بهشت رفتن خوبان و جهنم رفتن مجرمان برای خداوند متعال هیچ نفعی ندارد. نفع این کار اول برای خود اشخاص بصورت فردی است و دوم برای جامعه انسانی.
- برای خود افراد به این صورت که مهمترین عامل و انگیزه برای خوب بودن برخی پاداش های بهشتی و برای برخی دیگر عذاب های جهنمی است چرا که غالب انسان ها به مراتب بالای ایمان و اخلاص نرسیده اند تا فقط برای رضای خدا و بدون شوق به پاداش و یا ترس از عذاب کاری انجام دهند حتی مخلص ترین افراد نیز درلایه های زیرین قلبشان شوق به بهشت و پاداش های بهشتی دارند
- برای جامعه انسانی نیز همانطور که قانون و مجازات هایی مثل زندان برای جلوگیری از جرم و تامین امنیت اجتماعی لازم است وعده و وعید اخروی نیز کاربرد دارد ضمن اینکه قانون ها قابلیت دور زدن و پنهان کاری دارند لکن ضمانت اجرایی پاداش های اخروی وجدان افراد است که هیچ گاه از آنها جدا نیست
- در رابطه با اینکه فرمود انی اعلم ما لا تعملون مفسران معانی مختلفی ذکر کرده اند. شاید بتوان گفت :یعنی انسان اسراری و کمالاتی را ازجانب خدای سبحان می پذیرد و تحمل می کند که ملائکه قدرت و تحمل آن را ندارند و یا اینکه به خاطر انحراف يا فساد گروهى، نبايد جلوى امكان رشد ديگران گرفته شود. برخی گفته اند در جواب خداوند به ملائكه اشاره است بآنكه افعال حكيم خالى از حكمت نيست و هر كس استعداد فهم آنرا ندارد.
- همچنین در تفسیر نمونه آمده : آنها فکر می‌کردند اگر هدف عبودیت و بندگی است که ما مصداق کامل آن هستیم، همواره غرق در عبادتیم و از همه کس سزاوارتر به خلافت! بی‌خبر از این که عبادت آنها با توجه به این که شهوت و غضب و خواستهای گوناگون در وجودشان راه ندارد با عبادت و بندگی این انسان که امیال و شهوات او را احاطه کرده و شیطان از هر سو او را وسوسه می‌کند تفاوت فراوانی دارد، اطاعت و فرمانبرداری این موجود طوفان زده کجا، و عبادت آن ساحل نشینان آرام و سبکبار کجا؟! آنها چه می‌دانستند که از نسل این آدم پیامبرانی همچون محمد و ابراهیم و نوح و موسی و عیسی و امامانی همچون ائمه اهل بیت علیهم السّلام و بندگان صالح و شهیدان جانباز و مردان و زنانی که همه هستی خود را عاشقانه در راه خدا می‌دهند قدم به عرصه وجود خواهند گذاشت، افرادی که گاه فقط یک ساعت تفکر آنها برابر با سالها عبادت فرشتگان است!
بسیار خوب است که چنین دغدغه ای دارید. ان شاء الله خداوند شما را در این راه کمک کند.
درباره بیان مسائل دینی و اعتقادی به کودکان و نوجوانان چند نکته خدمت شما عرض می کنم:
اول اینکه بشر چینین خصوصیتی دارد که در مقابل ادب و احترام و محبت قدر شناس است. اثرگذارترین افراد بر انسان دوستان او هستند؛ زیرا انسان از دوستان هم به طور غیرمستقیم و ناخودآگاه و هم به طور مستقیم، از نظر اخلاقی و فکری و رفتاری اثر می پذیرد. مهمترین جنبه اثر گذاری، اثرگذاری غیر مستقیم است. این حالت در کودکان که اساسا جنبه عاطفی آنها قوی تر است بیشتر است. پس بنابراین ما هر مطلبی را بخواهیم به کودکان خود القا کنیم باید برای آن بستر سازی کنیم. یعنی لازم نیست در خصوص آن مطلب خیلی به طور مستقیم حرف بزنیم. همینکه رابطه عاطفی و با محبت با آنها داشته باشیم، برای آنها وقت بگذاریم، بازی کنیم و طوری رفتار کنیم که او ما را دوست خود بداند، با کمترین تلاش و کوچکترین اشاره او مطلب را از ما قبول می کند.
