چطور خطای نوجوان رو بهش گوش زد کنیم؟

با سلام به شما کاربر محترم

ابتدا بابت اعتمادی که به ما کردید و سوالتون رو با ما به اشتراک گذاشتید تشکر می کنم. یکی از نیازهای اساسی نوجوان، نیاز به دیده شدن و مورد توجه نشان دادن است که منرج به شکل گیری حس بسیار خوب در او می شود و بالطبع این احساس خوشایند باعث ایجاد آمادگی در نوجوان می شود که حرفهای طرف مقابل را بشنود و بپذیرد. لذا اگر شما به عنوان مادر یا پدر یا مربی به نوجوان توجه کنید، به حرفهایش گوش بدهید و برای حرفهایش ارزش قائل شوید، این دیده شدن و موردتوجه واقع شدن در نوجوان شکل می گیرد. با این کار دوپامین (لذت) در مغز نوجوانتان ترشح می کند و نوجوانتان در آینده تمایل بیشتری پیدا می کند که با شما تعامل بیشتری داشته باشد و این تعامل بیشتر، اثر پذیری بیشتری را به همراه دارد. علت اینکه نوجوان تمایل بیشتری به دیگران یا همسن و سالانش دارد هم ناظر به همین نیاز و ترشح هورمون لذت در مغز اوست که اثر پذیری او را نسبت به دیگران افزایش می دهد.

برهمین اساس اگر دنبال اثرگذاری مثبت بر نوجوان هستید، سعی کنید به ویژگی های مثبتش بیشتر توجه کنید، از توانمندی ها و ویژگی های مثبتش تعریف کنید. آن موقعیتهایی که رفتار مثبتی از خودش نشان می دهد؛ مثلا توی خونه به مادر خانه کمک می کند یا وسایل اتاقش را مرتب می کند، بلافاصله تشکر کنید و بازخورد مثبت کلامی و غیرکلامی بدهید. صحبت کردن با نوجوان درباره موضوعات مختلف و نظر خواستن از او، خودبخود باعث ارزش گذاشتن به او می شود و این ارزشمندی رو نوجوانتان درک می کند. بازی های گروهی و خانوادگی، حس خوشایندی را در او ایجاد می کند که نرخ بدرفتاریهای او را کاهش می دهد و نرخ رفتارهای مثبت او را افزایش خواهد داد. 

بنابراین اگر این سیکل و چرخهِ توجه نشان دادن به نوجوان را به صورت روزانه تبدیل به یک روتین رفتاری کنید، آن وقت اثر مطلوب آن را در رفتار نوجوانتان خواهید دید. با این چرخه و سیکل مثبت، اون وقت حرفهای شما می تواند اثرگذاری مثبتی رو در او ایجاد کرد. اما چگونه باید تذکر بدهیم؟

از تکنیک (خوشایندسازی+بیان تذکر+ارائه راهکار یا پیشنهاد) استفاده کنید. یعنی قبل از اینکه بخواهید به نوجوانتان تذکر بدهید، ابتدا یکی از ویژگی های مثبتش رو بیان کنید مثلا بگویید می دونم که چقدر برادرت رو دوست داری و هوای برادرت رو داری، ولی اون رفتاری که اون روز باهاش داشتی، خوب نبود! میدونم اون بدرفتاری کرد، ولی زدنش باعث نمیشه که متوجه بدرفتاری اش بشه. اون چهار ساله اش و هنوز خیلی چیزهای خوب رو باید از تو یاد بگیره! تو هم با کمی صبوری می تونی بهش یاد بدی که وقتی ناراحت هست، چطوری ناراحتی اش رو به تو بگه!

در واقع شما با بیان یکی از ویژگی های مثبت فرزندتون، اون آماده پذیرش حرفهاتون کردید و بعد تذکرتون رو می دهید و بلافاصله راهکار یا پیشنهادتون رو بیان می کنید. خیلی از اوقات مقاومت نوجوان در پذیریش خطا، این است که راهکار یا پیشنهاد جایگزینی ندارد، اما شما با ارائه راهکار جایگزین، مقاومتش رو می شکنید و بهتر حرفتون رو می پذیرد. لذا به جای اینکه روی تذکر متمرکز بشید، روی ارائه راهکار و پیشنهاد متمرکز بشید. یک قاعده ای وجود دارد که هرچیزی رو که متمرکز بشید همان چیز رشد می کند. شما با تمرکز روز تذکر دادن، تنها احساس ناخوشایندی رو در فرزند نوجوانتان بیشتر می کنید اما با تمرکز کردن روی راهکارها را اون رفتار مثبت رو در فرزندتان بیشتر می کنید.

موفق باشید.