استفاده بهینه از مناظرات ریاست جمهوری را مردمی می‌کنند که نه تنها برای دیدن آن وقت می‌گذارند، بلکه به نشانه‌های پنهان در رفتارهای به ظاهر کم‌اهمیت نامزدها توجه می‌کنند. همین نشانه‌ها گاهی برای تشخیص سره از ناسره مفیدتر از اظهارات پرتکرار آن‌ها است.
نمی‌دانم این بازی مافیا که خیلی هم فراگیر شده، چه‌قدر در زندگی بازیکنان و علاقه‌مندانش اثر گذاشته، ولی می‌دانم در میدان سیاست، حتی ساده‌تر از بازی، می‌توان مافیاها را پیدا کرد و به آن‌ها رأی نداد. اشکال کار گاهی آنجاست که بازیکنان مافیا، بازی را خیلی بیشتر جدی می‌گیرند تا شهروندان واقعی که قرار است نه در طول یکی دو ساعت زمان بازی؛ که چهار سال یا هشت سال گرفتار مافیا شوند.
یک شهروند در بازی مافیا دائم نگران است که اقلیت مافیا بر اکثریت شهر پیروز شود؛ پس به تک تک کلمات و کنش و واکنش‌ها دقت می‌کند تا خطر را از شهر دور کند، اما در جدی‌ترین تحولات دنیای واقعی که انتخابات ریاست جمهوری است، شهروندان چه‌قدر نگران حال و روز شهرهستند؟ شهروند بازی مافیا به حکم قانون بازی مجبور است بخوابد، ولی شهروند واقعی چرا باید بخوابد تا مافیا با خیالی آسوده شهر را به سقوط بکشاند؟
شهروند بیدار نباید تنها به بررسی برنامه‌ها و سابقه افراد بسنده کند؛ بلکه اگر نگوییم بیش از آن، به همان اندازه، باید به آنچه نامزد انتخاباتی دوست ندارد از خود نشان دهد، توجه کند. او اگر به مناظرات تلویزیونی نگاه می‌کند، بیشتر به دنبال همین نشانه‌های پنهان، ولی پرمعنا است.
چند صحنه از این نشانه‌های پرمعنا را در یکی از مناظرات مرور کنیم:
1. نامزد شماره 5 از نامزد شماره 3 و 2 سؤالی می‌کند. شماره 3 در پاسخ، او را به این عنوان که نامزد اصلی نیست، تحقیر کرده و با همین بهانه پاسخ او را نمی‌دهد. شماره 2 نیز از همین روش تبعیت می‌کند.
آیا از همین رفتار نمی‌شود عدم پاسخ گویی، نقدپذیری، اخلاق‌مداری، شفافیت و... را کشف کرد؟
2. نامزد شماره 2 دائماً همه را با کلی‌گویی به رفتارهای ناصواب با مردم متهم می‌کند، اما وقتی که با دلیل و سند از عملکرد پراشکال گذشته او و همراهانش می‌پرسند، می‌خواهد بگو مگوها را کنار بگذارند و بر حل مشکلات مردم تمرکزکنند!
این فرافکنی نشانه چیست؟ آقای شماره 2 می‌خواهد از کدام سابقه فرار کند؟
3. نامزد شماره 2 تنها کسی است که رقبایش را دو مرتبه «تو» خطاب می‌کند.
این نشان می‌دهد آقای 2 تحمل چندانی در برابر اعتراضات نخواهد داشت و زود از کوره در می‌رود.
این تنها سه مورد بود از آنچه که از نگاه یک شهروند بیدار مخفی نماند. مناظرات را باید با نگاه شهروند بیدار دید، وگرنه بیراه نیست اگر بگوییم تلاش‌های صداوسیما برای کمک به مردم بیننده رسانه ملی در جهت تشخیص نامزد شایسته ریاست جمهوری به هدر رفته است. شهروندان خواب، بازی را به مافیا می‌بازند و تا چهار سال فرصت جبران نخواهند داشت.