نکته دوم این است که در تعلیم مطالب دینی به هر کسی از جمله کودکان، مهمترین نکته رفتار و عملکرد ماست. باید سعی کنیم در رفتار و گفتار ما کمترین تناقض باشد. مثلا اگر والدنی تلاش کنند خدا یا معاد و نبوت یا سایر معارف دین را به فرزندان خود بیاموزند اما در عمل به دستورات دین و تعالیم آن بی توجه باشد، حتما کودک خود را دچار تناقض می کنیم.
نکته دیگر این است که در بیان معارف دینی برای کودکان طوری سخن نگوییم که ذهن آنها دچار سوالات و ابهامات عمیق تر شود. یعنی باید جوانب حرف خود را بسنجیم به طوری که کودک پس از شنیدن پاسخ ما قانع شود و ابهام دیگری برای او پیش نیاید.
دو راه برای این منظور پیشنهاد می شود:
1- تمرکز بر روی رحمت و رافت خداوند: کودکان قلب و روح و ذهن و فکر پاکی دارند و هنوز آلوده و درگیر مادیات و شبهات نشده اند. لذا به راحتی می توانند مطالب دینی را هضم کنند. مثلا در پاسخ به سوالی که فرمودید یک راه این است که بگویید خدا مهربان است و دوست ندارد هیچ کسی گمراه شود. به همین دلیل پیامبران را فرستاده است و همیشه پیامبران در کنار بشر بوده اند.
2- مهمترین راه استفاده از مثال است. می توان فلسفه نبوت را با مثال به کودک فهماند. مثلا به او گفته شود که از پدر و مادر فرزندشان را رها کنند چه می شود؟ یا اگر مدرسه معلم نداشت چه می شد؟ یا اگر تیم فوتبال مربی نداشت چه می شد؟ اگر هواپیما خلبان نداش چه می شد؟ با چنین مثالهایی او را به این ضرورت برسانیم که زندگی و آخرت انسان که از همه اینها مهمتر است، مربی و راهنمای بسیار بزرگی می خواهد.
نکته آخر اینکه در این باره کتابهایی نگاشته شده که دیدن آنها مفید است. به عنوان نمونه کتاب «اگر پیامبران نبودند - پیامبرشناسی برای کودکان» را می توانید مطالعه کنید.
درباره داستان این ضرب المثل که زنی فرزندش را که زیاد خرما می خورد نزد پیامبر برد تا او را نصیحت کند... سند خاصی یافت نشد.
اما در آموزه های دینی موارد متعددی وجود دارد که از نظر معنایی با این ضرب المثل همخوانی دارد. به عنوان نمونه قرآن کریم فرموده است:
«أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ وَأَنتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ؛ آيا مردم را به نيكي دعوت مي‌كنيد، اما خودتان را فراموش مي‌نماييد، با اينكه كتاب (آسماني) را مي‌خوانيد؟! آيا نمي‌انديشيد؟» (بقره: 44)
همچنین فرموده است:
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ * كَبُرَ مَقْتًا عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ؛ ای مؤمنان! چرا چیزی را می گویید که خود عمل نمی کنید؟ * نزد خدا به شدت موجب خشم است که چیزی را بگویید که خود عمل نمی کنید.» (صف/آیه 2-3)
امیرالمومنین علي(ع) فرموده است: «مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنّاسِ اِماماً فَلْيَبْدَأْ بِتَعليمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْليمِ غَيْرِهِ؛ آن‌كه خود را پيشواي مردم سازد، پيش از تعليم ديگران بايد به ادب كردن خويش بپردازد» (نهج‌البلاغه، ترجمه: كاظم محمدي و محمد دشتي، حكمت 73)
امام صادق(ع) نیز فرموده است: «كُونُوا دُعاةُ لِلنّاسِ بِغَيْرِ اَلْسِنَتِكُمْ؛ مردم را با غير زبان خود [به نيكي‌ها] دعوت كنيد» (شيخ كليني، كافي، ج 2، ص 78.)
