حجاب زنان ایرانی قبل از ورود اسلام

امروزه همه‌ی دشمنان اسلام، به‌ ویژه مخالفان انقلاب اسلامی ایران، به حجاب، به خصوص‌ پوشش چادر، به‌ عنوان‌ یک نماد اساسی برای حـفظ دین و انقلاب می‌نگرند و بهتر از خود ما می‌دانند‌ که چگونه تضعیف آن‌ در‌ کشورهای اسلامی، هویت فـرهنگی و حتی سیاسی‌ و اقتصادی آن‌ها را بـه خطر می‌اندازد و آن‌ها را نفوذپذیر می‌کند.
دشمنان قـسم خورده‌ی ایران و انقلاب، با شناخت جایگاه‌ واقعی حجاب و چادر به‌ عنوان پوشش کامل زن در فرهنگ ایرانی و اسلامی‌، با زیر سؤال‌ بردن آن به‌ عنوان یک پوشش وارداتی از اعراب، به‌ ویژه خلفای بنی عباس، دختران جوان، به خصوص دانشجویان دختر را ترغیب به تـرک ایـن پوشش کرده و با ایجاد حساسیت‌ ملی‌گرایانه، احساسات جوانان را‌ مورد‌ هجوم قرار داده‌اند.

نوشته حاضر، گامی در راستای شبهه‌زدایی از این تصور غلط و روشن ساختن جایگاه واقعی حجاب و پوشش در ایران در دوران پیش‌ از اسلام‌ و این‌که پوشش چادر، عنصری ایرانی است که هم‌چون هدیه‌ای‌ از یک فرهنگ به فرهنگ ملل دیگر به ارمغان فرستاده شده‌ و هر زن و دختر‌ ایرانی‌ با‌ استفاده از ایـن پوشـش، علاوه بر‌ تأکید‌ بر‌ ملیت ایرانی، بر اسلامی بودن خود نیز پافشاری می‌کند و با گسترش این نحوه‌ی پوشش، بیش از پیش در اسلامی کردن جامعه کوشا خواهد بود.

چادر ایرانی در دورهء ساسانیان:

پادشاهان ساسانی چون با هدف احیای‌ ایران، قبل از حمله‌ی اسکندر(هخامنشیان) ایجاد وحدت‌ سیاسی، توسعه‌ی فرهنگ و هنر‌ و تجدید سازمان ارتش توأم‌ بود‌ و تـا حـدی نیز در راه رسیدن به این اهداف موفق بودند، در مجموع، پیشرفت فرهنگ و تمدن‌ را‌ سبب شد و چون دربار ساسانیان‌ فرهیخته‌تر‌ از‌ دربار‌ اشکانیان‌ بود، تمدن عظیمی‌ به‌ وجود آمد‌ که‌ مظاهر آن را در نقش برجسته‌ها و سکه‌ها و ظروف نقره باقیمانده از ایـن دوره مشاهده می‌کنیم.

ازجمله آثاری‌ که‌ در بررسی آن‌ها می‌توان به نقش چادر‌ پی‌ برد، بشقاب‌های‌ نقره‌ای‌ است‌ که‌ از‌ این دوره بر جای مانده است. با بررسی نقوش آن‌ها می‌توان دریافت که چادر برای زنان ساسانی از عناصر مـهم پوشـش تن و سر بوده است که به‌ صور گوناگون آن را مورد استفاده قرار می‌داده‌اند.

زنان این عصر، گاهی چادر را مانند زنان روستایی امروزی به دور کمر می‌بسته و گاهی هم مانند بالاپوش، بر روی دوش خود می‌انداخته‌اند. بلندی‌ این‌ چادرها تـا وسـط پایـشان می‌رسیده‌ است. شایان توجه است که شـنل نـیز کـه به‌ عنوان بالاپوش از عناصر مهّم پوشاک زنان‌ ساسانی از نظر اجتماعی محسوب می‌شد، شبیه چادر بوده و ما آن را‌ بر‌ دوش «آناهیتا» به‌ عنوان‌ یک مقام بلندپایه و والامقام در نقوش طـاق‌بستان در کـرمانشاه مـشاهده می‌کنیم.‌[1]

پوشش غالب زنان ایرانی به شکل مـحلی، پس‌ از‌ حـمله‌ی اعراب مسلمان به‌ ایران، کماکان به‌ شیوه‌ و شمایل دوره ساسانی تا برآمدن سامانیان تداوم یافت.[2]

در نتیجه: چادر و حجاب قبل از ورود اسلام به ایران عزیز امری رایج بوده است و پس از ورود اسلام حجاب ایرانی با حجاب اسلامی تکامل یافته است.

................................................................
برای اطلاع بیشتر به کتب زیر مراجعه کنید:
1.هشت هزار‌ سال‌ تاریخ پوشش اقوام ایرانی/ غیبی.
2. مسأله حجاب/ شهید مطهری.

پی‌نوشت
[1]. غیبی، هشت هزار‌ سال‌ تاریخ پوشش اقوام ایرانی، ص 342.
[2]. همان.