براساسِ روایت نبوی، صلوات بر حضرت زهرا سلاماللهعلیها موجب مغفرت گناهان و همدرجه شدن با پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله میشود.
یکی از اختصاصات حضرت زهرای مرضیه سلاماللهعلیها اثر خاصی است که خداوند در صلوات بر آن بانوی مکرمه قرار داده است. پیامبر گرامی اسلام در ضمن فرمایشی نورانی به آن حضرت فرمودند: «يَا فَاطِمَةُ مَنْ صَلَّى عَلَيْكِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ وَ أَلْحَقَهُ بِي حَيْثُ كُنْتُ مِنَ الْجَنَّةِ»؛[1] «ای فاطمه! هر کس بر تو صلوات بفرستد، خداوند گناهانش را بخشیده و او را هر کجا از بهشت که باشم، به من ملحق میکند».
براساس این سخن گُهربار، برای صلوات بر حضرت زهرای مرضیه دو اثر وجود دارد:
اثر اول: کسی که بر آن بزرگوار صلوات بفرستد، مشمول عفو و بخشش الهی شده و گناهانش تطهیر میشود. با مراجعه به روایات معلوم میشود که این اثر اختصاص به صلوات بر حضرت زهرا سلاماللهعلیها ندارد. روایاتِ متعددی داریم که اثرِ صلوات بر محمد و آل محمد را تطهیر از گناهان برمیشمارد؛ به عنوان مثال امام رضا علیهالسلام فرمودند: «مَنْ لَمْ يَقْدِرْ عَلَى مَا يُكَفِّرُ بِهِ ذُنُوبَهُ فَلْيُكْثِرْ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ فَإِنَّهَا تَهْدِمُ الذُّنُوبَ هَدْما»؛[2] «کسی که قدرت ندارد کاری انجام دهد که کفاره گناهانش باشد، پس زیاد بر محمد و آل محمد صلوات بفرستد؛ زیرا صلوات، گناهان را از بین میبرد». بنابراین صلواتِ بر صدیقه طاهره در این اثر با صلوات بر سایر معصومین علیهمالسلام مشترک است.
اثر دوم: کسی که بر ایشان صلوات بفرستد، به پیامبر اکرم در جایگاه اختصاصی که در بهشت دارند، ملحق خواهد شد. اگرچه در روایات ما آثار زیادی برای صلوات بر محمد و آل محمد ذکر شده است، اما گویا این اثرِ ویژه، اختصاص به صلوات بر زهرای مرضیه سلاماللهعلیها دارد. این موضوع حاکی از آن است که استمرار صلواتِ بر ایشان، ظرفیتی دارد که انسان را لایق قرار گرفتن در درجه پیامبر مینماید. این نیست مگر به خاطر جایگاه والایی که آن عُلیا مخدره نزد پروردگار خویش دارد.
کیفیت صلوات بر حضرت زهرا(ع)
برای صلوات بر آن بانوی مکرمه دو راه وجود دارد. یکی همان صلوات مختصر است که معروف بوده و بر سر زبانها هم جریان دارد. «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَة وَ اَبیها وَ بَعْلِها وَ بَنیها وَ السِرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فیها بِعَدَدِ ما اَحَاطَ بِهِ عِلْمُکَ»؛ «خدایا بر فاطمه و پدرش و همسرش و فرزندانش و سِرّی که در او به امانت گذاشته شده، به تعداد آنچه علمت به آن احاطه دارد، صلوات بفرست». برخی از بزرگان مداومت بر این صلوات را توصیه کرده و خواندنِ 530 مرتبه از آن را موجبِ برآورده شدنِ حوائج میدانند.[3]
راه دوم این است انسان صلواتی را که از امام حسن عسکری علیهالسلام نقل شده، بخواند. سطرهای این صلوات شریف اگرچه کمی بیشتر از قبلی است، اما مضامین عالی و بلندی را در بر دارد. برای تیمن و تبرک آن صلوات شریف را در اینجا ذکر مینماییم:
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الصِّدِّيقَةِ فَاطِمَةَ الزَّكِيَّةِ حَبِيبَةِ حَبِيبِكَ وَ نَبِيِّكَ وَ أُمِّ أَحِبَّائِكَ وَ أَصْفِيَائِكَ الَّتِي انْتَجَبْتَهَا وَ فَضَّلْتَهَا وَ اخْتَرْتَهَا عَلَى نِسَاءِ الْعَالَمِينَ اللَّهُمَّ كُنِ الطَّالِبَ لَهَا مِمَّنْ ظَلَمَهَا وَ اسْتَخَفَّ بِحَقِّهَا وَ كُنِ الثَّائِرَ اللَّهُمَّ بِدَمِ أَوْلَادِهَا اللَّهُمَّ وَ كَمَا جَعَلْتَهَا أُمَّ أَئِمَّةِ الْهُدَى وَ حَلِيلَةَ صَاحِبِ اللِّوَاءِ وَ الْكَرِيمَةَ عِنْدَ الْمَلَإِ الْأَعْلَى فَصَلِّ عَلَيْهَا وَ عَلَى أُمِّهَا خَدِيجَةَ الْكُبْرَى صَلَاةً تُكْرِمُ بِهَا وَجْهَ أَبِيهَا مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ تُقِرُّ بِهَا أَعْيُنَ ذُرِّيَّتِهَا وَ أَبْلِغْهُمْ عَنِّي فِي هَذِهِ السَّاعَةِ أَفْضَلَ التَّحِيَّةِ وَ السَّلَام»؛[4] «خدایا درود فرست بر آن صدّیقه، فاطمه پاک، محبوبه حبیب و پیامبرت و مادر دوستان و برگزیدگانت؛ کسی که او را انتخاب نموده و بر تمام بانوان جهان برتری داده و برگزیدی. خدایا انتقامش را از کسانی که به او ستم کرده و حق او را سبک شمردند، بگیر و خونخواه خون فرزندانش باش. خدایا همچنان که او را مادر امامانِ هدایت و همسر صاحب پرچم در قیامت و گرامی نزد انجمن والاتر قرار دادی، پس بر او و مادرش درود فرست؛ درودی که آبروی محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) را به آن گرامی بداری و دیدهی فرزندانش را روشن کنی و به ایشان از سوی من، در این ساعت برترین درود و سلام را برسان».
پینوشت:
[1]. مجلسی، بحارالانوار، دار احیاء التراث، ج43، ص55.
[2]. شیخ صدوق، عیون اخبارالرضا(ع)، نشر جهان، ج1، ص294.
[3]. بحرانی اصفهانی، عوالم العلوم و المعارف والأحوال من الآيات و الأخبار و الأقوال، موسسه الامام المهدی، ج11، ص1146.
[4] شیخ طوسی، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، موسسه فقه الشیعه، ج1، ص،401.