- در هر صورتی ترک امر به معروف و نهی از منکر جایز نست مگر اینکه شرایط امر به معروف و نهی از منکر نباشد و ضرر شامل حال آمر به معروف شود که با این حال باید به نهادهای نظارتی و حراستی اطلاع داد.
تخلفات ادارای و زیرپا گذاشتن قوانین در هیچ جامعه‌ای مورد پسند و رضایت نیست و اولین فردی که باید نسبت به عملی کردن قوانین موضع داشته و از تخلفات جلوگیری کند، مسئولین و رؤسای هر ارگان و اداره می باشند.
با ورود تفکرات غربی و مدیریت‌های غرب زده، شاهد اسراف‌ها و حتی مخارج خارج از عرف بعضی از مدیران در بعضی ادارات دولتی که با پول بیت المال روزگار می گذرانند، هستیم.
یکی از دستورات دین مبین اسلام سفارش به امر به معروف و نهی از منکر است و از جمله واجبات شمرده شده است که با فراموشی امربه معروف و نهی از منکر آنچه دامنگیر جامعه می شود گرفتاری و مشاهده‌ی فساد و تباهی است. با این توصیفات در بعضی از ادارات با اینکه کارمندان آن شاهد تخلف مدیر خود هستند با این حال بخاطر ترس از ازدست دادن پست و مقام، امر به معروف و نهی از منکر را رها می کنند و شاید در آینده شاهد تخلفات جبران ناپذیری در آن اداره باشیم حال حکم این گونه افراد چگونه است؟
پاسخ: اگر شرايط امر به معروف و نهى از منکر وجود داشته باشد، بايد امر به معروف و نهى از منکر کنند، در غير اين صورت تکليفى در آن مورد ندارند. همچنين با وجود خوف از ضرر قابل توجه هم تکليف از آنان ساقط مىشود، اين حکم در مواردى است که حکومت اسلامى حاکم نباشد. ولى با وجود حکومت اسلامى که اهتمام به اجراى اين فريضه الهى دارد، بر کسى که قادر بر امر به معروف و نهى از منکر نيست، واجب است که نهادهاى مربوطه را که از طرف حکومت براى اين کار اختصاص يافته اند، مطلع نمايد و تا کنده‌شدن ريشه هاى فاسد که فسادآور هم هستند، موضوع را پيگيرى کند. [1]
حال اگر برای افشای کار مدیر نیاز به تخلف کردن و پرداخت رشوه باشد با این حال می توان برای جلوگیری از فساد مدیرمربوطه رشوه پرداخت کرد؟
پاسخ: وظيفه اشخاصى که از تخلفات قانونى مطلع مىشوند، نهى از منکر با رعايت شرايط و ضوابط شرعى آن است و توسل به رشوه و راه‌هاى غيرقانونى براى هر عملى هرچند به منظور جلوگيرى از فساد، جايز نيست. البته، با فرض وقوع چنين عملِ خلافِ شرع و قانون در کشورى که نظام اسلامى بر آن حاکم است، وظيفه مردم به مجرد عجز شخصى از امر به معروف و نهى از منکر ساقط نمىشود، بلکه واجب است که به نهادهاى مربوط اطلاع داده و موضوع را پيگيرى نمايند. [2]
پی‌نوشت:
1). سایت مقام معظم رهبری،مسائل متفرقه امر به معروف و نهی از منکر، اجوبه الاستفتائات، سوال1082.
2). همان، سوال1083.