رهروان ولایت ـ جهاد؛ مَعبرِ عاشقی است، شاهراهی است که معبودِ محبوب، فراروی بندگانِ عاشق قرار داده است. راهی ملکوتی است از دنیای خاکی به سوی رضوان الهی. معبری است که از کوچه‌های سرگردان دنیا آغاز و به هدایت و سعادت منتهی می‌شود. جاده روشن و ضمانت شده‌ای است که هر کس قدم در آن نهد، هدایتش را خداوند متعال تضمین نموده است. آنجا که فرمود: كسانى كه در راه ما (تلاش و) جهاد كنند، راههاى (قرب به) خود را به آنان نشان خواهيم داد و همانا خداوند با نيكوكاران است.[1]
آری جهاد فرشی است که قدم گذاردن در آن انسان را عرشی می‌کند. راهی برای رسیدن به قرب الهی است که فاصله خود تا خدا را کم نموده و طریق وصول به محبوب را آسان می‌نماید.
جهاد کلمه طیبه‌ای است که معنا و مفهومی وسیع و گسترده داشته و فراتر از حضور درعرصه نظامی و بذل جان است.
جهاد یعنی گذشتن از جان و مال و آبرو در راه برافراشته شدن پرچم اسلام و بر پا داشتن شعائر آن. و زندگی جهادی یعنی اینکه انسان تمام هستی خویش را در طبق اخلاص بگذارد و در راه حفظ اهداف مقدس و ارزش‌های اسلامی خویش فدا کند.
جهادی زندگی کردن یعنی خدا را محور قرار دادن و حق را در هر لحظه طواف کردن. یعنی خالص شدن برای خدا، از همه قید و بندها آزاد شدن و تنها رنگ الهی را به خود گرفتن. یعنی اینکه هم و غم مجاهد، تنها رضایت حضرت حق باشد. تمام تلاشش نزدیک شدن به پروردگارش باشد. هوای نفسش را زیر پا بگذارد و به خاطر خشنودی مولایش تمام جاذبه های مادی را از خود دور کند. در راهی که قدم می‌گذارد، تنها به خدا فکر کند و تنها برای او قدم بردارد و هیچگونه علاقه‌ای به مطرح شدن، کسب مقام، ثروت و شهرت در او وجود نداشته باشد.
روحیه جهادی یعنی، ایثار گر شدن. ایثارگری نیز مجاهد را بر آن می دارد تا بندگان خدا را بر خود مقدم دارد و نیازها و خواسته های آنان را بر خود ترجیح دهد هرچند که خود بیش از سایرین به آن نیاز داشته باشد.
روحیه جهادی، یعنی خستگی را خسته کردن. یعنی حرکت بی‌وقفه. یعنی سعی و تلاش بدون ایستایی و توقف، در بزرگراه تقرب به خدا. یعنی وقف خدمت به خلق خدا شدن و شبانه روزی در کار و تلاش بودن. یعنی آسایش امروز را برای آرامش فردا فدا کردن.
جهادی زیستن یعنی بریدن از دنیا و دل بستن به عقبا. یعنی ساده زیستی. یعنی تعلق نداشتن به تعلقات مادی زندگی. روحیه جهادی یعنی بی‌دغدغه خدمت کردن. جان نثاری بی‌توقع. مجاهدت بی چشم‌داشت. یعنی کم‌خواهی در عین پرکاری.
نمونه بارز روحیه فرهنگ جهادی، دلاورمردانی بودند که در دوران دفاع مقدس با تمام مشکلات و گرفتاری‌هایی که داشتند پا به عرصه پیکار با دشمن درون و خصم بیرون نهاده و افتخارها آفریدند. آنان همان جهادگرانی بودند که خود را مدام در محضر حضرت دوست می‌دیدند و عاشقانه طوافش می‌کردند. آن غیور مردان مجاهد، نه به دنبال پست و مقام بودند و نه در طلب شهرت و نام، و نه در جستجوی ثروت و نان. از این رو، با تمام وجود در خدمت اسلام بوده و خود را وقف دین کرده، خستگی و ناامیدی به خود راه نداده و فقط به انجام تکلیف و وظیفه می‌اندیشدند. آن بزرگ‌مردان ، در آن شرایط سخت توانستند با روحیه جهادی، جنگ را مدیریت نموده و کشتی کشورمان را در دریای مواج و پرطلاطم زمان پیش برند و این رفاه و آسایش نسبی را به ارمغان آورند. در زمان حاضر نیز اگر این روحیه فراگیر شود و جوانان این مرزوبوم با این فرهنگ ناب اُنس پیدا کنند بسیاری از مشکلات کشور و جامعه اسلامی برطرف و مسیر سعادت و کامیابی به روی رهروان حقیقت گشوده خواهد شد.
