شرک یعنی غیر خدا را در وجود یا در سرنوشت خود مؤثر دانستن(تکیه به غیر خدا). امام صادق(علیه‌السلام) می‌فرماید: «كُلُّ رِيَاءٍ شِرْكٌ إِنَّهُ مَنْ عَمِلَ لِلنَّاسِ كَانَ ثَوَابُهُ عَلَى اَلنَّاسِ وَ مَنْ عَمِلَ لِلَّهِ كَانَ ثَوَابُهُ عَلَى اَللَّهِ؛ هر ريائى، شرك است؛ واقعش اين است كه هر كسی براى مردم كار كند، ثوابش بر عهده مردم است و هر كسی براى خدا كار كند، ثوابش با خدا است».
شرک یعنی غیر خدا را در وجود یا در سرنوشت خود مؤثر دانستن(تکیه به غیر خدا). امام صادق(علیه‌السلام) می‌فرماید: «كُلُّ رِيَاءٍ شِرْكٌ إِنَّهُ مَنْ عَمِلَ لِلنَّاسِ كَانَ ثَوَابُهُ عَلَى اَلنَّاسِ وَ مَنْ عَمِلَ لِلَّهِ كَانَ ثَوَابُهُ عَلَى اَللَّهِ؛ هر ريائى، شرك است؛ واقعش اين است كه هر كسی براى مردم كار كند، ثوابش بر عهده مردم است و هر كسی براى خدا كار كند، ثوابش با خدا است».[1]
1- آثار عملی: از بین رفتن عمل؛ قرآن می‌فرماید: «لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَلَتَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ؛ اگر به خدا شرک آوری عملت محو و نابود می‌گردد و سخت از زیانکاران خواهی گردید».[2]
2- آثار روانی: اضطراب درونی برای ناتوانی از بدست آوردن رضایت همه؛ در قرآن چنین آمده است: «أَ أَرْبَابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللَّهُ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ؛ آیا معبودان متعدد و متفرق بهتر است یا خدای یگانه مقتدر؟»[3] طبیعی است که افراد مختلف را نمی‌توان راضی کرد و انسان دچار سردرگمی و اضطراب می‌شود.
3- آثار اجتماعی: انواع درگیری‌ها، جنگ‌ها، حق کُشی‌ها، بی انصافی‌ها و تفرقه‌ها؛ خداوند می‌فرماید: «كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ؛ هر گروهی به آنچه دارند (از اوهام باطل و عقیده و خیالات فاسد خود) دلشادند».[4] یعنی هر گروهی به خودشان توجه دارند و کاری به حق و باطل ندارند.
4- آثار اُخروی: رسوایی و دوزخ؛ در قرآن کریم این آیه شریفه آمده: «وَلَا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ فَتُلْقَى فِي جَهَنَّمَ مَلُوماً مَدْحُوراً؛ و هرگز معبودی با خدا قرار مده که در جهنم افکنده می‌شوی در حالی که سرزنش شده و رانده(درگاه خدا) خواهی بود».[5]
پی نوشت:
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۲، ص ۲۹۳.
[2]. زمر، 65.
[3]. یوسف، 39.
[4]. روم، 32.
[5]. اسراء، 39.