من مسئول حرفام هستم نه برداشت شما!(درست یا غلط؟؟)

14:49 - 1396/11/23

مي گن ما مسئول حرف ها و اعمالي هستيم كه مي گوييم و انجام مي ديم نه اون چيزي كه شما برداشت مي كنيد عبارت درستي هست؟

این مطلب 50 ، 50 هست یعنی ما هم مسؤول حرفهای خودمان هستیم وهم بایستی حرفهامون را طوری بزنیم که کسی برداشت نادرست نکنه یعنی صریح همان معنایی را برساند که باید برساند و چند پهلو نباشد و حتی جوری نباشد که دیگران بتوانند مارا و یا سخن مارا ،مسخره کنند و یا دست آویزی برای دشمنان بشود !  آیه 104 سوره بقره آمده: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَقُولُوا راعِنا وَ قُولُوا انْظُرْنا وَ اسْمَعُوا وَ لِلْكافِرِينَ عَذابٌ أَلِيمٌ » اى افراد با ايمان (هنگامى كه از پيغمبر تقاضاى مهلت براى درك آيات قرآن مى كنيد) نگوئيد" راعنا" بلكه بگوئيد" انظرنا" (زيرا كلمه اول هم به معنى ما را مهلت بده و هم بمعنى" ما را تحميق كن" مى باشد و دستاويزى براى دشمنان است) و آنچه به شما دستور داده مى شود بشنويد و براى كافران (و استهزاء كنندگان) عذاب دردناكى است. 

در تفسير نمونه، ج 1، ص: 384 در مورد این آیه و شان نزول آن چنین دارد: شان نزول: " ابن عباس" مفسر معروف نقل مى كند: مسلمانان صدر اسلام هنگامى كه پيامبر ص مشغول سخن گفتن بود و بيان آيات و احكام الهى مى كرد گاهى از او مى خواستند كمى با تانى سخن بگويد تا بتوانند مطالب را خوب درك كنند، و سؤالات و خواسته هاى خود را نيز مطرح نمايند، براى اين درخواست جمله " راعنا" كه از ماده" الرعى" به معنى مهلت دادن است به كار مى بردند. ولى يهود همين كلمه" راعنا" را از ماده" الرعونه" كه به معنى كودنى و حماقت است استعمال مى كردند (درصورت اول مفهومش اين است" به ما مهلت بده" ولى در صورت دوم اين است كه" ما را تحميق كن"!). در اينجا براى يهود دستاويزى پيدا شده بود كه با استفاده از همان جمله اى كه مسلمانان مى گفتند، پيامبر يا مسلمانان را استهزاء كنند. آيه فوق نازل شد و براى جلوگيرى از اين سوء استفاده به مؤمنان دستور داد به جاى جمله" راعنا"، جمله" انظرنا" را به كار برند كه همان مفهوم را مى رساند، و دستاويزى براى دشمن لجوج نيست. بعضى ديگر از مفسران گفته اند كه جمله" راعنا" در لغت يهود يك نوع دشنام بود و مفهومش اين بود" بشنو كه هرگز نشنوى" اين جمله را تكرار مى كردند و مى خنديدند!. بعضى از مفسران نيز نقل كرده اند كه يهود به جاى" راعنا"،" راعينا" مى گفتند كه معنيش" چوپان ما" است، و پيامبر اسلام ص را مخاطب قرار مى دادند و از اين راه استهزا مى كردند ( اين شان نزولها با هم تضادى ندارد و ممكن است همه صحيح باشد)

http://btid.org/node/130116

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
17 + 0 =
*****
تصویر روئین تن مهدی

سلام و عرض ادب خدمت کاربر گرامی

چند نکته

1- استناد شما به آیه مبارکه برای اثبات حرفتون صحیح نیست/ آیه در مورد مخاطبینی صحبت می کنه که تعمداً می خوان برداشت غلط داشته باشن. و این را ابزاری برای ریشخند و تمسخر قرار بدن. نه اینکه اتفاقی برداشت غلطی را قلمداد کنند. چرا که "راعنا" در بین عرب فقط یک معنای مثبت دارد . و برای فهم و برداشت معنای صحیح یک لفظ ، سوژه تخاطب خیلی مهم است. خطاب اصحاب، از لفظ «راعنا»، پیامبر گرامی اسلام بود (نه یهود) تا استخدام بیجایی باشد. و دلیل جابجایی این لفظ به «انظرنا» ، بهانه ندادن به یهود بود تا مستمسکی برای فرافکنی نباشد.

2- ضابطه شما (50-50) کلیت ندارد. چرا که در شریعت مواردی داریم که اتفاقاً غرض، برداشت عوضی از کلام هست. دقیقا چیزی غیر از مطلبی که اراده کرده ایم. که بهش «توریه» می گن. و ائمه معصومین در مواردی چالش برانگیز از این امر استفاده می کرده اند.

3- اما باید گفت در این قضیه ملاک، عرف است. همانطور که اصلا بحث کلام و تکلم، یک امر عرفی و عقلایی است ضابطه و معیار برداشتها هم عرف است. اگر عرف متعارف انسانها برای رساندن یک مطلب، از عبارت و کلام خاصی استفاده می کنند و به عبارت دیگر، عرف و عقلاء، این الفاظ جاری را برای رساندن معنای خاص، تایید کنند (هر چند معانی دیگری را هم در ضمن این معنای تایید شده، نیز برداشت نماید) در این صورت متلکم مسوول برداشت غلط شنونده یا مخاطب نیست. چون واقعا آنچه درست بوده را تلفظ کرده است. و چیزی را تلفظ کرده که مورد تایید عرف عقلایی بوده. لکن اگر مخاطب معانی دیگری را محتمل میدانسته ، می بایست کنکاش و استفسار کند و معنای مراد را مطالبه نماید.

بله، اگر متکلم چیزی گفت که به دید عرف، معنای مراد، با لفظ، تناسبی نداشت در اینصورت مسوولیت خواهد داشت.