بدن پاک حجر بن عدی، بعد از هزار و چهارصد سال نپوسیده!

 آیا طبق نظر اسلام ممکن است بدن انسان بعد از مرگ سالم باقی بماند؟ آیا اعمال خاصّی سبب آن می‌گردد؟ آیا در طول تاریخ چنین افرادی بوده‌اند؟ این نوع اجساد با اجساد مومیایی شده یا اجساد باقی مانده در شنزارهای سوزان صحراهای مصر یا میان نمکزارهای ایران چه تفاوتی دارند؟ قبل از پاسخ به این سؤالات به بیان مختصری از احوال این صحابی بزرگوار می‌پردازیم.
شخصیت حُجر بن عَدیّ ( 1)
حجر بن عدى كِندى كوفى از اعاظم اصحاب أميرالمؤمنين عليه‌السّلام و از ابدال آنهاست. در كياست و زهد و عبادت، در عرب مشهور بوده است. گويند شبانه روزى هزار ركعت نماز مى‏‌گزارده است. آن بزرگوار از فضلاء اصحاب رسول خدا بوده و با وجود سنّ كمش از بزرگان آنها محسوب مى‏‌شده است. در جنگ صفّين رياست لشكر كِندَة را داشت و در جنگ نهروان مَيسره (سمت چپ) لشگر أمير المؤمنين عليه السّلام به دست او بود. نهایتا در سال 51 هجری به دستور معاویه ایشان را در محلی به نام مرج عذرا در نزدیکی دمشق در حالی که در غل و زنجیر بود به همراه شش تن از همراهانش به شهادت رساندند. امیرالمؤمنین سالها پیش، این واقعه را به حجر گفته بودند. ( 2)
نپوسيدن بدن در قبر
نپوسيدن جسد بعضی از مردگان ممکن است علت‌های مختلفی داشته باشد. به عنوان مثال: در مناطق كويري مصر جسدهایی یافت شده‌اند كه بدون موميايي شدن چندين هزار سال بدن آنها باقي مانده است. در اين گونه موارد عامل بقاء جسم خشك شدن سريع بدن در اثر گرماي شنها و نمك موجود در آنهاست. اجساد مردگان در درون برخي مرداب‌ها نيز نمي‌پوسند و علت آن وجود گاز متان در اين مرادب‌هاست كه از فعاليت باكتريها جلوگيري مي‌كند. اما در میان علماء و شهداء (و از جمله در ميان شهداي جنگ تحميلي صدام عليه ايران) ابدان پاكي ديده شده‌اند كه از پوسيدگي محفوظ مانده‌اند در حالي كه اجساد آنها در هيچ شرايط ويژه‌اي نبوده است و مثل بقيه مردگان دفن شده بودند. روشن است كه در چنين مواردي پاي عوامل ماوراء طبيعي در ميان است، نه عوامل طبيعي.
در روايات اهل بيت علیهم السلام آمده است كه: «... هر كس مي‌خواهد بدنش طعمه حشرات زيرزمين نشود در مسجد بسيار بماند و هر كس مي‌خواهد جسدش سالم بماند و پوسيده نشود مساجد را نظافت كند ...». ( 3) هم چنين گفته شده است كه مداومت بر غسل جمعه باعث بقاء جسم مي‌شود.
به بیانی فنی تر: نزاهت روح و قوت آن و اعمالي كه شخص در زمان حيات داشته است در بقاء جسم او مؤثر است. شايد صورت مثالي و برزخي نظافت نمودن مساجد يا مداومت بر غسل جمعه كه حقايقي مجردند قادر به تأثير در عالم ماده باشند. و اثر آنها در اين عالم همان حفظ جسد ميت است. يعني نوعي اتصال بين جسد و اين حقايق مجرده ايجاد مي شود كه با مرگ منقطع نمي شود. و به واسطه اين اتصال جسد حفظ مي شود. اگر بقاء جسد بواسطه نوعي ارتباط بين نفس و بدن باشد در اين صورت نفس مي تواند بخشي از تكامل طبيعي خود را از اين راه به دست آورد. چرا كه نفس دو گونه تكامل دارد يكي از راه اعمال اختياري است و ديگري بواسطه حركت جوهري جسم است. و اگر ارتباط بين بدن و نفس بعد از مرگ حفظ شود. نفس مي‌تواند برخي كمالات طبيعي را از اين راه درست آورد. فلذا از ديدگاه كلامي مي‌توان اين بقاء جسم را نوعي لطف خاص الهي به برخي بندگان تلقي كرد. و البته اين لطف خاص نتيجه اعمال خود آنهاست.
هم چنين اين احتمال وجود دارد كه صاحبان اين ابدان مطهره از اهل رجعت باشند. يعني از كساني باشند كه در هنگام ظهور امام زمان (عج) زنده مي‌شوند و به ياري آن حضرت مي‌شتابند. بنابراين مرگ اينگونه افراد را مي‌توان نظير مرگ اصحاب كهف دانست. ( 4)
نمونه هایی از این دست:
در تاریخ کم نبوده از این دست اتفاقات مثال مشهورش در مورد شیخ صدوق است که وقتي جسد مطر ایشان در اثر سيل هويدا شد كفنش پوسيده بود ولي جسدش سالم و عورتين او با تار عنكبوت پوشيده شده بود. بسیاری از بزرگان كه از جمله آن‌ها پدر بزرگوار آیت‌اله‌العظمی مرعشی‌نجفی بود، جسدی را دیدند كه تمام اعضای بدنش سالم و تازه به نظر می‌رسید، و با صورتی نیكو آرمیده بود، بعد از تحقیق و تفحص كتیبه‌ای یافتند كه بر روی آن نوشته شده بود "هذا المرقد العالم الكامل المحدث، ثقة‌المحدثین صدوق‌الطائفه، ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی‌ابن جعفر بن بابویه قمی." مرحوم آیت‌الله‌العظمی مرعشی ‌نجفی‌ از پدرشان نقل می‌كردند كه: من دست آن بزرگوار را بوسیدم و تقریبا بعد از نهصدسال دست ایشان بسیار نرم و لطیف بود. همچنین در زمان جنگ تحمیلی وقتی موشک بعثی‌ها به مقبره مجلسی اصابت کرد و قبر شکافته شد، همه دیدند که پای حنا کرده علامه از کفن بیرون زده بود ( 5). همچنین چند سال قبل مستندی در مورد حضرت حیقوق نبی (که از پیامبران بنی اسراییل بوده و 600 سال قبل از میلاد مسیح می‌زیسته و بارگاه او در شهر تویسرکان مشهور است) ، در شبکه چهار سیما پخش شد. مقبره ایشان توسط دزدان اشیاء عتیقه شکافته شده بود و جسد ایشان بعد از چند هزار سال سالم و بدون تغییر مثل یک انسان خوابیده به نظر می‌رسید. ( 6)
بدن افرادی چون فرعون به وسیله مواد شیمیایی و مومیایی كردن و تخلیه بخش‌های داخلی بدن آن‌ها برای جلوگیری از پوسیدگی صورت می‌گیرد؛ اما افراد پاك و با تقوا به طور طبیعی و با این كه در معرض عوامل فاسد كننده و تجزیه كننده جسم هستند، سالم می‌مانند و نمی‌پوسند و تفاوت این دو از زمین تا آسمان است. اين واقعیات را نمی‌شود فقط با مساله ارتباط ضعيف روح و جسم تبيين کرد، بلكه اينها اموري هستند از قبیل داستان اصحاب كهف و سرد شدن آتش نمرود بر ابراهيم و بريده نشدن سر اسماعيل توسط چاقو و تولد عيسي از مريم باكره. و اينها آيات خدا هستند از يك طرف و بيانگر فضل و شرافت اين بندگان خدا هستند از طرف ديگر و ظهور اينگونه اعجازها و آيات سنت داير خدا بوده است از زمان حضرت آدم تا به امروز.