کسی خدا را خلق نکرده است. امکان ندارد کسی خدا را خلق کرده باشد. موجوداتی به خالق نیاز دارند که ممکن الوجود باشند. اما خداوند واجب الوجود است.
اساسا امکان ندارد خدا خالق داشته باشد. در بین موجودات باید یکی باشد که خلق نشده باشد. اگر همه موجودات نیاز به خالق داشته باشند اصطلاحا منجر به تسلسل یا دور می شود. چون هیچگاه نمی توان به اولین موجود رسید. زنجیره خلقت باید ابتدا داشته باشد و گرنه خلقتی صورت نمی گرفت.
اکثر قریب به اتفاق شهدای کربلا پس از شهادتشان سرشان جدا شد. اما بر اساس نقل مقاتل و گزارشات تاریخی به طور قطع دو نفر از شهدای کربلا در حالی که هنوز جان داشتند و زنده زنده سرشان جدا شد. اولین شهید باب الحوائج العظیمه حضرت علی اصغر علیه السلام است و دومین نفر سیدالشهدا امام حسین علیه السلام است.
در مقاتل و گزارشات تاریخی برای حضرت علی اصغر و امام حسین علیهما السلام عبارت «ذبح» به کار رفته است. ذبح در جایی به کار می رود که موجودی را زنده زنده سر ببرند...
صلی الله علیک یا ابا عبدالله الحسین و علی اولادک و علی اصحابک
پاسخ از حجت الاسلام حسینی مرندی
با عرض سلام و ادب
بهشت رفتن خوبان و جهنم رفتن مجرمان برای خداوند متعال هیچ نفعی ندارد. نفع این کار اول برای خود اشخاص بصورت فردی است و دوم برای جامعه انسانی.
- برای خود افراد به این صورت که مهمترین عامل و انگیزه برای خوب بودن برخی پاداش های بهشتی و برای برخی دیگر عذاب های جهنمی است چرا که غالب انسان ها به مراتب بالای ایمان و اخلاص نرسیده اند تا فقط برای رضای خدا و بدون شوق به پاداش و یا ترس از عذاب کاری انجام دهند حتی مخلص ترین افراد نیز درلایه های زیرین قلبشان شوق به بهشت و پاداش های بهشتی دارند
- برای جامعه انسانی نیز همانطور که قانون و مجازات هایی مثل زندان برای جلوگیری از جرم و تامین امنیت اجتماعی لازم است وعده و وعید اخروی نیز کاربرد دارد ضمن اینکه قانون ها قابلیت دور زدن و پنهان کاری دارند لکن ضمانت اجرایی پاداش های اخروی وجدان افراد است که هیچ گاه از آنها جدا نیست
- در رابطه با اینکه فرمود انی اعلم ما لا تعملون مفسران معانی مختلفی ذکر کرده اند. شاید بتوان گفت :یعنی انسان اسراری و کمالاتی را ازجانب خدای سبحان می پذیرد و تحمل می کند که ملائکه قدرت و تحمل آن را ندارند و یا اینکه به خاطر انحراف يا فساد گروهى، نبايد جلوى امكان رشد ديگران گرفته شود. برخی گفته اند در جواب خداوند به ملائكه اشاره است بآنكه افعال حكيم خالى از حكمت نيست و هر كس استعداد فهم آنرا ندارد.
