بهترین زنان در نگاه حضرت زهرا (س)

یکی از شئون معصومین (علیهم السلام) هدایت مردم است. و این هدایت ممکن است گاهی در قالب رفتار صورت بپذیرد که از آن به عنوان سیره معصومین یاد می شود و یا ممکن است در قالب گفتار باشد که از آن به عنوان روایت یا حدیث یاد می شود.
یعنی هم رفتار اهل بیت (علیهم السلام) و هم گفتار ایشان مایه دستگیری و هدایت بشر است و کلام ایشان به منزله ی نوری است که راه را برای انسان روشن می سازد. همانطور که امام هادی (علیه السلام) در زیارت جامعه کبیره می فرماید: «كَلَامُكُمْ‏ نُورٌ» [1] لذا زمانی چراغ راه را نشان می دهد که آن را پیش روی خود قرار داد، نه آنکه آن را پشت سر انداخت که نتیجه اش حرکت در تاریکی است. در اینجا یکی از گفتارهای نورانی صدیقه ی طاهره را در مورد ویژگی بهترین زن بیان می کنیم.

بهترین زنان درکلام حضرت زهرا(س)
حضرت زهرا (سلام الله علیها) در مورد ویژگی بهترین زنان می فرماید: «خَيْرُ النِّسَاءِ أَنْ لَا يَرَيْنَ الرِّجَالَ وَ لَا يَرَاهُنَّ الرِّجَالُ [2] بهترین زنان کسانی هستند که مردان نامحرم او را نبینند و او هم مردان نامحرم را نبیند.»
شاید عده ای بخواهند به این کلام معصوم (علیها السلام) خرده بگیرند و بگویند اصلا این امر شدنی نیست و انجامش محال است، ولی باید گفت حضرت در مقام بيان يك امر ايده آل و ترجيحى مى باشند؛ امرى كه رعايت آن رجحان و برترى دارد و مادامى كه ضرورتى پيش نيامده است، عمل به آن بهتر و مطلوب تر است. یعنی در شرايطى كه نيازى به ارتباط زنان با مردان نيست، بهتر آن است كه زن با هيچ مرد نامحرمى تماس نداشته باشد و اين هرگز به معناى ممنوعيت قانونى نيست.
از ديدگاه اسلامى زنان مى توانند در صورت نياز، با رعايت ارزش هاى اسلامى و اخلاقى به عرصه هاى اجتماعى وارد شوند و هيچ منعى از آن نمى باشد. به عبارت ديگر، حكم بيان شده در روايت، يك توصيه ى اخلاقى ترجيحى است؛ نه يك حكم قانونى تكليفى.
همان بانو كه مى فرمايد: براى زن بهتر است كه نه او هيچ مردى را ببيند و نه هيچ مردى او را، آن گاه كه مصالح كلى جامعه ى اسلامى را در خطر مى بيند، به سوى مسجد مى شتابد و در حضور جمع كثيرى از مردان مهاجر و انصار، غاصبان خلافت را به محاكمه مى كشاند. و در جای دیگر که ضرورتی وجود ندارد، از اختلاط با نامحرم پرهیز می کنند، بنابراین حضرت خود در این مسائل الگو بودند و گفتارشان را با رفتار خود تصدیق کردند، چه در طول حیات شریفشان و چه بعد از شهاتشان راضی نشدند به اینکه چشم نامحرمی ایشان را ببیند و روایت زیر این مطلب را اثبات می کند.

رعایت حجاب و حفظ عفت حتی بعد از شهادت
سلیمان بن خالد از امام صادق (علیه السلام) سوال کرد: یابن رسول الله اولین تابوت در اسلام برای چه کسی ساخته شد؟
امام (علیه السلام) فرمود: «فَاطِمَةُ بِنْتُ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وآله» [3]
امام فرمود: «اواخر عمر مادرمان که بدن آن حضرت ضعیف و روز به روز لاغرتر می شد. (که منجر به شهادت دختر پیامبر شد) روزی به اسماء بنت عمیس فرمود: می خواهم بعد از مرگم حجم بدنم مشخص نباشد. اسماء عرضه داشت: ای دختر رسول خدا من چیزی به شما نشان خواهم داد که در حبشه دیدم. سپس چند شاخه تر خواست، آنها را خم کرد و پارچه ای بر روی آن کشید و تابوت گونه ساخت. و هنگامی که فاطمه (علیها السلام) آن را دید تبسمی کرد که تنها تبسم او بعد از وفات پدرش رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بود.
فاطمه (علیها السلام) فرمود: «چه چیز خوبی است پیکر زن و مرد قابل تشخیص نیست، بدن مرا با همین بپوشان» سپس برای اسماء دعا کردند: «خدا تو را از آتش جهنم حفظ کند همانطور که حرمت مرا حفظ کردی.» [4]

