نگاهی به وضعیت جمعیتی کشور سودان

کشور سودان با ۱٬۸۸۶٬۰۶۸ کیلومتر مربع مساحت در شمال آفریقا  قرار دارد. این کشور به دریای سرخ متصل است و با مصر، لیبی، چاد، آفریقای مرکزی، سودان جنوبی، اتیوپی و اریتره مرز مشترک دارد. امید به زندگی در بین مردان سودانی به ۶۴ سال و در زنان این کشور به ۶۸ سال می‌رسد.

سودان کشوری با اقتصاد نفتی بود و از درآمدهای نفتی، برای رشد اقتصادی بهره می‌برد تا اینکه سودان جنوبی، از این کشور جدا شد و ۷۵ درصد از منابع نفتی این کشور را گرفت. گوشه‌گیری کشور سودان در جهان، آسیب‌های فراوانی به اقتصاد این جمهوری وارد کرده‌ است. سودان اکنون از جمله کشورهای فقیر و تهی‌دستی است که ۴۷ درصد از مردم آن در زیر خط فقر زندگی می‌کنند. نرخ تورم این کشور در حال حاضر ۲۰ درصد است. این کشور نزدیک به ۱۲ میلیون نفر نیروی کار دارد اما با این‌حال نرخ بیکاری آن را بیش از ۴۰ درصد شمرده‌اند.

نبود زیر ساخت‌های مناسب در کنار جنگ‌های داخلی، ناپایداری دیرین دستگاه سیاسی، ویژگی‌های بد آب‌وهوایی، پایین بودن ارزش کالاهای تولیدی در بازار جهانی و سیاست‌های نادرست اقتصادی عامل اصلی برای این رشد فقر در این کشور مسلمان است. از این رو رشد جمعیتی به تنهایی تأثیری در شکوفایی اقتصادی ندارد.

البته سودان از لحاظ معادن ومنابع ثروتمند است، و دارای اندوخته‌های سرشار از سنگ آهن، نفت، مس، کروم، روی، تنگستن، میکا، نقره و طلاست.[1] شکوفایی این بخش‌ها در کنار افزایش جمعیتی می‌تواند این کشور را به یکی از کشورهای اقتصادی تبدیل کند.

خوب است در ادامه، نگاهی هم به مقدار جمعیت، نرخ رشد جمعیت[2] و نرخ باروری کل[3] دراین کشوردر سال‌های مختلف داشته باشیم.

رشد جمعیت سودان و پیش‌بینی آن براساس آمار سایت‌ جهانی‌ وُرد مترز:
سال 1960 .................................... 7,544,491
سال 1970 .................................... 10,281,700
سال 1980 .................................... 14,507,468
سال 1990 .................................... 20,147,590
سال 2000 .................................... 27,275,015
سال 2010 .................................... 34,545,013
سال 2020 .................................... 43,849,260[4]

نرخ‌ رشد جمعیت:
سال 1960 .................................... 2.9
سال 1970 .................................... 3.2
سال 1980 .................................... 3.5
سال 1990 .................................... 3.4
سال 2000 .................................... 2.4
سال 2010 .................................... 2.2
سال 2020 .................................... 2.4[5]

نرخ‌ باروری‌ کل:
سال 1960 .................................... 6.69
سال 1970 .................................... 6.89
سال 1980 .................................... 6.80
سال 1990 .................................... 6.15
سال 2000 .................................... 5.47
سال 2010 .................................... 4.88
سال 2020 .................................... 4.29[6]

همانطور که آمارها نشان می‌دهد، سودان نرخ باروری بسیار مناسبی دارد و بسیار بالاتر از نرخ جانشینی است[7] و همین مساله باعث شده تا نرخ رشد جمعیتی آن نیز مطلوب باشد و با کاهش جمعیت فاصله داشته باشد. جمعیت این کشور در سال 2022 برابر با 46,470,922 نفر بوده و میانگین سنی آن، 19.7 است که میانگین سنی بسیار جوانی است. بر اساس پیش‌بینی سایت وُردمترز جمعیت این کشور تا سال 2050، 81,192,823 نفر و میانگین سنی آن در این سال برابر با 25.1 خواهد بود.[8]

واقعیت آن است که سودان ثروت بسیاری دارد که مسئولین ومردم این کشور از آن غافلند؛ این ثروت‌ها و سرمایه‌ها عبارت است از:

1.  معادن غنی وسرشار چون طلا، منگنز و...؛
2. جمعیت زیاد؛
3. جمعیت بسیار جوان؛
4. تضمین جوانی جمعیت تا سال 2050؛
5. باز بودن پنجره جمعیتی این کشور به مدت طولانی.

در واقع چیزی که سودان به آن احتیاج دارد، آگاهی از این ثروت، سیاست‌ ورزی صحیح با برنامه‌ریزی دقیق است که با قوی کردن ارتباط با کشورهای همسایه و تبادل اقتصادی با کشورهایی مثل چین و به تبع آن ساخت وقوی کردن زیرساخت‌های جمعیتی و نیز ایجاد همدلی در مردم و استفاده از توان و ظرفیت جمعیت جوان و فکر نخبگان این کشور می‌تواند این کشور را به یکی از کشورهای الگوی اقتصادی و جمعیتی تبدیل کند.

پی‌نوشت:
[1]. ویکی‌پدیا: سودان، https://b2n.ir/wiki.sudan.
[2]. نرخ‌ رشد‌ جمعیت: مقدار افزایش یا کاهش جمعیت یک منطقه را در یک سال نسبت به صد نفر از همان جمعیت را گویند.
[3]. نرخ‌ باروری‌کل(t.f.r): یا نرخ‌ فرزندآوری (Total fertility rate)، میانگین تعداد فرزندانی است که به ازای هر زن ۱۵ تا ۴۹ سال متولد شده است.
[4]. Sudan Population،https://b2n.ir/wmp.sudan.
[5]. Sudan/Population growth rate، https://b2n.ir/pgr.sudan.
[6]. Sudan/Birth rate،https://b2n.ir/fr.sudan.
[7]. نرخ‌ جایگزینی یا جانشینی(Replacement rate): میزان‌ کلی‌ باروری است که منجر به جبران جمعیت درگذشته با جمعیت ‌جدید می‌شود. این نرخ برای هر مادری در سطح‌ جهانی 2.3 خواهد بود. عدد 2، فرزندانی است که به سن‌زادآوری می‌رسند و عدد 3، فرزندانی است که تا پیش از سن‌زادآوری از دنیا می‌روند. دراین نرخ، جمعیت جهان در رشد جمعیت صفر می‌ماند.
[8]. Sudan Population،https://b2n.ir/wmp.sudan.