- همچنین در تفسیر نمونه آمده : آنها فکر می‌کردند اگر هدف عبودیت و بندگی است که ما مصداق کامل آن هستیم، همواره غرق در عبادتیم و از همه کس سزاوارتر به خلافت! بی‌خبر از این که عبادت آنها با توجه به این که شهوت و غضب و خواستهای گوناگون در وجودشان راه ندارد با عبادت و بندگی این انسان که امیال و شهوات او را احاطه کرده و شیطان از هر سو او را وسوسه می‌کند تفاوت فراوانی دارد، اطاعت و فرمانبرداری این موجود طوفان زده کجا، و عبادت آن ساحل نشینان آرام و سبکبار کجا؟! آنها چه می‌دانستند که از نسل این آدم پیامبرانی همچون محمد و ابراهیم و نوح و موسی و عیسی و امامانی همچون ائمه اهل بیت علیهم السّلام و بندگان صالح و شهیدان جانباز و مردان و زنانی که همه هستی خود را عاشقانه در راه خدا می‌دهند قدم به عرصه وجود خواهند گذاشت، افرادی که گاه فقط یک ساعت تفکر آنها برابر با سالها عبادت فرشتگان است!
با عرض سلام خدمت حضرتعالی
بسیار خوب است که چنین دغدغه ای دارید. ان شاء الله خداوند شما را در این راه کمک کند.
درباره بیان مسائل دینی و اعتقادی به کودکان و نوجوانان چند نکته خدمت شما عرض می کنم:
اول اینکه بشر چینین خصوصیتی دارد که در مقابل ادب و احترام و محبت قدر شناس است. اثرگذارترین افراد بر انسان دوستان او هستند؛ زیرا انسان از دوستان هم به طور غیرمستقیم و ناخودآگاه و هم به طور مستقیم، از نظر اخلاقی و فکری و رفتاری اثر می پذیرد. مهمترین جنبه اثر گذاری، اثرگذاری غیر مستقیم است. این حالت در کودکان که اساسا جنبه عاطفی آنها قوی تر است بیشتر است. پس بنابراین ما هر مطلبی را بخواهیم به کودکان خود القا کنیم باید برای آن بستر سازی کنیم. یعنی لازم نیست در خصوص آن مطلب خیلی به طور مستقیم حرف بزنیم. همینکه رابطه عاطفی و با محبت با آنها داشته باشیم، برای آنها وقت بگذاریم، بازی کنیم و طوری رفتار کنیم که او ما را دوست خود بداند، با کمترین تلاش و کوچکترین اشاره او مطلب را از ما قبول می کند.
نکته دوم این است که در تعلیم مطالب دینی به هر کسی از جمله کودکان، مهمترین نکته رفتار و عملکرد ماست. باید سعی کنیم در رفتار و گفتار ما کمترین تناقض باشد. مثلا اگر والدنی تلاش کنند خدا یا معاد و نبوت یا سایر معارف دین را به فرزندان خود بیاموزند اما در عمل به دستورات دین و تعالیم آن بی توجه باشد، حتما کودک خود را دچار تناقض می کنیم.
نکته دیگر این است که در بیان معارف دینی برای کودکان طوری سخن نگوییم که ذهن آنها دچار سوالات و ابهامات عمیق تر شود. یعنی باید جوانب حرف خود را بسنجیم به طوری که کودک پس از شنیدن پاسخ ما قانع شود و ابهام دیگری برای او پیش نیاید.
دو راه برای این منظور پیشنهاد می شود:
1- تمرکز بر روی رحمت و رافت خداوند: کودکان قلب و روح و ذهن و فکر پاکی دارند و هنوز آلوده و درگیر مادیات و شبهات نشده اند. لذا به راحتی می توانند مطالب دینی را هضم کنند. مثلا در پاسخ به سوالی که فرمودید یک راه این است که بگویید خدا مهربان است و دوست ندارد هیچ کسی گمراه شود. به همین دلیل پیامبران را فرستاده است و همیشه پیامبران در کنار بشر بوده اند.
