رهروان ولایت ـ خانواده، کوچک‌ترین واحد سازنده‌ی جامعه و رکن آن است. موفقیت ساختارهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... در هر جامعه‌ای ربط و نسبت تنگاتنگی با خانواده دارد. خانواده‌ی موفق جامعه‌ی موفق را رقم خواهد زد و زن -به عنوان یکی از دو رکن شکل دهنده‌ی خانواده- در این بین نقش به سزایی را بر عهده دارد. برای آن‌که زن در یک خانواده نقش اساسی‌اش را ایفا کند، بایستی منزلت و جایگاه متناسب با خود را داشته باشد.
حال باید دید زن در مکتب اسلام (قرآن کریم) چه منزلت و جایگاهی دارد؟
1. زن هم‌ارز مرد در اصل وجود
در اسلام، زن از حیث مرتبه و ارزش وجودی، هم‌پایه و تراز مرد است. سرمنشاء و خاستگاه هر دو یکی (روح) است؛ در نتیجه‌ی آن، این هر دو (زن و مرد) هم در اصل وجود و ارزشهای مترتب بر آن یکی هستند. قرآن کریم در این باره مىفرمايد: «يا اَيُّهاالنَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذى خَلَقَكُمْ منْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ خَلَقَ منْها زَوْجَها وَبَثَّ منْهُما رجالاً كَثيراً وَ نِساءً[نساء، 1]؛ اى مردم از پروردگارتان پروا كنيد، آن كه شما را از يك نفس آفريد و از آن نفس واحد، همسر او را و از آن دو مردان و زنان بسيار پديد آورد».زن، چونان مرد، جلوه و مظهری از اسماء حضرت حق است. امام علی (علیه‌السلام) در جایی می‌فرمایند: ستایش مخصوص خدایی است که با خلق خلایق بر ایشان تجلی(ظهور) یافت[1]. در لسان ادعیه‌ی صادر شده از معصومین (علیهم‌السلام) و مناجاتشان، عالم خلق ظهور و جلوه‌ای از اسماء و صفات خداوندی است؛ در قالب تمثیل: بسان نقاشی که هنر نقاشی‌اش را با ترسیم صور نمودار ساخته و هر شکل جلوه‌ای از هنر اوست. حال برخی خلایق جلوه‌ی قدرت، برخی مهابت، برخی عظمت خداوند متعال هستند و زن و مرد نیز از جلوه‌های جمال و جلال خدای بزرگ هستند.
2. زن، آرامش‌بخش مرد است.
قرآن کریم می‌فرماید: «وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ[روم، 21] و از نشانه‌های خدا این است که از جنس خودتان، همسرانی برای شما آفرید تا به واسطه‌ی آن‌ها آرام گیرید و میان شما دوستی و رحمت قرار داد. بی‌تردید در این خلقت و دوستی (مودت) نشانه‌ها و آیاتی است برای آنان که می‌اندیشند». بی‌شک هیچ نعمتی چون نعمت زن، بهشت جان مرد را آباد نمی‌سازد و هیچ مرهمی چون او التیام‌بخش روان خسته‌ی مرد نمی‌گردد.
3. زن پا به پا و هم‌تراز مرد در کسب حیات طیبه.
حیات طیبه‌ی قرآنی، مطلوب هر موجودی‌ست. تحصیل این مقام بلند به هیچ وجه به جنسیت بستگی ندارد. قرآن کریم در این باب با صراحت و روشنی هر شبهه‌ای را دفع کرده و ملاک سعادت انسان را بدون در نظر داشتن جنسیت، تنها در گرو ایمان به خدا و عمل صالح می‌داند و می‌فرماید: «مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ[نحل، 97] هر کس از مرد و زن کار نیکی به شرط ایمان به خدا انجام دهد، ما او را به زندگانی خوش و با سعادت ابدی می‌رسانیم و اجری بسیار بهتر از عمل نیکی که انجام داده بودند، به آنان عطا می‌کنیم» و یا فرمود: «وَمَن یَعمل من الصالحات مِن ذکرٍ اَو اُنثی و هو مؤ‌منُ فاولَّئک یدخلون‌الجَنَّة و لایُظلَمونَ نَقیراً[نساء، 124] و هرکس کاری شایسته انجام دهد، چه زن باشد و چه مرد، اگر مومن باشد به بهشت می‌رود و به اندازه هسته خرمایی هم به کسی ستم نمی‌شود».
در نتیجه: در دین اسلام و مکتب قرآن، هیچ ارزش و برتری در جنسیت وجود ندارد. زن و مرد برای رسیدن به سر منزل اصلی و قرب الهی کاملا مساوی هستند و تنها چیزی که در این مسیر از شرایط لازم دانسته شده است، ایمان و عمل صالح می‌باشد. درست است که در برخی موارد این دو تکالیف متفاوتی دارند؛ اما اگر هر کسی به وظیفه‌ای که خداوند متعال برای او تعیین کرده عمل کند به حیات طیبه و جاودانه و بهشت برین خواهد رسید.
-----------------------------------------
پی‌نوشت
[1]. «اَلحمدُللهِ المُتَجَلی لِخَلقِهِ بِخَلقِهِ» (نهج البلاغه، خطبه‌ی 108).