چکیده: امام صادق (علیه السلام): «در پيشگاه كسى كه از او دانش مى آموزيد، فروتن باشيد».
از جمله کسانی که حق عظیمی به گردن انسان دارد؛ معلم است. شخصیتی که در روایات ما احترام او را در کنار احترام به پدر ذکر کردند. امیر المومنین (علیه السلام) می فرماید: «به احترام پدر و معلم خود، از جایت برخیز، اگر چه فرمانروا باشی».[1]
و یا در رساله حقوق امام سجاد (علیه السلام) راجع به حق معلم چنین آمده است: «حق معلم بر تو تعظيم و احترام مجلس اوست و خوب گوش دادن به او و رو كردن به او و بلند نكردن صدايت را برابر او و جواب ندادن سؤالى كه از او سؤال مى شود تا خودش جواب گويد، در حضور او با كسى گفتگو مكن و از كسى غيبت مكن اگر بد او را گفتند تو از او دفاع كن عيبش را بپوش مناقبش را اظهار كن با دشمنش منشين و با دوستش دشمنى مكن...».[2]
همانطور که از روایت بر می آید جایگاه معلم جایگاه بلند مرتبه ای است و رعایت شان ایشان بر شاگرد لازم شمرده می شود، اما در طرف دیگر هم شاگردان نسبت به معلم حقوقی دارد که امام سجاد (علیه السلام) آنها را اینگونه بیان می فرمایند: «براي خدا عزّوجلّ در دانشي كه به تو ارزانی داشته و از گنجينه های خود بر تو ابوابی گشوده سرپرست آنان فرموده است، پس اگر در آموزش مردم نيكي كني و با آنان تندی نكرده و تنگدلشان نسازي، خداوند از فضل و كرمش بر دانش تو مي افزايد.
و اگر مردم را از دانش خود محروم ساخته، و به هنگام درخواست آموزش آنان را ناراحت کردی، بر خدا سزاوار است كه، دانش و صفای آن را از تو باز ستاند و از جايگاه بلندي كه در دل ها داری تو را فرود آورد».[3]
حال با این مقدمه سوالی را مطرح می کنیم و پاسخ آن را طبق نظر مقام معظم رهبری از زبان حجه الاسلام فلاح زاده بیان می کنیم:
حکم بی احترامی و تنبیه بدنی دانش آموزان توسط معلمان
سوال: بی احترامی و ناسزا گویی برخی از معلمین آن هم در سر کلاس و با وجود سایر دانش آموزان چه حکمی دارد؟
جواب: اصلا بی احترامی به دیگران و فحش و ناسزا گویی از نظر احکام شرعی جایز نیست و فرقی نمی کند که در حضور دیگران باشد یا در تنهایی. هر چند معلم برای آموزش و پرورش، یعنی برای تربیت دانش آموزان وظایفی دارد، اما زمانی که به آن وظایف عمل می کند، نباید از حدود شرعی تجاوز کند.[4]
سوال: تنبیه بدنی دانش آموزان توسط معلمان مدرسه بدون رضایت والدین چه حکمی دارد آیا جایز است؟
جواب: معلم مجاز نیست شاگرد را تنبیه بدنی کند و اذن والدین هم در این مورد تاثیری ندارد؛ یعنی اگر پدر و مادر اجازه دادند که بچه ما را بزن، آیا معلم مجاز است؟ نه؛ بنابراین تنبیه بدنی دانش‌آموزان جایز نیست.[5]
- - - - - - - -
پی نوشت:
[1]. قُمْ عَنْ مَجْلِسِکَ لِاَبیکَ وَ مُعَلِّمِکَ وَ لَوْ کُنْتَ اَمیراً /غررالحکم و دررالکلم، تمیمی آمدی، ص136.
[2]. من لا یحضره الفقیه، صدوق، ج2، ص620.
[3]. همان.
[4]. سایت حضرت آیت الله خامنه ای.
http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=27605#90
[5]. همان.
http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=27605#90
نظرات
با سلام چرا یکطرفه به قاضی می روید ؟ حال من از شما می پرسم ایا دانش اموز حق دادن فحش ناموسی به معلم خود را دارد ؟ ایا والدین دانش اموز بی هیچ دلیلی می توانند به معلم توهین کنند ؟ پاسخگوی این حرمت شکنی ها کیست ؟
با سلام و خسته نباشید.
بله حرفتون درسته هیچ دانش آموزی و والدینی حق توهین به معلم با اون جایگاه رفیعی که تعالیم ما به معلم داده است رو ندارند.اما در صورت توهین معلم هم حق زدن نداره، یعنی هر توهینی دلیل بر کتک زدن نمیشه و نباید به خاطر فحاشی کسی رو کتک زد، در سیره اهل بیت هم بوده که به اونها توهین شد اما اونها با برخوردی کریمانه فرد از کار زشتش پشیمان کردند. به عنوان مثال: مردی مسیحی، به صورت سخریه و استهزاء، کلمه «باقر» را تصحیف کرد به کلمه «بقر» یعنی گاو، به آن حضرت گفت: «انت بقر» یعنی تو گاوی.
امام بدون آنکه از خود ناراحتی نشان بدهد و اظهار عصبانیت کند، با کمال سادگی گفت: «نه، من بقر نیستم، من باقرم.»
مسیحی: تو پسر زنی هستی که آشپز بود.
- شغلش این بود، عار و ننگی محسوب نمی شود.
- مادرت سیاه و بی شرم و بد زبان بود.
