رهروان ولایت ـ واجبات در نماز در یک تقسیم بندی به واجبات رکنی و غیر رکنی تقسیم میشوند. فرق این دو واجب در این است که در واجبات رکنی چه عمدا و چه سهوا کم یا زیادی بشود سبب باطل شدن نماز میشود. اما در واجبات غیر رکنی تنهادر صورتی که عمدی اضافه شود نماز باطل میشود.
یکی از واجبات رکنی، رکوع است. که اگر سهوا هم در نماز اضافه شود نماز باطل میشود. زیرا ارکان نماز همانند ستونهایی میمانند که اصل نماز به آنها قیام دارد. لذا با خللی به آن اصل نماز حقیقت خود را از دست میدهد.
ما بر اساس قاعده « ما من عام الا و قد خص» هیچ حکم کلیای وجود ندارد، مگر اینکه استثنائیای وجود دارد. در دو مورد اگر رکوع اضافه شود نماز باطل نمیشود، باوجود اینکه رکن نماز اضافه شده است ولی نماز صحیح است و جالب اینجاست که در یکی از این موارد عمدی اضافه رکن بوجود میآید.
به این دو مورد خاص اشاره میکنیم:
1)_ زیاد شدن ركوع در نمازِ جماعت به سبب متابعت از امام جماعت در بعضى از موارد. مثل این كه سهواً زودتر از امام سر از ركوع بردارد كه باید دوباره به ركوع برگردد یا سهواً زودتر از امام به ركوع برود كه باید سر بردارد و با امام به ركوع برود.[1] با استفاده از این حکم میتوان به خوبی به اهمیت نماز جماعت و تبعیت از امام جماعت پیبرد. و ضرورت وحدت و هماهنگی در اجتماعات.
2)_ درنمازهاى مستحبى اگر سهواً ركوع زیاد شود نماز باطل نمى شود.[2] در این حکم میتوان سهله و سمحه بودن دین یعنی راحتی دین را دریافت. زیرا که وقتی اصل عملی واجب نیست و مستحب است، در دین بنا بر این است که تا حد ممکن این عمل حفظ شود تا ابطال.
پینوشتها:
[1] عروة الوثقى، ج 1، فى الركوع، مسأله .28
[2] توضیح المسائل مراجع مسأله 1471 و 1476.
نظرات
احسنتم...
سپاس فراوان
سلام وقت بخیر
من بیخودی فقط خم شدم اضافه بعدم رفتم سجده حکم چیه؟
با سلام و احترام
اگر بعد از رکوع مجدد به نیت رکوع خم شدید هر چند ذکر نگفتید نماز باطل است.
اگر به نیت برداشتن چیزی خم شدید : اگر بهگونهاى است که عرفاً از صورت نمازگزار خارج مىشويد، صحيح نيست.
سوالتون ابهام دارد