با توجه به ویژگی‌های هر شخص و شرایط متفاوتی که دارد، راه‌هایی برای درمان اعتیاد به مشروبات الکلی و ترک آن وجود دارد.
شرابخواری از گناهان کبیره است که اسلام به شدت با آن مخالفت کرده؛ تا جایی که پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرماید: «شارِبُ الْخَمْرِ لَا تُصَدِّقُوهُ اذَا حَدَّثَ، وَ لا تُزَوِّجُوهُ اذَا خَطَبَ، وَ لا تَعُودُوهُ اذا مَرِضَ، وَ لا تُحْضِرُوهُ اذَا مَاتَ، وَ لا تَأْمَنُوهُ عَلى امانَة»؛[1] «گفتار مشروبخوار را تصدیق نکنید، چون به خواستگارى آمد دختر به او ندهید، وقتى بیمار شد از او عیادت ننمایید، چون مُرد به تشییع جنازهاش نروید و بر امانت گذاشتن نزد او اطمینان نکنید».
گرایش به شرابخواری می‌تواند به دلیل همراهی شرایط استرس‌زای محیطی با عوامل ژنتیکی هر فرد باشد. به این معنا که نمی‌شود فرد شرابخوار را به دلیل عدم مصرف آن توسط سایر اعضای خانواده‌اش یا افراد دیگر در همان شرایط توبیخ و سرزنش کرد و خصوصیات شخصیتی هر فرد نیز در گرایش به مشروبات دخیل است. ازاین‌رو با توجه به ویژگی‌های هر شخص و شرایط متفاوتی که دارد، راه‌هایی برای درمان اعتیاد به مشروبات الکلی و ترک مصرفش وجود دارد.
راه‌های ترک مصرف مشروبات الکلی
1. دارو درمانی
داروهایی برای درمان اعتیاد به شرابخواری وجود دارد که می‌توان با مراجعه به روان‌پزشک و بعد از بررسی و تجویز او مصرف کرد. برخی از این داروها یا از لذت‌بخشی مشروبات الکی جلوگیری می‌کند یا باعث بیزاری افراد بعد از خوردن این دارو از مشروب می‌شود (به دلیل اینکه بعد از مصرف، گلگون شدن چهره، تپش قلب، افزایش ضربان قلب، کاهش فشارخون، تهوع، استفراغ، عرق کردن، سرگیجه را تجربه خواهند کرد) یا انگیزه مصرف مشروب را از طریق کاهش اضطراب و حالت‌های روان‌شناختی منفی دیگر تقلیل می‌دهد.
افرادی که در شروع درمان برای ترک کامل، انگیزه بیشتر دارند، احتمال بیشتری دارد که به مصرف این دارو ادامه دهند. در نتیجه احتمال بیشتری برای بهبود دارند.
2. ذهن‌آگاهی
آموزش ذهن‌آگاهی نیز به پیشگیری از برگشت به مصرف مشروبات الکلی کمک شایانی می‌نماید. در این شیوه به افراد کمک می‌شود تا نسبت به عواملی که برگشت آن‌ها را راه‌اندازی مجدد می‌کنند، بینش بیشتری کسب کنند. همچنین تشخیص دهند که مصرف مشروب ممکن است راهی برای اجتناب از لحظه حال (واکنش در لحظه به استرس، غم و...) باشد و مشکلات آن‌ها را به‌صورت دائمی حل نخواهد کرد.
3. حمایت خانواده
افرادی که در جامعه از سطح بالایی از حمایت خانوادگی برخوردارند، کمتر احتمال دارد مشروب مصرف نمایند. معمولاً خانواده‌هایی که بر مذهب تأکید دارند، در این موضوع سطح حمایت اجتماعی بیشتری دارند.
در این زمینه با فعال کردن خانواده می‌توان به ترک دائم این رفتار منفی دست یافت.[2]
پی‌نوشت:
[1]. مجلسی، بحارالانوار، بیروت، دار إحياء التراث العربي، 1368ش، ج۷۶، ص۱۲۷.
[2]. اقتباسی از کتاب آسیب‌شناسی روانی؛ سوزان کراس ویتبورن، ریچارد پی.هالجین، نشر روان، 1399.