ازدواج موقت با چه شرایطی صحیح است؟
پرسش:
ازدواج موقت با چه شرایطی صحیح است؟
با سلام اینجانب 27 ساله و مجرد می‌باشم پدرم و جد پدریم فوت کرده است و سرپرست مادرم می‌باشم مردی را دوست دارم که قبلا ازدواج کرده و دختر 12 ساله دارد و چند سالی است که طلاق گرفته است به دلیل مشکلات موجود نمی‌توانیم ازدواج کنیم و به خاطر علاقه شدیدبه ایشان می‌خواهم به صورت ازدواج موقت با ایشان عقد کنم اما نمی‌دانم که آیا این روش صحیح است یا نه من می‌توانم صیغه ایشان شوم تا شرایط ازدواج فراهم شود؟
پاسخ اجمالی:
اکثر مراجع فعلی، عقد نکاح (موقت یا دائم) با دختر باکره را مشروط به اجازه پدر و در صورت فقدان پدر، جد پدری میدانند؛ ولی اگر باکره نباشد و یا پدر و جد پدری نداشته باشد، نیازی به اجازه نیست.
پاسخ تفصیلی:
اکثر مراجع فعلی، عقد نکاح (موقت یا دائم) با دختر باکره را مشروط به اجازه پدر و در صورت فقدان پدر، جد پدری میدانند[1]؛ ولی اگر باکره نباشد و یا پدر و جد پدری نداشته باشد، نیازی به اجازه نیست.
آیات عظام امام خمینی (ره)، سیستانی و نورى همدانی می فرمایند:" دختری که به حد بلوغ رسیده و رشیده است، یعنی مصلحت خود را تشخیص می دهد, اگر بخواهد شوهر کند, چنان چه باکره باشد[2]، باید از پدر یا جد پدریِ خود اجازه بگیرد."[3]
آیات عظام خامنه ای، فاضل لنکرانی، صافی، مکارم، وحید، تبریزی می فرمایند:" بنابر احتیاط واجب، باید از پدر یا جد پدریِ خود اجازه بگیرد."[4]
حضرت آیت الله العظمی بهجت می فرماید: بنابر احتیاط تکلیفا؛ اجازه شرط است.[5] (یعنی هر چند عقد بدون اجازه پدر باطل نیست، اما گناه و معصیت است).
البته رشیده به دختری اطلاق می گردد که مصلحت خود را تشخیص می دهد و به دور از فشار، هیجانات و تحریکات شهوانی تصمیم می گیرد و به آینده ی خود و خانواده و حیثیت خانوادگی توجه دارد.
اما دختری که از بلوغ عقلی برخوردار نیست و نمی تواند راجع به آینده تصمیم بگیرد و خیر و صلاح خود و خانواده اش را نمی داند، هر چند سنّش زیاد باشد، رشیده نخواهد بود و بدون اذن پدر یا جد پدری نمی تواند ازدواج کند.
گفتنی است اکثر فقها در این مسئله اتفاق نظر دارند در مواردی که پدر و جدّ پدری غایب باشند به طوری که نشود از آنان اجازه گرفت و دختر نیاز مبرم به ازدواج داشته باشد، یا همسر مناسبى براى دختر پیدا شده که شرعاً و عرفاً هم کفو اوست و پدر و جد پدرى، بدون جهت مانع مىشوند و سخت گیرى مىکنند[6]، لازم نیست از پدر و جد پدری اجازه بگیرد.[7]،[8]
بنا بر این از نظر دختری که پدر و جد پدری او فوت کرده است و به سنی رسیده که مصلحت خود را تشخیص می دهد (رشیده است) برای ازدواج به اجازه فرد دیگری نیاز ندارد گر چه بهتر است ازدواج او با اطلاع و آگاهی نزدیکان خیر خواهی مثل مادر و برادر و...باشد.
پی‌نوشت:
[1] ظهور این عبارات در آن است که این هم شرط تکلیفی است و هم شرط وضعی یعنی هم عقد دختر باکره بدون اذن پدر حرام و هم باطل است.
[2] سیستانی : و متصدى امور زندگانى خویش نباشد
[3]توضیح المسائل مراجع , ج 2 ص 387 مسئلهء 2376؛ نظر آیت الله نوری همدانی از سایت معظم له (قسمت توضیح المسائل) گرفته شده است.
[4] همان.
[5] همان.
[6] فاضل، نورى، بهجت، سیستانى، مکارم. نک: همان.
[7] همان , مسئله 2377
[8] اقتباس از سؤال 610 (ازدواج موقت با دختر باکره).
منبع: اسلام کوئست