اقسام مرگ

بسم اللہ الرحمن الرحیم
ھیچ کس از مرگ نمی تواند فرار کند. ھمه از این دنیا می
روند. به چه کسی چطور و کجا این مرگ می
رسد ھیچ کس نمی
داند. ھمه این سوال را دارند که بعد مرگ آنھا به بھشت می
روند یا جھنم؟ مانند ھمراہ ھمین چندتا سوال برخی نزد حضرت علی(علیه السلام) آمدند و آنھا از حضرت علی(علیه السلام) سوالاتی که دربارہ مرگ در ذھن شان بود پرسیدند، امام(علیه السلام) بعد از شنیدن سوالات آنھا فرمود: بعد از مرگ، انسان
ھا به سه دسته تقسیم می شوند:
۱. ھمیشه در نعمات ھستند
۲. ھمیشه در عذاب ھستند
۳. گاھی در غم و گاھی در خوف، حکم آنھا مشخص نیست 
بعد حضرت علی(علیه السلام) خودش توضیح این سه قسم را این چنین دادہ است:
مرگ اول مخصوص به دوستان و محبان اھل بیت(علیھم السلام) است که اوامر آنھا را از ھمه جھت انجامش می‌دھند.
مرگ دوم مخصوص به دشمنان و مخالفین اھل بیت(علیھم السلام) است که مرگ سبب وارد شدن جھنم می شود.
دربارہ مرگ سوم امام(علیه السلام) فرمودند: کسانی ھستند که آنھا از حالات خودشان آگاہ نبودند که چطور بوده؟ مومنینی که بر خودشان ستم کردند و الآن آنھا نمی دانند که با آنھا چه می شود، البته دربارہ آنھا امام(علیه السلام) فرمودند: آنھا را بعد از عذاب به بھشت وارد خواھند کرد البته امام(علیه السلام) آنھا را با عذاب ۳۰۰ سال ترساند[۱]
در قرآن مجید دربارہ
ی این سه گروه آیاتی نازل شده است:
قرآن دربارہ گروہ اول این چنین می
فرماید: «كَذَلِكَ يَجْزِي اللَّهُ الْمُتَّقِينَ الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ طَيِّبِينَ يَقُولُونَ سَلَامٌ عَلَيْكُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ[سوره نحل، آیه ۳۱و۳۲]؛ خدا اين گونه پرهيزگاران را پاداش مى‏
دهد همان كسانى كه فرشتگان جانشان را در حالى كه پاكند مى
ستانند (و به آنان) مى

گويند درود بر شما باد به (پاداش) آنچه انجام مى
داديد به بهشت درآييد»
قرآن دربارہ گروہ دوم این چنین می‌فرماید: «وَلَوْ تَرَى إِذْ يَتَوَفَّى الَّذِينَ كَفَرُوا الْمَلَائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُمْ وَذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ[سورہ انفال، آیه۵۰]؛ و اگر ببینی زمانی را که فرشتگان کافران را قبض روح می
کنند در حالی که به صورت و پشتشان (تازیانه آتشین) می
زنند و (به آنها گویند) بچشید عذاب سوزان را»
گروه سوم کسانی ھستند که اھل بیت(علیھم السلام) را دوست دارند اما اینھا از آنھا نافرمانی کردند و مرتکب گناہ شدند، قرآن دربارہ اینھا این چنین می‌فرماید: «قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّه  اِنَّ اللہَ يَغْفِرُ الذُّنُوْبَ جَمِيْعًا اِنَّہٗ ہُوَالْغَفُوْرُ الرَّحِيْمُ[سورہ زمر، آیه۵۳]؛ بگو اى بندگان من كه بر خويشتن زياده‏ روى روا داشته‏ ايد از رحمت‏ خدا نوميد مشويد در حقيقت ‏خدا همه گناهان را مى ‏آمرزد كه او خود آمرزنده مهربان است»، امام صادق(علیه السلام) دربارہ این گروہ می
فرماید: «الْمَوْتُ‏ كَفَّارَةُ ذَنْبِ‏ كُلِ‏ مُؤْمِن[۲]،مرگ کفاره گناهان مؤمن است». و امام کاظم(علیه السلام) فرمود: «الْمَوْتُ‏ هُوَ الْمِصْفَاةُ يُصَفِّي الْمُؤْمِنِينَ مِنْ ذُنُوبِهِم‏[۳]؛ سخت مردن به دلیل تصفیه حسابی است که خداوند نسبت به گناهان مؤمنان انجام می
دهد»
نتیجه:
در اختیار انسان نیست که او نمیرد اما در اختیار انسان است که چطور بمیرد، انسان ھر مرگی که بخواھد در این دنیا آن طور اعمال را انجام بدھد چون در روایات آمدہ است که دنیا مزرعه آخرت است[۴] ھر کس که در این دنیا ھر طوری که زندگی می
کند بعد از مرگ ھمان زندگی را می
یابد.
....................
منابع:
[۱] محمد باقرمجلسى، بحار الانوار، ج۶، ص۱۵۴، دار إحياء التراث العربي ،بيروت، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
[۲] محمد بن على، ابن بابویه، من لایحضرہ الفقیه، محقق: علی اکبر غفاری، ج۱، ص ۱۳۴، دفتر انتشارات اسلامی، قم، ۱۴۱۳ق.
[۳] محمد بن على، ابن بابويه، معاني الأخبار، ‏ص۲۸۹، دفتر انتشارات اسلامى، قم‏، ۱۴۰۳ ق.
[۴] بحار الانوار، ج۶۷، ص۲۲۵.