در بسیاری از موارد، باورها و ارزشهای انسان متأثر از جامعه بوده و با تحولات اجتماعی تغییر مییابد. انقلاب شکوهمند اسلامی ظرفیتهای فراوانی برای ارتقای باور مذهبی داشته و به صورت ایجابی و سلبی در خدمت تکامل باور دینی بوده است.
انسان موجودی اجتماعی است و بیشتر ارزشهایش در اجتماع تعریف شده و تحقق مییابد. به همین سان دینداری او نیز بسیار متأثر از تحولات جامعه است. از این رو دگرگونیهای اجتماعی میتواند در جنبههای مختلف دینداری او اثر گذار باشد .
یکی از دگرگونیهای بزرگ اجتماعی در سده اخیر، انقلاب شکوهمند اسلامی ایران است. اتفاقی که نه تنها باعث تحولات عمیقی در داخل کشور شد، بلکه از جنبههای مختلف معادلات جهانی را نیز تحت تأثیر خود قرار داد.
انقلاب اسلامی به مانند هر دگرگونی اجتماعی، دینداری مردم را نیز دستخوش تغییر قرار داد. با اینکه این تغییرات در ساحتهای مختلف به یک اندازه نبوده، اما تفاوتی چشمگیر با گذشته را رقم زده است. در ادامه با نگاهی گذرا تأثیر جمهوری اسلامی در باور مذهبی میپردازیم.
سیاستهای مختلف جمهوری اسلامی به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر اعتقادات و باورهای مردم تأثیر گذار بوده است و برایند آن، افزایش میزان باورمندی مردم را در پیداشته است.
به عنوان مثال افزایش سطح سواد عمومی، از عواملی است که به آشنایی بیشتر مردم با معارف مذهبی و در نتیجه ارتقای ایمان دینی آنان، منجر شده است.
تأثیر جمهوری اسلامی در بعد کیفی به مراتب بیشتر بوده است. برنامههای جامعی همچون طرح ولایت و فعالیتهای انجمنهای اسلامی در دانشگاهها به تعمیق باور قشر تحصیلکرده جامعه افزوده و باعث شکلگیری شخصیتهای همچون دانشمندان شهید احمدی روشن گشته است.
در این میان در دست گرفتن ابزار رسانه نیز بسیار مؤثر بوده است. تأثیر رسانه به حدی است که در سالهای اخیر با افزایش رسانههای غیر ملی، شاهد موج جدیدی از تحولات اعتقادی در جامعه هستیم. شرایطی که اگر در بستری غیر از جمهوری اسلامی ایران اتفاق میافتاد، میتوانست انحطاط کامل جامعه را در پیداشته باشد. این مسئله را میتوان بعد سلبی نظام اسلامی در حفظ اعتقادات مردم دانست.