آیا حذف پروانه نمایش فیلم، جلوی تولیدات غیرقانونی فیلم در کشور ما را خواهد گرفت؟
"سید ضیاء هاشمی" تهیه کننده فیلمهایی؛ چون "شوکران" و "عروس" در مصاحبهای ضمن نقد عملکرد سازمان سینمایی و وزارت ارشاد مبنی صدور پروانه نمایش گفت:« ما اعتقاد داریم که در حال حاضر هر کسی که میخواهد فیلم بسازد، سعی میکند به شورای پروانه ساخت کلک بزند؛ یعنی فیلمنامه را جوری مینویسد و فیلم را جور دیگری میسازد. ممکن است علاوه بر تغییر فیلمنامه، ساخت فیلم را هم عوض کند و گرفتاریهایی را برای سینمای ایران به وجود بیاورد؛ پس بنابراین، اگر پروانه ساخت نباشد، خود افراد با مسایل و مشکلات آشنا هستند».
او همچنین اضافه کرد که: « ۳۴ فیلم ساخته شده بدون حجاب و بدون مجوز را داریم که به جشنوارههای برلین و کن رفتهاند. بالاخره اطلاعات بیرون آمده است و کسانی که آنجا بودهاند، دیدهاند. من میخواهم بگویم فیلمسازی الان قابل کنترل نیست، میشود فیلم ساخت و کسی متوجهاش نباشد».
اینکه در سالهای پس از جنبش ززآ فیلم های سینمایی بدون حجاب به تولید رسیده و در کشورهای غربی مثل فرانسه و سایر جشنواره های کوچک و بزرگ به نمایش درآمده، شکی نیست و برای نمونه فیلم "کیک محبوب من" به کارگردانی "بهتاش صناعیها" و "مریم مقدم" که در ایران نیز سر و صدای زیادی کرده و به نمایش جشنواره کن در آمده است، یا فیلم "من، مریم، بچهها و ۲۶ نفر" دیگربه کارگردانی "فرشاد هاشمی" که هیچکدام قانون کشور را رعایت نکردند.
البته تولید فیلم و رعایت نکردن قوانین کشور آنقدرها که آقای هاشمی در مصاحبهشان گفتهاند ارتباطی به وجود پروانه نمایش ندارد و اتفاقا نبود پروانه نمایش فضا را برای تولید آثار ضد قانونی بیشتر میکند؛ چرا که اساسا در سینمای ما، نوعی از فیلمها و سینما وجود دارد به نام سینمای جشنوارهای؛ یعنی فیلمهایی تولید میشود که اساسا برای نمایش در گیشه داخلی و مخاطب ایرانی نیست و فقط به نیت حضور در جشنوارههای خارجی ساخته میشود. حال در صورت حذف پروانه نمایش، فیلمسازی که برای جشنواره خارجی فیلم میسازد و اصلا نمایش در ایران اهمیتی برایش ندارد، چگونه ملزم به رعایت قانون در فیلمهایش میباشد؟ علی الخصوص با وجود کانونهای نوظهوری که در خارج از کشور به راه افتاده است.
برای نمونه فیلمی مانند "عنکبوت مقدس" که چند پلانی از آن در داخل کشور برداشت شده، قطعا فیلمی موهن و ضد فرهنگ ملی و دینی ماست، آیا حذف پروانه نمایش باعث تولید بیشتر چنین فیلمهایی نمیشود؟ ضمن اینکه برای بعضی دیگر از فیلم سازانی که برای همین داخل نیز فیلم میسازند، گیشه اهمیت چندانی ندارد و چون اصولا در بخش مهمی از سینمای ما نان در تولید است و نه در فروش. فیلمساز فیلمش رامیسازد و بعدا هم مانند "برداران لیلا" و "تفریق" و "جنگ جهانی سوم" آن را منتشر میکند و دغدغه بازگشت سرمایه را ندارند. البته این نوع تولید و عدم بازگشت سرمایه، هم به اقتصاد سینما آسیب می زند و هم فضا را برای ساخت غیر قانونی آثار، زیاد میکند.
اما با این حال، تولید آثار غیرقانونی در ایران برای جشنوارههای خارجی اصلا امری قابل قبول برای دستگاههای نظارتی نیست. در یکی از مصاحبهها آقای شفیعی، تهیه کننده سینما گفته است: «امروز متوجه شدم برخی فیلمهای سینماییِ، در حال فیلمبرداری پلانهای خود را با دو وضعیت باحجاب و بیحجاب برداشت میکنن! جنگ ترکیبی دشمن با ایجاد محاسبات غلط برای برخی سینماگران، با بصیرت آنها چه کرده است!؟»
مسئولین سازمان سینمایی و وزارت ارشاد باید پاسخگو باشند که چرا هشدارهای دلسوزان را جدی نگرفته و کار را به جایی رساندند که امروز ادعا میشود بیش از 34 فیلم سینمایی بدون رعایت قانون به تولید و انتشار رسیده است.