منظور از «اولی الامر» در قرآن کریم کیست؟

قرآن کریم می‌فرماید: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ [نساء/59] اى كسانی‌كه ايمان آورده‌‏ايد، خدا را اطاعت كنيد و نیز پیامبر او را اطاعت كنید و صاحبان امر را.» اين آيه، درباره يكى از مهم‌ترين مسائل جامعه اسلامى، يعنى مساله رهبرى بحث مى‏‌كند و مراجع واقعى مسلمين در مسائل مختلف دينى و اجتماعى را مشخص مى‏‌سازد.

این آیه نخست به مردم با ايمان، دستور مى‏‌دهد كه از خداوند اطاعت كنند، سپس در مرحله بعد، به پيروى از پيامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمان مى‏‌دهد و مرحله سوم، به اطاعت از «اولوا الامر» دستور مى‏‌دهد كه از متن جامعه اسلامى برخاسته و حافظ دين و دنياى مردم است.

اما سوال اساسی در این آیه این است که منظور از «اولوالامر» چیست؟

راجع به «اولوالامر» این است که اطاعت از آنان نیز به صورت مطلق بیان شده و هم‌ردیف اطاعت از پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) شمرده شده است، پس همان‌طور که اطاعت از پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) بدون هیچ شرطی واجب است و اطلاق دارد، اطاعت از «اولوالامر» هم همین‌گونه است، در نتیجه اطاعت رسول و اولوالامر را با یک فعل بیان می‌کند، یعنی دقیقاً همان‌طور که باید از پیامبر اطاعت کرد، از اولوالامر هم باید اطاعت کرد و لازمه مطلق بودن اطاعت «عصمت» است، بنابراین هم پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) معصوم است و هم اولوالامر.

در نتیجه مفسرین شیعه به اتفاق معتقدند: چون اطاعت از «اولوالامر» مطلق است و بدون قید، پس حتما آنان هر کسی که باشند دارای ملکه عصمت‌اند و از هرگونه خطا و اشتباه مصون هستند. این تفسیر حتی مورد قبول برخی از علمای اهل سنت نیز قرار گرفته و به این مطلب که اولوالامر مصوم هستند، اعتراف کرده اند.

شیعه معتقد است چون تنها معصوم جامعه اسلامی، ائمه اطهار(علیهم‌السلام) هستند، پس منظور از «اولوالامر» در این آیه، ائمه اطهار(علیهم‌السلام) هستند و خداوند متعال در این آیه با دلالت التزامی آنان را اراده کرده است؛ چرا که در مورد هیچ‌کس دیگری در جامعه اسلامی، ادعای عصمت نشده است.

__________________________________
لینک مطلب: https://btid.org/fa/news/44336