تعریف عورت و حکم نگاه کردن به عورت توسط ماما

در آیات و روایات بسیاری به مردان و زنان مؤمن پیرامون نگاه به نامحرم بطور کلی سفارش شده است.

خداوند در قرآن کریم در باره نگاه به نامحرم فرموده است:

« قل للمؤمنین یغضوا من ابصارهم [نور/30] به مؤمنان بگو: چشم های خود را از نگاه به نامحرم فرو گیرند.»

« وقل للمؤمنات یغضضن من ابصارهن [نور/31] و به زنان با ایمان بگو: چشم های خود را از نگاه به نامحرم فرو گیرند.»

همچنین با مراجعه به روایات می‌بینیم که بسیار موشکافانه نکاتی ریز در مورد زنان و مردان در مورد نگاه های حرام پرداخته و آنها را از دیدن حرام باز داشته که از جملة آنها می‌توان به نگاه کردن به عورت اشاره کرد.
پیامبر اکرم ( صلی الله علیه وآله) می‌فرمایند: « کسی که عمدا به عورت دیگری (غیر همسر خود) نگاه کند خداوند او را در زمزه منافقین قرار می‌دهد»[1]
در روایتی دیگر آمده : « کسی که عمدا به عورت دیگری (غیر همسر خود) نگاه کند هفتاد هزار ملک او را لعن خواهند کرد.» [2]

ازجمله کسانی که کار و شغل آنها مربوط به این عضو انسان می‌باشد اورولوژیست‌ها یا خانم‌هایی که تخصص آنها زنان و زایمان و ماماها می‌باشد. با این توصیفات سوالاتی ایجاد می‌شود:
اولاًاز نظرفقهی منظور از عورت چیست؟
ثانیا حکم پزشکان یا ماماهایی که این عضو را رویت می‌کنند چیست؟
 حکم فقهی (معنای عورت):
آلت تناسلی و مخرج مدفوع (غائط ) اصطلاحاً "عورت" گفته می شود. حضرت امام در بیان مراد از عورت مرد فرموده اند: «عورت مرد که در نماز واجب است بپوشاند همان مقدارى است که نگاه کردن به آن حرام است، یعنى پشت و پیش او که عبارت از دبر و آلت رجولیت و بیضتین باشد، واجب است بپوشاند.» [3]

از نظر اسلام نگاه کردن مرد به بدن زن نامحرم (به جز صورت به مقداری که واجب است در وضوء شسته شود و دستها تا مچ) حرام است حتی اگر به آلت تناسلی او نگاه نکند. همچنین نگاه به عورت دیگرى حرام است و فرقی نمی کند که زن به عورت زن یا مرد نگاه کند یا مرد به عورت مرد یا زن نگاه کند در هر صورت نگاه کردن حرام است و تنها دو مورد استثناء شده است:
1ـ زن و شوهر مى‏توانند به تمام بدن یکدیگر نگاه کنند. حضرت امام (ره) در این زمینه فرموده اند: «نگاه کردن به عورت دیگرى حرام است، اگر چه از پشت شیشه یا در آیینه یا آب صاف و مانند اینها باشد و احتیاط واجب آن است که به عورت بچه ممیز هم نگاه نکنند ولى زن و شوهر مى‏توانند به تمام بدن یکدیگر نگاه کنند. [4]
2ـ نگاه کردن پزشک به عورت فرد مریض برای معالجه. حضرت امام ره در این زمینه فرموده اند: «اگر انسان براى معالجه کسى ناچار شود که به عورت او نگاه کند بنا بر احتیاط واجب باید آیینه را در مقابل گذاشته و در آن نگاه کند ولى اگر چاره‌‏اى جز نگاه کردن به عورت نباشد اشکال ندارد. [5]
البته اگر مراد از باسن بالای ران و غیر موضع خروج مدفوع باشد زن می تواند به باسن زن دیگر بدون قصد شهوت نگاه کند و مرد نیز می تواند بدون قصد شهوت به باسن مرد دیگر نگاه کند. [6]

پس از مشخص شدن این سوالات بعضی از دانشجویان مامایی سوالاتی بر این اساس دارند که مثلا آیا برای گذراندن کارهای عملی باید به اعضای تناسلی مصنوعی یا فیلم هایی را بایدببینیم که در آنها آلات تناسلی (عورت) نشان داده می شود آیا دیدن این فیلم ها یا این آلات مصنوعی حرام است؟
مقام معظم رهبری (حفظه الله) در این مورد می‌فرمایند:
« نگاه کردن به فیلم‌ها و تصاویر فی نفسه اشکال ندارد به شرط اینکه به قصد لذت نباشد وخوف ارتکاب حرام وجود نداشته باشد. آنچه حرام است نگاه به بدن غیر مماثل و لمس آن است ونگاه به فیلم یا عکس عورت دیگران هم خالی ازاشکال نیست.»
«آلت وعورت مصنوعی حکم عورت واقعی را ندارد و نگاه کردن و لمس آنها اشکال ندارد مگر اینکه به قصد ریبه بوده ویا موجب تحریک شهوت گردد» [7]

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

پی نوشت:

[1]. [صدوق،من‏لایحضره‏الفقیه ج : 4 ص : 13:" ِ وَ قَالَ مَنْ نَظَرَ إِلَى عَوْرَةِ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ أَوْ عَوْرَةِ غَیْرِ أَهْلِهِ مُتَعَمِّداً أَدْخَلَهُ اللَّهُ تَعَالَى مَعَ الْمُنَافِقِینَ الَّذِینَ کَانُوا یَبْحَثُونَ عَنْ ...]
[2]. [وسائل‏الشیعة ج : 1 ص : 299:"...وَ نَهَى أَنْ یَنْظُرَ الرَّجُلُ إِلَى عَوْرَةِ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ وَ قَالَ مَنْ تَأَمَّلَ عَوْرَةَ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ لَعَنَهُ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ وَ نَهَى الْمَرْأَةَ أَنْ تَنْظُرَ إِلَى عَوْرَةِ الْمَرْأَةِ وَ..."]
[3]. [نجاة العباد (للإمام الخمینی)، ص: 91 ، مسأله 3]
[4]. [توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج‏2، ص: 489، مسأله 2436]
[5]. [توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج‏2، ص: 491 مسأله 2442]
[6]. [توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج‏2، ص: 490 مسأله 2438:]
[7].  [استفتائات مقام معظم رهبری، مساله1314و1316،
 http://farsi.khamenei.ir/treatise-content?id=118#1311 ]