مال، خواستگاه فریب انسان

بسم الله الرحمن الرحیم

مال، خواستگاه فریب انسان

در میان ظواهر دنیوی، مال، نقش ویژه ای در فریب و مادی گرایی انسان و بستری برای اختلاف و درگیری میان جوامع بشری در طول تاریخ بوده است. سرعت دستیابی به منافع و گرایشات و غرایض شخصی بواسطه ی ثروت امکان پذیر خواهد بود و ثروت در قالب مال بدون محدودیت اخلاق،بستری کامل برای ارضاء تمایلات مادیگرایانه و فعالیت بر علیه ارزشها و حقوق انسانی خواهد بود.چنانچه حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام می فرماید:((المالُ مادَّةُ الشَّهَواتِ.)).(۱)مال مایه شهوت هاست.

در واقع ثروت و ظواهر دنیوی به عنوان اصالت در جهان بینی انسان به شمار نمی رود بلکه بستری برای رشد و سیر تکاملی به سوی قطب عالم وجود خدای متعال می باشد. به شمار می اید، اما برخی از انسانها در زندگی مادی از هدف حقیقی فاصله گرفتده و با اصالت قرار تعلقات و غرائض حیوانی، ثروت را به عنوان مهم ترین هدف زندگی خویش بر می گزیند.خدای متعال در قرآن کریم می فرماید:«الْمَالُ وَ الْبَنُونَ زِینَةُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا و البَاقِیَاتُ الصَّالِحَاتُ خَیْرٌ عِنْدَ رَبِّکَ ثَوابا وَ خَیْرٌ أَمَلاً».(۱)«دارایی و فرزندان زیور زندگی دنیایند و نیکی‌های ماندگار، نزد پروردگارت بهتر و مایه امیدواری بیشتری است».

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از ثروت و مال به عنوان محور انحراف اقوام پیشین و امت اسلام یاد فرموده است است، ایشان می فرماید:((لکُلّ اُمَّةٍ عِجلٌ یَعبُدونَهُ، و عِجلُ اُمَّتی الدَّنانیرُ و الدَّراهِمُ.)).(۲)هر امّتی گوساله ای [چون گوساله سامری ]دارد که آن را می‌پرستند و گوساله این امّت دینارها و درهم‌ها هستند.

خدای متعال در قرآن کریم در بیان قرار گرفتن مال و فرزند به عنوان دستاویز شیطان برای فریب و در نتیجه هلاکت انسان می فرماید:((وَ اسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِکَ وَ أَجْلِبْ عَلَیْهِمْ بِخَیْلِکَ وَ رَجِلِکَ وَ شَارِکْهُمْ فِی الأَمْوَالِ وَ الْأَوْلاَدِ وَ عِدْهُمْ وَ مَا یَعِدُهُمُ الشَّیْطَانُ إِلاَّ غُرُورا)).(۳)و از ایشان هر که را توانستی با آوای خود برانگیزان و با سواران و پیادگانت بر ایشان بتاز و با آنان در اموال و اولاد شرکت کن و به ایشان وعده بده. و شیطان جز فریب به آنها وعده نمی دهد. شیطان ملعون از طریق حب فراوان انسانها به مال سعی در ایجاد شکاف بین گروه های متحد انسانی می کند، در واقع شکاف و فاصله اجتماعی بین امت های انسانی مقدمه ای برای سقوط اخلاق و ایجاد درگیری های خونین گسترده بین انسانها بوده است، چنانچه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند:((لكل أمة فتْنَة وفتنة أمتِي المَال)).(۴)

منابع

۱.سید رضی، نهج البلاغه،خطبه ۵۸.

۱.سوره کهف: ۴۶.

۲.ابوشجاع دیلمی، شیرویه، الفردوس بماثور الخطاب، دارالکتب العلمیه، ج۳، ص۳۳۸/ ۵۰۱۹.

۳.

۴.ابوشجاع دیلمی، شیرویه، الفردوس بماثور الخطاب، دارالکتب العلمیه، ج۳، ص۳۳۸/ ۵۰۱۸.