اکنون که معنای جهاد و روحیه جهادی مشخص گردید، اهمیت ترویج و حفظ این فرهنگ نیز به خوبی روشن می‌شود. با ترویج این روحیه، می‌توان جامعه را به سوی سعادت و خوشبختی رهنمون و بسیاری از امور را به بهترین شکل ممکن انجام داد. اگر این روحیه در بین مردم نهادینه شود بسیاری از مشکلات، مادی و معنوی برطرف و در نتیجه راه زندگی سعادتمندانه هموار خواهد شد. از این رو باید تلاش نمود که با زبان علمی و شیوه های عملی، فرهنگ جهادی در میان جامعه زنده و پویا باشد.
اما باید توجه نمود که ترویج روحیه جهادی نباید مقطعی و موردی باشد. باید تبدیل به فرهنگ شود. فرهنگی پایدار و ماندگار. باید کاری کرد که در گذر زمان روحیه جهادی و فرهنگ جهادی به فراموشی سپرده نشود و در هر زمانی چراغ این راه برای رهپویان سعادت روشن باشد.
برای حفظ و ترویج این فرهنگ کارهای زیادی به ذهن خطور می‌کند اما در بین تمام کارها، وقف چیز دیگری است. وقف قالب ماندگاری فضیلت ها و فرهنگ هاست. عَلَم استواری است که می تواند پرچمدار هر ارزش و فضیلتی گردد.
کسی که فضیلت و ارزش جهاد را درک نموده و دلش برای زنده نگه داشتن و احیای این فرهنگ و ارزش می‌تپد، می‌تواند با وقف برای ترویج این ارزش والای الهی، راهی جاودانه فراروی همگان قرار دهد و بدین وسیله آنها را به سوی جهاد و مجاهدت فراخواند.
وقف خودش نوعی جهاد است، چرا که دل کندن از دنیا برای خداست، هنگامی هم که با فرهنگ جهادی پیوند خورده و به آن اضافه می‌شود، جهاد اندر جهاد است. دعوت عملی و علمی دیگران به سوی فرهنگ ارزشمند و غنیِ جهاد است. بریدن از دنیا برای وصل کردن خود و دیگران به عقبا. گذشتن از خود خواهی برای هموار نمودن جاده خداخواهی. ایثاری عینی است برای پرورش ایثارگران. می‌تواند بذری باشد که میوه و محصولش جهادگرانی باشند که برای خدا قیام کنند و مجاهدانه پرچم اسلام را به اهتزاز درآورند. مجاهدتی است عاشقانه برای تربیت و پرورش مجاهدان عاشق.
وقف برای بیان، نشر و ترویج این ایده الهی ، فرماندهی خیل مجاهدانی است که بوسیله عمل خیرِ واقف با فرهنگ جهادی آشنا می‌شوند و به سوی آن راغب شده و ردای آن را پوشیده و بدان مفتخر می‌گردند.
وقف برای فرهنگ جهادی، پشتیبانی مالی، مادی، معنوی و راهبری به سوی تمام ارزشهاست. چرا که دایره جهاد آنقدر وسیع است که هر ارزشی را دربر می‌گیرد. ستاد هدایت و حمایت خوبی هاست.
----------------------------------------
پی نوشت:
[1] « وَالَّذِينَ جَاهَدُواْ فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ » [سوره عنکبوت / آیه۶۹] كسانى كه در راه ما (تلاش و) جهاد كنند، راههاى (قرب به) خود را به آنان نشان خواهيم داد و همانا خداوند با نيكوكاران است.