نتیجه:
زمانی می توان ادعای شیعه بودن کرد که در رفتار از اهل بیت (علیهم السلام) تأسی کنیم و نه فقط آنجایی را که به نفع ماست بپذیریم و آنجایی را که به حسب ظاهر به ضرر ماست توجیه کنیم. امام باقر (علیه السلام) به جابر فرمود: «ای جابر سلام مرا به شیعیان ما برسان و به آنها بگو که بین ما (اهل بیت) و خدای (عز و جل) رابطه خویشاوندی وجود ندارد، و تنها راه تقرب به خدا، اطاعت است. ای جابر هرکس خدا را اطاعت کند و ما را دوست داشته باشد او پیرو ماست، و هر کس معصیت خدا کند دوست داشتن ما برایش فایده ای ندارد.» [5]

__________________
پی نوشت:
[1]. ابن بابويه، محمد بن على‏، من لا یحضره الفقیه، تاريخ وفات مؤلف: 381 ق‏، محقق / مصحح: غفارى، على اكبر، موضوع: كتب اربعه‏، زبان: عربى‏، تعداد جلد: 4، ناشر: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم‏، مكان چاپ: قم‏، سال چاپ: 1413 ق‏. ج2، ص 616.
[2]. مكارم الأخلاق‏، نويسنده: طبرسى، حسن بن فضل‏، تاريخ وفات مؤلف: قرن 6، موضوع: اخلاق‏، زبان: عربى‏، تعداد جلد: 1، ناشر: الشريف الرضى‏، مكان چاپ: قم‏، سال چاپ: 1412 ق ، ص230.
[3]. بحار الأنوار( ط- بيروت)، نويسنده: مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى‏، تاريخ وفات مؤلف: 1110 ق‏، محقق / مصحح: جمعى از محققان‏، موضوع: جوامع روايى‏، زبان: عربى‏، تعداد جلد: 111، ناشر: دار إحياء التراث العربي‏، مكان چاپ: بيروت‏، سال چاپ: 1403 ق‏، ج 43 ص 212.
[4]. «أوَّلُ نَعْشٍ أُحْدِثَ فِي الْإِسْلَامِ نَعْشُ فَاطِمَةَ إِنَّهَا اشْتَكَتْ شَكْوَتَهَا الَّتِي قُبِضَتْ فِيهَا وَ قَالَتْ لِأَسْمَاءَ إِنِّي نَحِلْتُ وَ ذَهَبَ لَحْمِي أَ لَا تَجْعَلِينَ لِي شَيْئاً يَسْتُرُنِي قَالَتْ أَسْمَاءُ إِنِّي إِذْ كُنْتُ بِأَرْضِ الْحَبَشَةِ رَأَيْتُهُمْ يَصْنَعُونَ شَيْئاً أَ فَلَا أَصْنَعُ لَكِ فَإِنْ أَعْجَبَكِ أَصْنَعُ لَكِ قَالَتْ نَعَمْ فَدَعَتْ بِسَرِيرٍ فَأَكَبَّتْهُ لِوَجْهِهِ ثُمَّ دَعَتْ بِجَرَائِدَ فَشَدَّدَتْهُ عَلَى قَوَائِمِهِ ثُمَّ جَلَّلَتْهُ ثَوْباً فَقَالَتْ هَكَذَا رَأَيْتُهُمْ يَصْنَعُونَ فَقَالَتِ اصْنَعِي لِي مِثْلَهُ اسْتُرِينِي سَتَرَكِ اللَّهُ مِنَ النَّارِ.» بحار الأنوار( ط- بيروت)، نويسنده: مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى‏، تاريخ وفات مؤلف: 1110 ق‏، محقق / مصحح: جمعى از محققان‏، موضوع: جوامع روايى‏، زبان: عربى‏، تعداد جلد: 111، ناشر: دار إحياء التراث العربي‏، مكان چاپ: بيروت‏، سال چاپ: 1403 ق‏، ج 43 ص 189.
[5]. «يَا جَابِرُ بَلِّغْ شِيعَتِي عَنِّي السَّلَامَ وَ أَعْلِمْهُمْ أَنَّهُ لَا قَرَابَةَ بَيْنَنَا وَ بَيْنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَا يُتَقَرَّبُ إِلَيْهِ إِلَّا بِالطَّاعَةِ لَهُ يَا جَابِرُ مَنْ أَطَاعَ اللَّهَ وَ أَحَبَّنَا فَهُوَ وَلِيُّنَا وَ مَنْ عَصَى اللَّهَ لَمْ يَنْفَعْهُ حُبُّنَا.» همان، ج 68، ص 179.