- در شرایط خطرناک دقیقا رفتار بر اساس تقیه درست بوده و همین رفتار، مطابق عصمت است و اگر رفتاری مخالف آن انجام میدادند بدون شک با عصمت آنها سازگار نبود، پس عمل بر اساس تقیه در شرایط تقیه، عمل درست و مطابق عقل و فطرت است و خلاف آن با عصمت منافات دارد نه عملی که بر اساس تقیه است.
یکی از اعتقادات مهم و اساسی شیعه این است که امام و رهبر خود را منصوب از جانب خداوند متعال میداند و اینکه خداوند سبحان به این امام، ملکه عصمت را داده است تا با این ملکه از خطا و اشتباه و عصیان در امان باشد و شیعه بتواند به صورت صدرصدی به او اعتماد کرده و سخنان ایشان را با جان و دل قبول کند.
بدون شک اگر چنین حالتی در امام نباشد، اطمینان از او سلب شده و مردم به سخنان او اعتماد نکرده و سخنان او را بدون چون و چرا نمیپذیرند؛ ما در مطلب قبل[1] به صورت مفصل به ادله عصمت امام پرداختهایم.
حال اگر کسی اشکال کند: یکی از اعتقادات مسلم شیعه نیز تقیه است و این تقیه با عصمت امام منافات دارد، زیرا در برخی موارد امام در مقام تقیه دروغ میگوید و این عمل با عصمت امام سازگار نیست.
در پاسخ خواهیم گفت:
هیچ منافاتی بین عصمت امام و تقیه وجود ندارند، زیرا عصمت به این معناست که شخص امام، هیچ اشتباهی انجام ندهد، یعنی هر کار که مناسب مقام است انجام دهد، لذا اگر در حالتی که لازم است یک عکسالعمل خاصی صورت گیرد، آن فعل ترک شود و فعل دیگری انجام گیرد، این عمل اشتباه است و مخالف درایت.
با توجه به این مطلب باید گفت: تقیه رفتاری است که شخص انجام میدهد تا جان مردم یا خود را نجات دهد، در این صورت چون حفظ جان، بسیار مهمتر از مثلا یک دروغ است، پس اینجا عقل حکم میکند که باید دروغ گفت، یعنی رفتار درست این است که باید دروغ بگوییم، نه اینکه راست بگوییم و جان دیگران یا خود را به خطر انداخته و یا به کشتن دهیم.
بر این اساس، در شرایط تقیه(در خطر بودن) عمل درست، عمل بر اساس تقیه است نه خلاف آن؛ بله در شرایط عادی نباید بر اساس تقیه رفتار کرد، اما در شرایط خطر باید بر اساس تقیه رفتار کرد تا خطر دفع شود.
بر این اساس معصومین(علیهمالسلام) در شرایطی که برای شیعیان خود نگران بوده و احساس خطر میکردند، از روی تقیه عمل میکردند، و جان آنها را حفظ میکردند؛ بنابراین اگر آنها بر اساس تقیه عمل نمیکردند جای این اشکال بود که چرا آنها این رفتار را داشتند و شیعیان خود را به کشتن دادند.
در نتیجه: در شرایط خطرناک دقیقا رفتار بر اساس تقیه درست بوده و همین رفتار، مطابق عصمت است و اگر رفتاری مخالف آن انجام میدادند بدون شک با عصمت آنها سازگار نبود، پس عمل بر اساس تقیه در شرایط تقیه، عمل درست و مطابق عقل و فطرت است و خلاف آن با عصمت منافات دارد نه عملی که بر اساس تقیه است.
پی نوشت:
[1] چرا شیعه امام خود را معصوم میداند؟
http://www.btid.org/fa/news/94620