نخستین مسلمان در کتب اهل سنت

نخستین مسلمان در کتب اهل سنت

بدون شک، یکی از برترین فضائل امیرالمومنین(علیه‌السلام) پیش قدمی او بر همه در اسلام آوردن است. این فضیلت نه تنها در منابع شیعی به تواتر نقل شده است، بلکه در منابع اهل‌سنت نیز به آن اذعان شده است.
ترمذی از «ابو حمزه» كه مردى از انصار بود، روايت كرده است كه از «زيدبن‌ارقم» شنيدم، مى‏‌گفت: «نخستين كسى كه افتخار تشرّف به آئين اسلام را داشت، على(علیه‌السلام) بود».[1]

هم‌چنین‌ «احمد‌ابن‌حنبل» در مسندش از «معقل‌بن‌يسار» نقل كرده است: «در يكى از روزها كه پيغمبر اكرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) سرگرم وضو گرفتن بود، حضور مباركش شرفياب شدم. پس از اندك فاصله‏‌اى، فرمود: آيا مى‏‌خواهى از «فاطمه» عيادت كنى؟
در پاسخ گفتم: البته، مايلم از ايشان، عيادتى به عمل آورم.
پيغمبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله)، در حالى كه بر من تكيه داشت، از محل خود برخاست و فرمود: به زودى سنگينى آن را ديگرى متحمل مى‌‏شود و پاداش آن، از آن تو خواهد بود.
«معقل» گويد: با آنكه پيغمبر اكرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) بر من تكيه داشت، من هيچ‌گونه احساس سنگينى در خود نمى‏‌كردم، در همين حال، به حضور فاطمه(سلام‌الله‌علیها) شرفياب شدم.
پيغمبر اكرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله)، احوال فاطمه(سلام‌الله‌علیها) را جويا شده و فرمود: خود را چگونه می‌يابى؟
حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) در پاسخ به عرض رسانيد: به خدا سوگند! اندوه و بينوائى من از حدّ گذشته است و دردمنديم زياد شده است».
«ابو عبد الرحمن» گفته است: «در كتابى كه به خطّ پدرم بود، همین حديث مزبور را يافتم كه در ادامه‌اش اين جملات بود: پيغمبر اكرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) [پس از آنکه حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) ابراز اندوه و غم نمود] خطاب به فاطمه(سلام‌الله‌علیها) فرمود: آيا شادمان نيستى از اين‌كه تو را به همسرى مردى در آوردم كه پيش از ساير پيروانم، اسلام اختيار كرده و علم و دانش او، از همگان بيشتر و بردبارى او، از ديگران افزون‌تر است؟».[2]

ابوحنیفه از «حبّه» روايت كرده است، از حضرت على بن ابيطالب(علیه‌السلام) شنيدم كه مى‏‌فرمود: «من نخستين كسى هستم كه اسلام اختيار كرده و با رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نماز خوانده‌ام».[3]
«ابن شاهين» از «جابر» روايت كرده است، مسلمانان به اتفاق، ابراز داشته‌اند كه على بن‌ابيطالب(علیه‌السلام) نخستين كسى است كه اسلام آورده است.[4]

«ابن‌منده»می‌گوید: «ليلاى‌غفارى» گفته است: «من در جنگ‌ها حضور پيغمبر اكرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله)، شرفياب بودم و به مداواى مجروحان مى‌پرداختم و به‏ عيادت بيماران مى‏‌رفتم؛ آنگاه كه على(علیه‌السلام) به سوى بصره حركت كرد، همراه آن حضرت، عازم بصره شدم. در ملاقاتى كه با «عايشه» داشتم، از وى پرسيدم: آيا فضيلتى راجع به على(علیه‌السلام) از حضرت رسول اكرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله)، شنيده‏‌اى؟
در پاسخ گفت: آرى! به خاطر دارم در يكى از روزها كه من و رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در خانه بوديم، على(علیه‌السلام) كه جامه پنبه‏‌اى پوشيده بود وارد شد و در ميان من و پيغمبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نشست، به او گفتم: مگر جاى ديگر در اين خانه گشاده‌‏تر از اين‌جا، پيدا نكردى كه در ميان من و پيغمبر نشستى؟ رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: اى عايشه! برادر من‌را براى من، واگذار؛ چرا كه او، نخستين كسى است كه اسلام آورد، و آخرين كسى است كه پيمان خود را با من استوار مى‌دارد و اولين كسى است كه روز قيامت، با من ملاقات می‌کند.[5]

از «انس بن مالک» نیز روايت شده است: «هنگامى كه رسول اكرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) حضرت فاطمه زهرا(سلام‌الله‌علیها) را به همسرى امیرالمومنین(علیه‌السلام) در آورد، به «امّ ايمن» فرمود: وسائل زفاف دخترم را فراهم كن و او را به خانه على(علیه‌السلام) ببر و به زهرا بگو تا پيش از آنكه من با او ملاقات كنم، به انجام كارى شتاب نكند. پس از آنكه رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله)، نماز عشا را بجا آورد.
كوزه آبى را بدست گرفت و به اندازه‌‏اى كه خدا مى‏‌خواست، دعا خواند و در آن كوزه دميد و با همان كوزه به خانه على(علیه‌السلام) ره‌سپار شد، به على(علیه‌السلام) فرمود: از آب اين كوزه بياشام و با آن وضو بگير. به حضرت زهراء(سلام‌الله‌علیها) هم، فرمود: از آب اين كوزه بياشام و با آن وضو بگير. پس از آن، در خانه را به روى آن دو نفر بست و از خانه بيرون رفت، در همين حال فاطمه(سلام‌الله‌علیها) گريست! رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله)، فرمود: چرا گريه مى‌‏كنى؟ با آنكه تو را به همسرى بزرگ مردى در آورده‏‌ام كه از همه مردم، پيشتر اسلام اختيار كرده است و از همه آنها، اخلاقش بهتر و والاتر است».[6]
---------------------------------------------
پی‌نوشت
[1]. صحيح ترمذى، ج2، ص301.
[2]. مسند احمد حنبل، ج5، ص21.
[3]. مسند ابو حنيفه، ص247.
[4]. الاصابة، ج4، قسم1، ص118.
[5]. همان کتاب، ج8، قسم1، ص183.
[6]. الرياض النضرة، ج2، ص182.
از کتاب فضائل پنج تن(ع)در صحاح ششگانه اهل سنت,ج1 ص308.