2- مهمترین راه استفاده از مثال است. می توان فلسفه نبوت را با مثال به کودک فهماند. مثلا به او گفته شود که از پدر و مادر فرزندشان را رها کنند چه می شود؟ یا اگر مدرسه معلم نداشت چه می شد؟ یا اگر تیم فوتبال مربی نداشت چه می شد؟ اگر هواپیما خلبان نداش چه می شد؟ با چنین مثالهایی او را به این ضرورت برسانیم که زندگی و آخرت انسان که از همه اینها مهمتر است، مربی و راهنمای بسیار بزرگی می خواهد.
نکته آخر اینکه در این باره کتابهایی نگاشته شده که دیدن آنها مفید است. به عنوان نمونه کتاب «اگر پیامبران نبودند - پیامبرشناسی برای کودکان» را می توانید مطالعه کنید.
سلام علیکم
درباره داستان این ضرب المثل که زنی فرزندش را که زیاد خرما می خورد نزد پیامبر برد تا او را نصیحت کند... سند خاصی یافت نشد.
اما در آموزه های دینی موارد متعددی وجود دارد که از نظر معنایی با این ضرب المثل همخوانی دارد. به عنوان نمونه قرآن کریم فرموده است:
«أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ وَأَنتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ؛ آيا مردم را به نيكي دعوت مي‌كنيد، اما خودتان را فراموش مي‌نماييد، با اينكه كتاب (آسماني) را مي‌خوانيد؟! آيا نمي‌انديشيد؟» (بقره: 44)
همچنین فرموده است:
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ * كَبُرَ مَقْتًا عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ؛ ای مؤمنان! چرا چیزی را می گویید که خود عمل نمی کنید؟ * نزد خدا به شدت موجب خشم است که چیزی را بگویید که خود عمل نمی کنید.» (صف/آیه 2-3)
امیرالمومنین علي(ع) فرموده است: «مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنّاسِ اِماماً فَلْيَبْدَأْ بِتَعليمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْليمِ غَيْرِهِ؛ آن‌كه خود را پيشواي مردم سازد، پيش از تعليم ديگران بايد به ادب كردن خويش بپردازد» (نهج‌البلاغه، ترجمه: كاظم محمدي و محمد دشتي، حكمت 73)
امام صادق(ع) نیز فرموده است: «كُونُوا دُعاةُ لِلنّاسِ بِغَيْرِ اَلْسِنَتِكُمْ؛ مردم را با غير زبان خود [به نيكي‌ها] دعوت كنيد» (شيخ كليني، كافي، ج 2، ص 78.)
سلام علیکم.
کسی خدا را خلق نکرده است. امکان ندارد کسی خدا را خلق کرده باشد. موجوداتی به خالق نیاز دارند که ممکن الوجود باشند. اما خداوند واجب الوجود است.
اساسا امکان ندارد خدا خالق داشته باشد. در بین موجودات باید یکی باشد که خلق نشده باشد. اگر همه موجودات نیاز به خالق داشته باشند اصطلاحا منجر به تسلسل یا دور می شود. چون هیچگاه نمی توان به اولین موجود رسید. زنجیره خلقت باید ابتدا داشته باشد و گرنه خلقتی صورت نمی گرفت.
سلام علیکم. با تشکر از سوال شما
اکثر قریب به اتفاق شهدای کربلا پس از شهادتشان سرشان جدا شد. اما بر اساس نقل مقاتل و گزارشات تاریخی به طور قطع دو نفر از شهدای کربلا در حالی که هنوز جان داشتند و زنده زنده سرشان جدا شد. اولین شهید باب الحوائج العظیمه حضرت علی اصغر علیه السلام است و دومین نفر سیدالشهدا امام حسین علیه السلام است.
در مقاتل و گزارشات تاریخی برای حضرت علی اصغر و امام حسین علیهما السلام عبارت «ذبح» به کار رفته است. ذبح در جایی به کار می رود که موجودی را زنده زنده سر ببرند...
صلی الله علیک یا ابا عبدالله الحسین و علی اولادک و علی اصحابک
صفحه‌ها