چکیده: من و پسرعمویم علی (علیه‌السلام) را مورد ملامت و نکوهش قراردادند و گفتند: چقدر برای محمد (صلی‌الله علیه واله وسلم) سخت و مشکل بود که دخترش را به عقد مردی درآورد که فقیر است.
رهروان ولایت ـ جاذبه‌های یک ازدواج را می‌توان به دودسته تقسیم کرد، دسته اول جاذبه‌هایی هستند که همیشه باقی می‌مانند اما دسته دوم جاذبه‌هایی هستند که موقتی هستند.
در یک ازدواج، زیبایی زن یا مرد، مال و ثروت تا مدتی جاذبه دارد، اما چند صباحی بیشتر دوام نمی‌آورد، چون مال، ثروت، زیبایی و لذت‌هایی که ازاین‌دست به وجود می‌آیند عادی و تکراری می‌شوند و علاوه بر آن مال و ثروت چندان نقشی در گرمی خانواده ندارد بلکه برعکس ممکن است به خاطره حرص و زیاده‌طلبی و روی آوردن انسان به‌سوی تجملات و تشریفات، کدورت و اختلاف در خانه را نیز به وجود آورد همچنین زیبایی همسر مخصوصاً زن بعد از مدتی کاسته می‌شود.
اما چیزی که می‌تواند مانع سردی زندگی و باعث علاقه مرد به همسرش شود، ایمان و اخلاق اوست. به تجربه ثابت‌شده است مردانی که از ایمان واقعی و اخلاق دینی برخوردارند و نسبت به احکام اسلام و عمل به آن‌ها پایبند هستند، چون خداوند را شاهد و ناظر کردار خود می‌دانند با همسرانشان بهتر برخورد می‌کنند و در زندگی از مشکلات کمتری برخوردارند. بر همین اساس در روایات بر دین و اخلاق داماد تأکید فراوان شده است.
حضرت امام حسن مجتبی به مردی که به محضر ایشان مشرف شده بود تا درباره ازدواج دخترش مشورت کند فرمودند: «دختر را به مرد باتقوا شوهر بده، به خاطر آنکه اگر دخترت را دوست داشته باشد او را مورد لطف و محبت در زندگی قرار می‌دهد و اگر دخترت را دوست نداشته باشد به او ظلم و ستم نمی‌کند.» [1]
همچنین مردی در این زمینه با امام رضا (علیه‌السلام) مشورت نمود و عرض کرد: یکی از بستگانم از دخترم خواستگاری کرده ولی اخلاق بدی دارد. حضرت فرمودند: «اگر بدخلق است، دخترت را به ازدواج او درنیاور.» [2]
معیار حضرت زهرا سلام‌الله علیها مال و ثروت نبود
سلمان فارسی می‌گوید: روزی در منزل آب روی دستان مبارک رسول خدا (صلی‌الله علیه واله وسلم) می‌ریختم که حضرت فاطمه سلام‌الله علیها وارد شد درحالی‌که گریان بود. پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه واله وسلم) دست نوازش بر سر دختر عزیزشان کشیدند و پرسیدند: «دخترم چه چیزی باعث گریه‌ات شده، خداوند چشمان تو را گریان نگرداند.»
حضرت فاطمه سلام‌الله علیها فرمود: «وقتی از کنار عده‌ای از زنان قریش درحالی‌که خضاب و آرایش‌کرده بودند رد می‌شدم تا نگاهشان به من افتاد، من و پسرعمویم علی (علیه‌السلام) را مورد ملامت و نکوهش قراردادند و گفتند: چقدر برای محمد (صلی‌الله علیه واله وسلم) سخت و مشکل بود که دخترش را به عقد مردی درآورد که فقیر است و ازنظر مالی جزء کمترین افراد در جامعه است.»
رسول خدا (صلی‌الله علیه واله وسلم) فرمودند: «و اللّه يا بنيّة، ما زوّجتك و لكنّ اللّه زوّجك من علي
به خدا سوگند، دخترم من شما را به همسری علی درنیاوردم بلکه خداوند شما را به عقد او درآورد.» [3]
سپس حضرت زهرا سرش را بلند کرد و بعد از گریه‌اش با چهره‌ای شاد و بانشاط فرمود: «قَالَتْ رَضِيتُ بِمَا رَضِيَ اللَّهُ وَ رَسُولُه راضی شدم به آنچه خداوند و رسولش رضایت دارند.» [4]
از این حدیث برداشت می شود که معیار و ارزش در ازدواج مال و ثروت نیست، بلکه مال و ثروت از ملاک‌هایی می‌باشند که قابل‌گذشت و چشم‌پوشی هستند، مخصوصاً وقتی در مقابل معیارهای اصلی مانند ایمان و اخلاق قرار بگیرند. تقوای و اخلاق از صفات عالی انسان است، چنانچه حضرت زهرا، حضرت علی را که ازنظر مالی وضع خوبی نداشت ولی در اخلاق و دین در بالاترین رتبه بودند، انتخاب کردند و تنها حضرت علی علیه‌السلام هم‌کفو ایشان بودند.
منابع:
[1] مکارم الاخلاق ص 204
[2] وسائل الشیعه، ج 14، ص 54
[3] عوالم العلوم و المعارف والأحوال من الآيات و الأخبار و الأقوال ج 11 قسم 1 صفحه 483
[4] بحار الأنوار (ط- بيروت) ج 43 ص 150
نظرات
سلام ممنون از مطالب جالبتون
واقعا در زندگی فقط اخلاق هست که حرف اول را می زند. مرد خوش اخلاق و خداترس بخاطر خانواده و آسایش او به تلاش می پردازد و زن باایمان با دیدن از خود گذشتگی های همسر با سختی های زندگی کنار می آید.