معیارهای مادی و زمینی برای ارزیابی نعمت‌های بهشتی، بدون در نظر گرفتن بهشت و ابعاد آن، نمی‌تواند جایگاه و کاربردی داشته باشد.
در احادیث نبی‌مکرم‌اسلام و احادیث ائمه علیهم‌السلام، برای بهشتیان نعمت‌هایی وعده داده شده است؛ در نگاه اول وجود این نوع نعمت‌های الهی از لحاظ عقلی بعید به نظر می‌رسد. به عنوان مثال با توجه به برخی از روایات برای هر شهید شیعه میلیون‌ها حوری در بهشت داده می‌شود،[1] عقل این تعداد را با قیاسی که به دنیا دارد، بعید می‌داند ولی می‌توان با دقت بیشتر در منابع این بُعد عقلی را از بین برد.
ما اگر جایگاه بسیار کوچک زمین در آسمان‌ها را در نظر بگیریم و کل آن‌ها را بهشت فرض کنیم، پی می‌بریم که تمام دنیا در برابر بهشت، همانند یک قطره در مقابل تمام اقیانوس‌ها می‌باشد، قرآن در تایید این مطلب می‌فرماید: «سابِقُوا إِلى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُها کَعَرْضِ السَّماءِ وَ الْأَرْض»؛[2] «بشتابید به سوی چشم پوشی پروردگار از گناهانتان و نیز بهشتی که وسعت آن به اندازه تمام آسمان‌ها و زمین است».
تمام عمر این کره خاکی از آغاز تا پایان که میلیون‌ها سال می‌باشد، جز مقدار بسیار اندکی در برابر زندگی جاوید بهشت نیست، قرآن در این رابطه نیز می‌فرماید: «فَما مَتاعُ الْحَیاةِ الدُّنْیا فِی الْآخِرَةِ إِلاَّ قَلیل»؛[3] «تمام زندگی دنیا در برابر آنچه در جهان آخرت است، جز مقدار اندکی نیست».
با این وسعت و عمر بهشت، عمر انسان‌ها نیز متناسب با آن بوده و مرگ سراغ آن‌ها نمی‌آید، «لا یذُوقُونَ فیهَا الْمَوْتَ إِلاَّ الْمَوْتَةَ الْأُولى»؛[4] «جز مرگ اولیه که پایان بخش زندگی دنیوی آنان بود، مرگ دیگری را نخواهند چشید». از این رو زمان، نقش تعیین کننده‌ای در بهره‌برداری از لذات و امکانات بهشتی را ندارد.
در نتیجه، معیارهای مادی و زمینی برای ارزیابی چگونگی استفاده از نعمت‌های بهشتی نمی‌تواند جایگاه و کاربردی داشته باشد و اشکالات عقلی در این زمینه وارد نیست.
پی‌نوشت:
[1]. دستغیب، سیدعبدالحسین، معاد، هاتف، ص 139.
[1]. حدید(57):21.
[2]. توبه(9):38.
[3]. دخان(44):56.