سند رطب خورده کی منع رطب کند

با سلام و احترام خدمت شما کاربر گرامی

در پاسخ به سوال شما کاربر گرامی باید گفت:

یکی از داستان‌هایی که در این زمینه، خیلی‌ها را به اشتباه انداخته است داستان رطب خورده منع رطب کی کند؛ هست، که متاسفانه در کتاب فارسی چهارم ابتدایی این مطلب که اشتباه قرار گرفته است.

اولا: این مطلب نه سند و نه متن درستی دارد و راوی درستی هم ندارد! حتی در استفتائات از مراجع این مطلب رد شده است! 

ثانیا: عادت به امر به معروف نمودن فرد را اهل معروف می کند چنان که مولا علی علیه السلام می فرمایند: 
«امر به معروف کن، تا خود اهل همان معروف شوی!»

در روایت دیگری حضرت می فرماید: امر به معروف کنید، حتی اگر خودتان آن معروف را انجام نمی‌دهید؛ نهی از منکر کنید، حتی اگر خودتان آن منکر را ترک نکردید. 

 بی‌شک یکی از مهم‌ترین موانع، برای احیا و اجرای فریضه فراموش شده امر به معروف و نهی از منکر، آموزش‌های غلطی هست که در این زمینه داده می‌شود. یکی از رایج‌ترین اشتباهات در زمینه امر به معروف و نهی از منکر «عامل بودن» هست؛ یعنی بعضی‌ها فکر می‌کنند باید خودشان معروف را انجام دهند، یا منکر را ترک کرده باشند تا واجب و جایز باشد تذکر بدهد که این موضوع کاملا رد شده است و در چهار شرط وجوب امر به معروف؛ هیچ مرجعی بدون استثناء شرطی تحت عنوان عامل بودن ندارد.

ثالثا: درست است کسی که اهل معروفی باشد یا منکری را ترک کرده باشد، تاثیر تذکرش بالا می‌رود؛ اما این شرط در امر به معروف و نهی از منکر نیست و سبب نمی شود تا اگر کسی خود منکی را انجام می دهد از نهی از آن منکر اجتناب کند یا اگر معروفی را ترک نموده دیگران را به آن معروف دعوت نکند.

در پایان به جاست که از آموزش و پرورش این درخواست و تذکر از سوی مردم داده شود که این مطلب اشتباه را از کتاب درسی حذف نموده تا با دست خودمان از همان بچگی امر به معروف و نهی از منکر را در ذهن دانش آموزان، خراب نکنیم یا لااقل، در همان کتاب توضیح دهیم که «عامل بودن» شرط وجوب امر به معروف نیست.

با تشکر از دقت و دغدغه شما کاربر گرامی در مسائل دینی

سلام علیکم

درباره داستان این ضرب المثل که زنی فرزندش را که زیاد خرما می خورد نزد پیامبر برد تا او را نصیحت کند... سند خاصی یافت نشد.

اما در آموزه های دینی موارد متعددی وجود دارد که از نظر معنایی با این ضرب المثل همخوانی دارد. به عنوان نمونه قرآن کریم فرموده است:

«أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ وَأَنتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ؛ آيا مردم را به نيكي دعوت مي‌كنيد، اما خودتان را فراموش مي‌نماييد، با اينكه كتاب (آسماني) را مي‌خوانيد؟! آيا نمي‌انديشيد؟‌» (بقره: 44)

همچنین فرموده است:

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ * كَبُرَ مَقْتًا عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ؛ ای مؤمنان! چرا چیزی را می گویید که خود عمل نمی کنید؟ * نزد خدا به شدت موجب خشم است که چیزی را بگویید که خود عمل نمی کنید.» (صف/آیه 2-3)

امیرالمومنین علي(ع) فرموده است: «مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنّاسِ اِماماً فَلْيَبْدَأْ بِتَعليمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْليمِ غَيْرِهِ؛ آن‌كه خود را پيشواي مردم سازد، پيش از تعليم ديگران بايد به ادب كردن خويش بپردازد» (نهج‌البلاغه، ترجمه: كاظم محمدي و محمد دشتي، حكمت 73)

امام صادق(ع) نیز فرموده است: «كُونُوا دُعاةُ لِلنّاسِ بِغَيْرِ اَلْسِنَتِكُمْ؛ مردم را با غير زبان خود [به نيكي‌ها] دعوت كنيد» (شيخ كليني، كافي، ج 2، ص 78.)