پرهیز از منت و سرزنش زبانی

موضوع: پرهیز از منت و سرزنش زبانی

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِكُمْ بِالْمَنَّ وَالْأَذَى كَالَّذِي يُنْفِقُ مَالَهُ رِئَاءَ النَّاسِ وَلَا يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ صَفْوَانٍ عَلَيْهِ تُرَابُ فَأَصَابَهُ وَابِلٌ فَتَرَكَهُ صَلْدًا لَا يَقْدِرُونَ عَلَىٰ شَيْءٍ مِمَّا كَسَبُوا وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ(٢٦)

ای اهل ایمان صدقه هایتان را با منت نهادن بر مستحق و آزار برخی رساندن به مستمند باطل نکنید، مانند کسی که مالش را به ریا به مردم انفاق میکند و به خدا و روز قیامت ایمان ندارد. که وصفش مانند سنگ سخت و خارایی است که بر آن پوششی نازک از خاک قرار دارد و رگباری و درشت به آن برسد و آن سنگ را صاف و تند بدون خاک واگذارد صدقه ی ریایی مانند آن خاک است و این ریاکاران به چیزی از آنچه کسب کرده اند دست نمی یابند و خدا مردم کافر را هدایت نمی کند. (بقره، ۲۶۴)

 یکی از آفات انفاق، منت گذاری بر مستمندان و یادآوری کمک به آنان است. این آفت از روح خودپسند و ریاکارانه ی افراد نشأت میگیرد که توقع دارند دیگران عمل نیک آنان را ستایش کرده و از آنان تمجید کنند.

 قرآن کریم بارها مؤمنان را از این اخلاق مذموم برحذر داشته و احسان با منت را به مثابه ی قطعه سنگ صافی میداند که با وجود بذر و بارش باران هیچ گیاهی در آن نمیروید؛ زیرا بستر رویش گیاه در آن وجود ندارد.

 پیامبر اکرم صلی الله عليه و آله: «مَنْ أَسْدَى إِلَى مُؤْمِنِ مَعْرُوفاً ثُمَّ آذَاهُ بِالكَلَامِ أَوْ مَنْ عَلَيْهِ فَقَدْ أَبْطَلَ اللَّهُ صَدَقَتَه؛ هر کس به مؤمنی خوبی کند سپس او را با سخن خود بیازارد یا بر او منت بگذارد خدا صدقه اش را باطل می کند. (تفسیر قمی ج ۱ ص ۹۱)