دلی دارم که خریدار محبت است و بازار محبت به خاطر او رونق دارد. لباسی برای دل دوختم که پودش از رنج و تار آن از محبت است. (دل من ترکیبی از رنج و محبت است)
معنی شعر دلی دیرم خریدار محبت | دوست داشتن و محبت یکی از پایه های ایمان هست که البته در روایات و احادیث بسیاری در این باره وجود دارد که باهم بخوانیم و بدانیم تا عمل کنیم؛
1 ایمان محور محبت:
من احب لله و ابغض لله و اعطی لله فهو ممن کمل ایمانه.
امام صادق علیه السلام فرمود:
هر کس به خاطر خدا دوست بدارد و به خاطر خدا دشمن بدارد و به خاطر خدا عطا کند، از کسانی است که ایمانش کامل شده است.
امام باقر علیه السلام فرمود:
اگر خواستی بدانی در تو خیری هست، به دلت نگاه کن، اگر اهل طاعت خدا، فرمانبرداران را دوست دارد و از اهل معصیت خدا بدش می آید، در تو خیری هست و خداوند تو را دوست دارد و اگر از اهل اطاعت بدش می آید و از اهل معصیت خشنود است، در تو خیری نیست و خداوند از تو ناخوشنود است و (بدان ) که هر کسی با دوست خود خواهد بود (یعنی در قیامت دوست با دوست است ).
و فرمود:
هر کسی که معیار محبت و دشمنی او دین نباشد دین ندارد.
2 محبت، محبت می آورد:
بالتودد تتاءکد المحبة
حضرت علی علیه السلام فرمود:
با دوستی، محبت محکم می شود، یعنی برای پیدا کردن دوست، دوست کردن همسر و دیگران از خودتان شروع کنید، سعی کنید دوستی کنید تا او هم با شما دوست شود.
3 توجه و حضور قلب به خدا:
امام صادق علیه السلام فرمود:
هر که در نماز، دل به خدا دهد، خداوند رو به او کند، دلهای مومنین را هم به دوستی با او می گرداند، بعد از آنکه خدا او را دوست می دارد.
4 احسان و نیکی محبت می آورد:
بالاحسان تملک القلوب
حضرت علی علیه السلام فرمود:
با احسان و خدمت، دلها را می شود مالک شد.
و در حدیث دیگری فرمود:
با احسان و نیکی می شود افراد را خرید و بنده کرد.
آری فطرت و سرشت انسان به گونه ای است که وقتی به او احسان شود، مجذوب می شود و انس می گیرد.
5 سلام کنید و محبت ایجاد نمائید:
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
سوگند به نام آنکه جانم دست اوست، به بهشت وارد نمی شوید تا ایمان بیاورید و ایمان نمی آورید تا با یکدیگر دوست باشید، آیا نمی خواهید شما را به کاری راهنمایی کنم که اگر انجام دهید، با هم دوست شوید؟ (برای ایجاد محبت ) به یکدیگر آشکارا سلام کنید.
و حضرت علی علیه السلام فرمود:
زبانت را به سخن ملایم و سلام کردن عادت بده تا دوستانت زیاد شوند و دشمنانت اندک گردد.
6 اظهار محبت، محبت می آورد:
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:
مرد وقتی به زنش بگوید دوستت دارم، این سخن هرگز از دل او بیرون نمی رود.
مردی به امام باقر علیه السلام عرض کرد: من فلانی را دوست دارم، حضرت فرمود: او را از این دوستی آگاه کن، که برای دوام دوستی موثرتر و در الفت بهتر است.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
وقتی کسی را دوست می دارید محبت خویش را اظهار کنید، اظهار محبت صلح و صفا به وجود می آورد و شما را به هم نزدیک می سازد.
معنی شعر دلی دیرم خریدار محبت
متن شعر دلی دیرم خریدار محبت :
دلی دیرم خریدار محبت *** کز او گرم است بازار محبت
دلی دارم که خریدار محبت است و بازار محبت به خاطر او رونق دارد.
لباسی دوختم بر قامت دل *** ز پود محنت و تار محبت
لباسی برای دل دوختم که پودش از رنج و تار آن از محبت است. (دل من ترکیبی از رنج و محبت است)
بود درد مو و درمانم از دوست *** بود وصل مو و هجرانم از دوست
درد و درمان من، وصل و هجران من، همه بخاطر وجود یار است
اگر قصابم از تن وا کره پوست *** جدا هرگز نگردد جانم از دوست
اگر قصاب پوست تن من را جدا کند، باز هم جانم از جان یار جدا نمی‌شود.
به قبرستان گذر کردم کم و بیش *** بدیدم قبر دولتمند و درویش
گاهی از قبرستان رد شده‌ام و قبر ثروتمند و فقیر را دیده‌ام.
نه درویش بی‌کفن در خاک رفته *** نه دولتمند برده یک کفن بیش
نه فقیری بدون کفن خاک شده است و نه ثروتمندی توانسته است بیش از یک کفن با خودش ببرد.
دلا، غافل ز سبحانی چه حاصل *** مطیع نفس شیطانی چه حاصل
ای دل غافل بودن از خداوند چه فایده دارد؟ از نفس خود و شیطان اطاعت می‌کنی، چه فایده دارد.
بود قدر تو افزون از ملایک *** تو قدر خود نمی‌دانی چه حاصل
ارزش تو از فرشتگان بیشتر است اما افسوس که تو قدر . ارزش خود را نمی‌دانی.
مکن کاری که بر پا، سنگت آیو *** جهان با این فراخی، تنگت آیو
کاری را انجام نده که تو را دچار سختی و مشکل کند و دنیا با این گستردگی برای تنگ و کوچک و ناراحت‌کننده باشد.
چو فردا نامه خوانان نامه خوانند *** تو وینی نامه خود، ننگت آیو
وقتی که فردا و در روز قیامت فرشتگان نامه اعمال تو را خواندند، تو از دیدن کار‌هایت خجالت‌زده می‌شوی.
معنی لغات شعر بود قدر تو افزون از ملایک:
قامت: قد و اندام
محنت: رنج
وصل: پیوستن
هجران: دوری
دولتمند: ثروتمند
درویش: فقیر
غافل: بی‌خبر
سبحان: پاک و منزه (یکی از نام‌های خدا)
مطیع: اطاعت‌کننده
نفس: حقیقت هر چیز - جان
ملایک: فرشته‌ها
فراخ: وسیع و پهناور
ننگ: حقارت و شرمساری
باباطاهر همدانی یا باباطاهر عریان، عارف و شاعر ایرانی بود که در اواخر قرن 4 و اواسط قرن 5 در ایران زندگی می‌کرد. علت داشتن لقب عریان برای این شاعر این بود که همه مسائل را بی‌پرده بیان می‌کرد.
باباطاهر عریان به دوبیتی‌هایش بسیار معروف است که در این شعر گزیده‌ای از دو بیتی‌های زیبای او را خواندیم. این شاعر بزرگ ایرانی، گاهی در شعرهایش از لهجه زیبای لری استفاده می‌کرد و دو بیتی‌ها و اشعار بسیاری از او با لهجه و گویش لری بر جا مانده است.