هوشیاری در عین توافق

 دین مبین اسلام،  اصل را بر روی صلح با ادیان و مذاهب دیگر قرار داده است، ولی در این میان هم، مسلمین را به هوشیاری در برابر غیر مسلمین فرا می‌خواند؛ زیرا بی‌تردید خیلی از غیر مسلمین، در فکر ضربه زدن به مسلمین هستند. رهبر انقلاب اسلامی در دیدار با جمعی از فرماندهان و مسؤلان نیروی دریایی ارتش، نکاتی درباره توافق برجام (که به نحوی یک صلح، بین ایران و دنیای غرب بود) اشاره کردند.

طالب صلح باشیم ولی هوشیار
در مورد صلح‌طلبی اهل ایمان نسبت به غیر اهل ایمان و حتی دشمنان خود، می‌خوانیم: «وَ إِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَها وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّميعُ الْعَليمُ[انفال/61] و اگر دشمنان به صلح و مسالمت تمايل داشتند تو نيز مايل به صلح باش و كار خود به خدا واگذار كه خدا شنوا و داناست.»
در این آیه، تمایل داشتن مسلمانان به صلح و آشتی با غیر مسلمانان، در صورت تمایل داشتن آنان به صلح، مورد توجه قرار گرفته است. قسمت دوم آیه که می‌فرماید، با توکل بر خدا صلح کن، هوشیاری مسلمین در مواقع صلح و آشتی با غیر مسلمین را می‌رساند، نه چشم  بسته صلح کردن، و بعد هم مشکلات را به گردن تقدیر انداختن.

همانگونه که دین ما توکل بخدا را مد نظر دارد، تدبیر و حساب و کتاب کردن در کارها را هم مد نظر دارد؛ حضرت علی (علیه السلام) در باره تدبیر در کارها می‌فرماید: «قَدِّرْ ثُمَ‏ اقْطَعْ‏ وَ فَكِّرْ ثُمَ‏ انْطِقْ‏ وَ تَبَيَّنْ ثُمَّ اعْمَلْ[1] اندازه گیر، آنگاه جدا کن؛ اندیشه بنما، سپس سخن گوی؛ نخست (کار را) تبیین و مشخص کن، آنگاه انجام بده.»
بنابراین توکل کردن بر خدا منافاتی با تدبیر کردن در کارها ندارد. آیه 61 انفال صلح با دشمنان را همراه با توکل بر خدا تجویز می‌کند و حدیث اشاره به تدبیر و هوشیاری (در هر کاری از جمله صلح) دارد؛ اگر کشوری مثل ایران، هم با دشمنان خود، در حال صلح و آشتی باشد و هم تدبیر و هوشیاری لازم را نسبت به دشمنان داشته باشد، آنموقع به اقتدار و پویایی می‌رسد.
تجربه تاریخی ملت ایران نشان داده است که هر وقتی طالب صلح با دشمنان (غیر مسلمین) بوده‌ایم، ولی ساز و کار مناسب برای مدیریت آن صلح، را نداشته‌ایم، قضیه کاملاً بر ضرر ما تمام شده است؛ در جنگ جهانی دوم، ایران اعلام بی‌طرفی و صلح کرد؛ یعنی من سر جنگ با هیچ کشوری را ندارم؛ اما آن شد که نباید می‌شد. [2]
حالا هم که با توافق هسته‌ای، یک نوع قرار داد صلحی با دنیای غرب بستیم که ما فرآیند هسته‌ای را متوقف کرده تا به زعم شما خطری برایتان نباشد، و آنها هم مثلاً با ما توافق (صلح) کرده‌اند که از دشمنی با ما دست برداشته و تحریم‌ها را بر دارند، حالا با گرفتن بهانه‌های مختلف، خیال دارند که تحریم‌ها را دوباره تمدید کنند.
وقتی که ما (ایران) هوشیاری لازم را در زمینه مراوده و توافق با دنیای غرب نداشته باشیم، طبعاً باید منتظر حوادث ناگواری مثل تمدید تحریم ها باشیم.
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار با جمعی از فرماندهان و مسؤلان نیروی دریایی ارتش خاطر نشان کردند: «شروع کردن یک تحریم» با «دوباره شروع کردن آن پس از پایان زمانش» فرقی نمی‌کند و این دومی نیز تحریم و نقض تعهدات قبلی از سوی طرف مقابل است.» [3]
نکته‌ای که بدون شک از برطرف نشدن تحریم‌ها، بیشتر برای ایران خسارت دارد، پایین آمدن وزنه‌ی ایران در مقابل آمریکای فریب‌کار، بخاطر همین بدعهدی‌ها و توجیه کردن آن  است که ان‌شاءالله با تدبیر بموقع رهبری و مسؤلان دلسوز، فرصت جولان بیشتر از دشمن گرفته می‌شود.

هوشیاری قرآنی
همواره کسانی بوده و هستند که گر چه ممکن است احتیاط در رابطه با دنیای غرب را کم و بیش قبول داشته باشند، ولی توجه لازم را به نکته‌های قرآن در زمینه رابطه با دنیای غرب ندارند؛ قرآن می‌فرماید:«وَ لَن تَرْضىَ‏ عَنكَ الْيهَودُ وَ لَا النَّصَارَى‏ حَتىَ‏ تَتَّبِعَ مِلَّتهَمْ  قُلْ إِنَّ هُدَى اللَّهِ هُوَ الهْدَى‏[بقره/120] يهود و نصارى هرگز از تو راضى نمى‏‌شوند تا آنكه از آيينشان پيروى كنى. بگو: مسلماً هدايت خدا فقط هدايت کارساز است.»
این هشدار قرآن، وقتی بیشتر نمود پیدا کرد که بحث خود تحریمی (ای اف تی اف) را پذیرفتیم و ناچار به تبعیت از قوانین جهانی تأمین کننده منافع آمریکا شدیم، ولی این تبعیت از قوانین تحقیر کننده، نیز ما را به مقصود (رفع کامل تحریم‌ها) نرساند.
در ادامه آیه به اصالت داشتن هدایت خدا اشاره شده است؛ هدایتی که کشور ایران را در هشت سال جنگ تحمیلی و نابرابر، پیروز گرداند، هدایتی که جوانان مؤمن و انقلابی این مرز و بوم، با مجهز شدن به آن، ایران را به دانش هسته‌ای رساندند و...، در مقابل، دنیای غرب ما را به خود تحریمی و مغلوب شدن در برابر اراده‌ی فریب‌کارانه استکبار جهانی هدایت کرد.
  
سخن آخر
قرآن کریم ضمن تصریح به صلح‌طلبی مسلمین در برابر دشمنانشان، آنها را به هوشیاری در این زمینه فرا می‌خواند؛ این هوشیاری باید در میان مسؤلان کشور اسلامی ایران باشد که در عین آشتی و صلح‌جویی با دنیای غرب، هوشیاری لازم را در زمینه ضربه ندیدن از قدرت پوشالی غرب (چنانکه در توافق هسته‌ای، تا حدودی ضربه‌پذیر شدیم) داشته باشد.

پی‌نوشتها
 [1]. عيون الحكم و المواعظ( لليثي)، ليثى واسطى، على بن محمد، ناشر: دار الحديث‏، سال چاپ: 1376 ش‏، ص371.
[2]. حوزه نیوز، بهانه ای که نبود ؛ نگاهی به اشغال ایران در جنگ جهانی دوم و استعفای رضاشاه.
[3]. بیانات رهبری در دیدار با جمعی از فرماندهان و مسؤلان نیروی دریایی ارتش در 7/9/95.