خلوص، صدق و مجاهدت شیخ مفید به اندازه‌ای بود که مشاهده می‌کنیم امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه در نامه‌ای که به ایشان نوشته، او را برادر خود خطاب می‌کند، بر لقب مفید صحه می‌گذارد و بر امانت‌داری و راستی این عالم بزرگوار شهادت می‌دهد.
روز ولادت جناب شیخ مفید رضوان‌الله‌تعالی‌علیه مصادف با ولادت امام رضا علیه‌السلام؛ یعنی یازدهم ماه ذی‌القعده است.[1] نامش محمد بن محمد بن نعمان و مشهور به «مفید» است. درباره منشأ لقب و شهرت این قهرمان کلام و اعتقادات اختلاف نظری اندک بین دانشمندان وجود دارد. برخی معتقدند که این لقب، هدیه امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه به ایشان است[2] و برخی معتقدند ایشان به دلیل تألیفات فراوان (حدود 200 کتاب)، ایجاد انسجام بین شیعیان و خدمات مختلفی که در زمینهٔ اعتقادات داشته بین مردم به مفید مشهور گشته است.[3] در هر صورت آنچه مسلم و روشن است رضایت ولی عصر عجل‌الله‌فرجه نسبت به این شهرت است؛ زیرا در اواخر عمر شریف شیخ، بنا بر توقیعی که از ناحیه حضرت صادر شد، از فقیه و متکلم بزرگ شیعه با نام «مفید» یاد شده است.[4] متن این توقیع شریف چنان زیبا، دل‌نشین و سرشار از تجلیل از شیخ مفید است که نیاز به هیچ شرح و بیانی ندارد. مقام این شیخ آسمانی تا بدان حد رسیده که خلاصه‌ی تمام خوبی‌ها، او را برادر خطاب می‌کند و با مسرت و شادی به او خبر می‌دهد که از طرف خداوند اجازه نامه‌نگاری به او را دریافت کرده است.
متن توقیع شریف و تجلیل از مقام شیخ مفید
فراز ابتدایی نامه حضرت به شیخ مفید این‌گونه است: «لِلْأَخِ السَّدِيدِ وَ الْوَلِیِّ الرَّشِيدِ الشَّيْخِ الْمُفِيدِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ مُحَمَّدِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ النُّعْمَانِ أَدَامَ اللَّهُ إِعْزَازَهُ مِنْ مُسْتَوْدَعِ الْعَهْدِ الْمَأْخُوذِ عَلَى الْعِبَادِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ* أَمَّا بَعْدُ سَلَامٌ عَلَيْکَ أَيُّهَا الْوَلِیُّ الْمُخْلِصُ فِی الدِّينِ الْمَخْصُوصُ فِينَا بِالْيَقِينِ فَإِنَّا نَحْمَدُ إِلَيْکَ اللَّهَ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ وَ نَسْأَلُهُ الصَّلَاةَ عَلَى سَيِّدِنَا وَ مَوْلَانَا وَ نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِينَ وَ نُعْلِمُکَ أَدَامَ اللَّهُ تَوْفِيقَکَ لِنُصْرَةِ الْحَقِّ وَ أَجْزَلَ مَثُوبَتَکَ عَلَى نُطْقِکَ عَنَّا بِالصِّدْقِ أَنَّهُ قَدْ أُذِنَ لَنَا فِي تَشْرِيفِکَ بِالْمُكَاتَبَةِ وَ تَكْلِيفِکَ مَا تُؤَدِّيهِ عَنَّا إِلَى مَوَالِينَا قِبَلَکَ أَعَزَّهُمُ اللَّهُ بِطَاعَتِهِ وَ كَفَاهُمُ الْمُهِمَّ بِرِعَايَتِهِ لَهُمْ وَ حِرَاسَتِهِ»؛[5] «نامه‌ای به برادر درستکار و قابل اعتماد و دوست عاقل؛ شیخ مفید، اباعبدالله محمد فرزندِ محمد فرزندِ نعمان که خداوند متعال او را بزرگ و گرامی بدارد درباره آن امانتی که بر عهده بندگانش گذاشته و از آنان عهد و میثاق گرفته است. به نام خداوند بخشنده مهربان. سلام بر تو ای دوست با اخلاص من در دین و آن کسی که نزد ما با ویژگی یقین شناخته‌شده‌ای. ما خدایی را که جز او معبودی نیست شکر می‌کنیم و از او مسئلت داریم که بر آقا و مولا و پیامبر ما محمد و خاندان پاکش صلوات بفرستد و این خبر را به تو [که خدا توفیقت بر یاری حق را ادامه‌دار کند و به دلیل سخن گفتن راست تو درباره ما، اجر زیبا به تو عنایت نماید] اعلام می‌کنیم که به ما اجازه داده شد که تو را مشرف به نامه‌نگاری با خودمان کنیم و انجام امور مربوط به دوستداران خودمان را بر تو تکلیف کنیم. خداوند دوستداران ما را با اطاعت خودش عزت بخشد و کارهای مهم ایشان را با نگاه عنایت و حفاظت خویش برطرف نماید».
این توقیع نشان‌دهنده عظمت و جایگاه ویژه شیخ مفید نزد حضرت ولی عصر عجل‌الله‌فرجه است.
پی‌نوشت:
[1]. نجاشی، ابوالعباس احمد بن علی، رجال، چاپ اول، الاسلامی، بیتا، ص402.
[2]. ابن شهرآشوب، معالم العلماء فی فهرست کتب الشیعه، چاپ اول، الحیدریه، بیتا، ص113.
[3]. خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، چاپ اول، نشر اسلامی خوئی، بیتا، ج18، ص220.
[4]. همان.
[5]. طبرسی، ابومنصور، الاحتجاج، چاپ اول، نشر مرتضی، 1403ق، ج2، ص497.