آیه ۱۶ سوره اسراء و دستور خدا به فساد

برای پاسخ به شما و در نکته اول، ابتدا متن آیه را آورده و آن را بررسی می کنیم و در ادامه ضمن نکته ای دیگر به پاسخگویی می پردازیم.
۱) آیه و پاسخی گویا
خداوند در آیه ۱۶ سوره اسراء اینگونه فرموده است:«وَإِذَا أَرَدْنَا أَنْ نُهْلِكَ قَرْيَةً أَمَرْنَا مُتْرَفِيهَا فَفَسَقُوا فِيهَا فَحَقَّ عَلَيْهَا الْقَوْلُ فَدَمَّرْنَاهَا تَدْمِيرًا[اسراء/۱۶] و چون بخواهيم شهرى را هلاك كنيم خوشگذرانانش را وا مى داريم تا در آن به انحراف [و فساد] بپردازند و در نتيجه عذاب بر آن [شهر] لازم گردد پس آن را [يكسره] زير و زبر كنيم.» اگر این آیه را به تنهایی بخوانیم شاید مواجه با چنین پرسش و شبهه ای شویم ولی با نگاه با آیه قبل منظور از هلاکتی که در این آیه مطرح شده به روشنی معلوم می شود. خداوند در آیه قبل فرموده است:« مَنِ اهْتَدَى فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا [اسراء/۱۵] هر كس به راه آمده تنها به سود خود به راه آمده و هر كس بيراهه رفته تنها به زيان خود بيراهه رفته است و هيچ بردارنده‏ اى بار گناه ديگرى را بر نمى دارد و ما تا پيامبرى برنينگيزيم به عذاب نمى ‏پردازيم.» این آیه به روشنی از هدایت خداوند توسط انبیاء سخن گفته و از اختیار مردم در انتخاب هدایت یا گمراهی پرده بر داشته است.
پس معنا و مفهوم آیه ۱۶ این است که عده ای با وجود هدایت پیامبران باز راه گمراهی را انتخاب کردند و خود را به هلاکت الهی و عذاب خداوند دچار نمودند. حال که مستحق عذاب و هلاکت شدند؛ خداوند نیز این عذاب را با ابزار و وسایل خودش ایجاد می کند و یکی از این ابزار می تواند تسلط زورگویان و مستکبران باشد. البته آنها هم مجبور به این عمل نیستند و از روی اختیار خوی استکباری و ذاتی خود را بروز می دهند.
۲) محکمات قرآنی را هم در نظر بگیرید
قرآن به فرموده خود قرآن از آیات محکم و متشابه تشکیل شده است و آیات متشابه را باید با آیات محکم تفسیر و تبیین نمود. خداوند در سوره آل عمران فرموده اند:« هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ[آل عمران/۷] اوست كسى كه اين كتاب [=قرآن] را بر تو فرو فرستاد پاره‏ اى از آن آيات محكم [=صريح و روشن] است آنها اساس كتابند و [پاره‏ اى] ديگر متشابهاتند [كه تاويل‏ پذيرند] اما كسانى كه در دلهايشان انحراف است براى فتنه‏جويى و طلب تاويل آن [به دلخواه خود] از متشابه آن پيروى مى كنند با آنكه تاويلش را جز خدا و ريشه‏ داران در دانش كسى نمى‏ داند.»  آیه ۱۶ سوره اسراء از متشابهات قرآنی است که برخی بر اثر دلهای بیماری که دارند از آن سوء برداشت نموده و با توجه به محکمات قرآنی به آن مراجعه نمی کنند پس به شبهه افکنی می پردازند. در حالی که محکمات قرآنی به روشنی هرگونه امر و دستور خدا به امور فاسد را منتفی می داند. مثل آیه:« إِنَّ اللَّهَ لایَأْمُرُ بِالْفَحْشاءِ أَتَقُولُونَ عَلَی اللَّهِ مالا تَعْلَمُونَ [اعراف/۲۸] [ای پیامبر] بگو: «به راستی که خدا به [کار] زشت فرمان نمی‌دهد، آیا چیزی را که نمی‌دانیدبه خدا نسبت می‌دهید؟» 
نتیجه گیری
هلاکتی که بر اثر فساد اهل استکبار در آیه مطرح شده به سبب دوری از هدایت مردم بوده و اینکه آن ظالمان ابزار و وسیله ای برای فرو آمدن عذاب خداوند هستند؛ هر چند که آن مستکبران هم در اجرای آن خوی استکباری و بروز فساد ذاتی خود مختار هستند. 
البته نباید غافل بود از اینکه این آیه از متشابهات قرآنی است و باید با دیگر آیات محکم قرآنی تفسیر و تبیین شود.