- اگر این نسبتها که به مادرم می دهی راست است خداوند او را بیامرزد و از گناهش بگذرد، و اگر دروغ است از گناه تو بگذرد که دروغ و افترا بستی.
مشاهده اینهمه حلم از مردی که قادر بود همه گونه موجبات آزار یک مرد خارج از دین اسلام را فراهم آورد، کافی بود که انقلابی در روحیه مرد مسیحی ایجاد نماید و او را به سوی اسلام بکشاند.(سند)
حالا باید به چند نکته اشاره کنیم:
1- خیلی از دانش آموزان می خواهند با این رفتار واکنش معلم رو تحلیل کنند که مثلا اینها که دم از علم و .. می زنند چه برخوردی دارند کم اینکه برای بنده هم بار ها این برخورد پیش اومد و بعدش طرف گفت حاج آقا فقط خواستم ببینم چه عکس العملی نشون می دی.
2- اشکال دیگر اینه هنوز دانش آموزان ما آداب برخورد با معلم رو یاد نگرفتند. حالا کار نداریم مقصر کیه ولی این خلاء بی تاثیر نیست در بوجود آمدن این رفتار ها.
3- نکته آخر هم اینکه بنده برای همه معلمان عزیز آرزوی عاقبت بخیری و سعادت دارم و از شما هم می خوام که با صبر و ایمانی که دارید در تربیت فرزندان جامعه موفق باشید.
من یک پسر20ساله هستم(معدلم18و19)بود،دوران راهنمایی چون شهرستانی بودیم خوابگاه می رفتیم؛اُفت تحصیلی تودوره خوابگاه داشتم،وازجهت دیگه برخوردهای توهین+کتک های سنگین از طرف اساتیدومدیروسرپرست می خوردیم.جرات هم نداشتیم که به پدرومادربگیم چون باورنمی کردن یااگه مدرسه می آمدن اساتید خودشون رو خوب جلوه می دادند.
خب جناب نویسنده
من از دوران راهنمایی اُفت تحصیلی+افسردگی+آرزوی مرگ تا الآن دارم.
میخوام بگم
چه جوابی شمابرای من دارین؟
ببین چه رفتاری کردی که لیاقتت فوهش ناموسی بوده
یکم به خودت بیطرفانه نگاه کن شاید دیدی بیشترش حقت بوده
ساکت شو.من خودم یه جوان20ساله هستم.دوران نوجوانی که سن حساسم بود بدون دلیل شما اساتید کتک میزدین،الآن افسردگی حاددارم.اینقدرخاطرات کتک خوردن دارم؛که تااین سن همیشه آرزوی مرگ داشتم ودارم.(معدل 18و19)بود.خدا از شمامعلمین ظالم نگذره که مارو ازدنیازده کردین
دعا می کنند که به جایگاه قبلی برگردند همه چی درست خواهد شد.
معلما الکی میزنن خوب مگه میشه معلم حق زدن نداره درس نخونده دلیب بر این نمیشه که بزنیش نمره‌کم کن
قانون اموزش پرورش برای تنبیه دانش اموز توسط مدیر و معلمان.چگونه است؟؟
قانون اموزش پرورش برای تنبیه دانش اموز توسط مدیر و معلمان.چگونه است؟؟
سلام
من خودم شخصا از این بابت بارها لطمه روحی و روانی خوردم در مدارس دخترانه خوب یادمه کلاس اول ابتدایی که بودم شرایط خانوادگی بسیار بدی داشتیم و من هم دختری بسیار درد کشیده بودم که با وجود اینکه مدرسه رو خیلی دوست داشتم ولی از درس خوندن زده بودم مخصوصا با رفتارهای وحشتناک معلم کلاس اول ابتدایی که یک زن در آستانه طلاق بود این زن بارها سر کلاس من رو جلوی همکلاسیم تحقیرهای وحشتناکی کرد بارها دفتر دیکته من رو که فقط و فقط هفت سال داشتم و اول شوق و ذوق تحصیل داشتم رو جلوی همه وسط کلاس پرت می‌کرد و من رو خورد کرد من از همون سال اول از هرچی درس بود زده شدم من که نمیبخشمش خانم پیروز معلم اول ابتدایی رو هرچند که درمقاطع بعدی هم بودن معلم هایی که خوب بلد بودن تنبیه روانی کنن و حسابی دلشون رو خنک کنن ولی من نمیگذرم ازشون خدای من ازشون نگذره معلم ها انگار یادشون رفته یک بچه از محیط خانواده میاد اگر بچه نااروم یا افت داره این بچه توی محیط خانواده مشکلات داره خدا به سرشاهده من شکم خالی مدرسه می رفتم چون غذا واسه خوردن نداشتیم حالا حساب کنید وضع لباس و کیف و کفشم چه طوری بود خگالان که بزرگ شدم ولی هنوز دارم درد میکشم از یاد خاطرات اون دوران و هنوزم توی محیط خانواده پر از تنش که مدام از برادرم کتک های بدی می خورم درد میکشم دیگه هیچ امیدی و انگیزه ای برام نمونده دوست دارم زندگی در این دنیا رو تموم کنم و راحت بشم از این زندان دنیا و آدماش
فقط واقعا برام سوال این جور معلم ها که با روان و آینده بکیه بچه آسیب وحشتناک میزنن اینا به لحاظ شرعی دینی گردنشون هست یا نه؟؟؟
من که حلال نمیکنم خدای من حالشون نکنه