قاعده لطف

-قاعده ی لطف یکی از اصول کلیدی در علم کلام خصوصا کلام عدلیه که بسیاری از نتایج اعتقادی براصل قاعده ی لطف بار می شود. علمای مکتب بغدا به صورت مبسوط به قاعده ی لطف پرداخته اند و از آن در برابر تهاجم فکری گروههای مختلف نظیر اشاعره و معتزله برای دفاع از معارف اصولی تشیع بهره برده اند. علمای امامیه از قاعده ی لطف برای اثبات بسیاری از اصول و معارف اعتقادی نظیر، لزوم بعثت انبیاء و نصب امام، عصمت انبیاء و ائمه ی معصومین علیهم السلام، وجوب تکلیف و بسیاری از امور دیگر بهره گرفته اند. از میان فرق کلامی در اسلام معتزله قاعده ی لطف را موافق مکتب تشیع واجب دانسته[۱] ولی اشاعره آنرا واجب نمی دانند.[۲]

-

قاعده ی  لطف از قواعد بنیادی عقلی در کلام است که آثار و نتایج فراوانی در مباحث مختلف اعتقادی نظیر ضرورت بعثت انبیاء و عصمت ایشان، ضرورت نصب امام، وجوب تکلیف، وعد وعید و بسیاری از امور دیگر دارد. گروه اشاعره برخلاف مکتب امامیه و معتزله قاعده ی لطف را نمی پذیرد و در مباحث نصب امامت، ضرورت امام را از منبع سمع پذیرفته و در نقد قاعده ی لطف اشکالاتی را مطرح می کنند.

-

قاعده ی  لطف از قواعد بنیادی عقلی در کلام است که آثار و نتایج فراوانی در مباحث مختلف اعتقادی نظیر ضرورت بعثت انبیاء و عصمت ایشان، ضرورت نصب امام، وجوب تکلیف، وعد وعید و بسیاری از امور دیگر دارد. گروه اشاعره برخلاف مکتب امامیه و معتزله قاعده ی لطف را نمی پذیرد و در مباحث نصب امامت، ضرورت امام را از منبع سمع پذیرفته و در نقد قاعده ی لطف اشکالاتی را مطرح می کنند.

محبت سیدالشهدا علیه‌السلام هیچ پیش‌شرطی نیاز ندارد اما خداوند از درون قلب‌ها آگاه بوده و اگر بداند محبت کسی به امام حسین علیه‌السلام واقعی است، مسیر صحیح را در پیش پای او قرار می‌دهد و آن شخص به دستورات و تکالیفی که از سوی اهل بیت‌ علیهم‌السلام تعیین شده، عمل خواهد کرد تا در این مسیر ثابت قدم و استوار بماند.

‌لطف الهی كه یكی از مظاهر آن برانگیختن انبیا و اولیاست، زمینه مساعد لازم دارد، در صورت وجود زمینه، لطف الهی شامل حال مردم می شود و خداوند فردی را به عنوان پیامبر اعزام یا به عنوان حجت خود معرفی می كند. امّا اگر اصلاً زمینۀ پذیرش وجود نداشته باشد یا كم باشد، آشكار كردن امام، و حجت خدا بر خلاف مصالح است. و جریان در اظهار حضرت مهدی از این قرار است، تا زمینه امكان تشكیل حكومت واحد جهانی گسترش عدل الهی نباشد، حجت خدا آشكار نخواهد شد.