رهروان ولایت ـ یکی از سوالاتی که راجع به سادات بزرگوار مطرح است این است که آیا کسی که از راه مادر به ائمه اطهار(علیهم‌السلام) منتسب شود، سید است یا خیر؟ بدون شک شخصی که از راه پدر به یکی از ائمه اطهار(علیهم‌السلام) منتسب باشد، سید محسوب شده و احکام سید نیز بر او بار می‌شود، و لو این‌که مادر او سید نباشد. اما سوال این‌جاست که اگر شخصی پدرش سید نباشد، ولی مادرش سید بوده و از ناحیه مادر منتسب به ائمه اطهار(علیهم‌السلام) باشد، آیا باز هم سید محسوب شده و دارای احکام سید است یا خیر؟
پاسخی که مراجع عظام تقلید می‌دهند این است که کسی که تنها از جانب مادر به سلاله پاک پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) منتسب باشد، سید اصطلاحی نیست، و احکام سید را ندارد. فقهای عظام معتقدند سید کسی است که از جانب پدر به «هاشم» جد پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) منتسب باشد.[1] یعنی پدر او از راه پدر به هاشم جد پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) برسد.
بنابراین کسی که از جانب مادر به یکی از ائمه اطهار(علیهم‌السلام) منتسب باشد، به حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) محرم هست و فرزند او محسوب می‌شود، ولی سید اصطلاحی نیست؛ یعنی احکام خاص سادات را ندارد، و نمی‌تواند لباس مخصوص سادات را بپوشد.
چرا که در فقه اسلامی احکامی وجود دارد که مختص به سادات بزرگوار است، مثل این‌که زکات بر آنان حرام است، نصف خمس مخصوص آنان است، سن یائسه‌گی زنان سید 60 سال است، پوشیدن لباس مخصوص سادات و ... . این احکام مختص به ساداتی‌ست که از جانب پدر و جد پدری به هاشم برسند، اما کسی‌که از جانب مادر به هاشم برسد، اگر چه در واقع سید محسوب می‌شود، ولی احکام مختص به سادات را ندارند.
در نتیجه: کسی که تنها از جانب مادر به ائمه اطهار(علیهم‌السلام) می‌رسد، در واقع سید هست و جزو فرزندان حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) محسوب می‌شود، ولی از حیث فقهی سید نیست و احکام خاص سادات را ندارد و نمی‌تواند لباس مختص به سادات را بپوشد.
--------------------------------------------
پی‌نوشت
[1]. الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية (المحشى - كلانتر)؛ ج2، ص: 80.
نظرات
ممنون مطلب خوبتون امّا حضرت آقا این جمله رو را کدام مرجع گفته: کسی که از جانب مادر به هاشم منتسب باشد، به حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) محرم هست و فرزند او محسوب می‌شود؟ آیا بنی عباس به حضرت زهرا محرم بودند. سید ابراهیم موسوی رهروان ولایت.
ان شا الله ظهور اقا
سلام پدرم مادرش فقط سادات هست ایا من هم جز سادات هستم
با سلام خدمت شما.
عرض شد پدر شما جز سادات هست و مثلا به حضرت زهرا(س) محرم هست، اما سید اصطلاحی که احکام سید رو داره بر ایشون بار نمیشه، یعنی نمی‌تونه بر فرض عمامه مشکی بذاره یا از خمس استفاده کنه و ... شما هم به تبع همین جور هستین، یعنی جزء سادات محسوب میشید ولی احکام سادات رو ندارید.
سلام من مادربزرگم یعنی مادره مادرم از سادات حسینی هستن میخواستم بدونم ایا من هم جزوه سادات حساب میشم
با سلام خدمت شما.
همچنانکه در مقاله بیان شد، شما سید به معنای فرزندی از فرزندان فاطمه زهرا(س) محسوب میشید و به حضرت زهرا(س) محرم هستید، اما سید اصطلاحی نیستید و احکام سادات را ندارید، مثلا نمی‌توانبد خمس دریافت کنید یا عمامه مشکی ببندید و سایر احکام سادات مکرم.