پی نوشت:
1.به ضمّ حاء و سکون جیم- به فتح عین و کسر دال و یاء مشدّده بخوانید
2.ستيعاب» ج 1، ص 329 تا ص 332 شماره ترتيب 487. حُجر بن عدىّ بن ربيعة بن معاوية الاكرمين با برادرش هانى بن عدى به حضور رسول خدا مشرف شد و در فتح قادسيه شركت داشت و مرج عذراء را او فتح كرد و قتلش در آنجا واقع شد. مردى بزرگوار و مستجاب الدّعوة بود و از اصحاب خاصّ أمير المؤمنين عليه السّلام بود. شرح حال او را ابن سعد در «طبقات» طبع بيروت، ج 6، ص 217 تا ص 220 مفصّلًا آورده است. و ابن أثير جزرى در «اسد الغابة» ج 1، ص 385 و ص 386، و نيز ابن حجر عسقلانى در «الاصابة» ج 1، ص 313 و ص 314 تحت شماره 1629 مفصّلًا ذكر كرده است.
3.بحار، ج 8، ص 145-به نقل از الفضائل لابن شاذان فض، كتاب الروضة بِالْإِسْنَادِ يَرْفَعُهُ إِلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏
4.پرسمان دانشجویی معارف اسلامی
5.این قضیه را استاندار وقت اصفهان که خود با چشم دیده بود برای استاد ما تعریف کردند.
6.این واقعیتی بود که بنده تصاویر آنرا از شبکه چهار سیما مشاهده کردم!

اللهم صل علی محمد و ال محمد و عجل فرجهم