منظور از اینکه میگویند: بزرگ‏ترین اعجاز قرآن در مقوله اعجاز هنری آن است چیست؟

قرآن مجید در زمینه‏های مختلفی، از اعجاز یا مانندناپذیری برخوردار است و نمیتوان بزرگ‏ترین اعجاز آن را فقط در مقوله هنری خلاصه کرد، زیرا اعجاز به معنای هر امر خارق‏العاده‏ای است که غیر پیامبران و غیر معصومان مانند آن را نمیتوانند بیاورند؛ آن هم کتابی مانند قرآن، که هزاران معجزه در آن نهفته است، که به بعضی اشاره میکنیم:
1 - معجزه و اعجاز در بُعد فصاحت و بلاغت.
2 - اعجاز از جهت هماهنگی و عدم اختلاف و نظم و روش ویژه موجود در قرآن.
3 - اعجاز از حیث قانونگذاری و تشریع، که از مصادیق آن میتوان تبدیل بت‏پرستی به یکتاپرستی را نام برد.
4 - اعجاز از جهت وجود معارف و اطلاعات حیرت‏انگیز در باب جامعه، تاریخ و حکمت و غیره‏
5 - اعجاز قرآن از حیث خبرهای غیبی: (خبرهای پیروزی مسلمانان و پیروزی دین اسلام و وعده حفاظت از تحریف).
6 - اعجاز از جهت علوم جدید که یا به اشاره و یا تصریحاً در قرآن بیان شده است، همانند کرویت زمین، حرکت زمین، نظریه خورشید مرکزی، گرده افشانی گیاهان، بیان اسرار آفرینش و...
7 - اعجاز هنری قرآن، که یکی دیگر از رازهای جاذبه قرآن میباشد که جنبه خیال انگیزی و صحنه‏پردازی و به تصویر کشیدن معانی گوناگون را در بردارد. این هنر چه در بیان صحنه‏های طبیعت، تبیین ارزش‏ها و ضد ارزش‏ها، پاکیها و ناپاکیها، قصه‏ها و داستان سراییها و چه در طرح مثل‏ها و به تصویر کشیدن مراحلی از معاد و قیامت و حساب و کتاب، چنان مؤثر و کارآمد است که بعضی از آن به سحر و افسون قرآن یاد میکنند.
8 - اعجاز عددی قرآن، که این بُعد اختصاص به نظم اعجازگونه ریاضی قرآن دارد.
9 - اعجاز از حیث بیان شخصیت پیامبر گرامی اسلام(ص).
حال با توجه به این اعجازها، نیز با مراجعه به کتب علوم قرآنی که خواهید داشت، تأیید خواهید کرد که به هر بُعد از اعجاز آن بپردازیم، بزرگ‏ترین و بهترین و کامل‏ترین خواهد بود و این بستگی به انسان دارد که با چه جنبه‏ای از آن همه اعجاز ارتباط برقرار کند، یعنی چه چیزی قابل فهم تر و جالب تر و عمیق تر از ابعاد دیگر است. شاید برای یک هنرمند، جنبه زیبایی و هنری قرآن از همه جنبه‏ها عالی تر و با عظمت تر باشد و این بدان جهت است که او هنر و زیبایی را بهتر درک میکند، نه آن که برای همه انسان‏ها جنبه هنر و زیبایی اسلوب و معانی آن، برتر و عالیتر باشد.
------------------------------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت‏ها:
1 - آیة الله محمد تقی مصباح یزدی، قرآن‏شناسی، ص 185 - 168؛ حسینی جوان آراسته درسنامه علوم قرآنی، ص 262 - 244، با تلخیص بهاءالدین خرمشاهی، دانشنامه قرآن، ج‏1، ص 258 - 250؛.

بر گرفته از مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی