تاریخ و سیره

شخصی به نام یونس نقّاش بود كه كارش انگشترسازی و نقش و نگار آن بود، او از دوستان حضرت بود و بعضی اوقات خدمت حضرت می آمد.

امام هادی - علیه السلام- در مدت امامت خود با چند تن از خلفای عباسی معاصر بود.

امام هادی- علیه السلام - نیز مانند امامان پیشین با مرگ طبیعی از دنیا نرفت، بلكه در زمان «معتزّ»، مسموم گردید.

همان گونه که نعمت‏هاى الهى از اهل بهشت منقطع نمى‏گردد مگر به اراده خداوند، مدت خلافت حضرت قائم نیز بسیار طولانى است و از پایان آن کسى جز خداوند آگاهى ندارد

در زمان امام هادی ـ علیه السّلام ـ قم مهمترین مركز تجمّع شیعیان ایران بود و روابط محكمی میان شیعیان این شهر و ائمه طاهرین ـ علیهم السّلام ـ وجود داشت.

شرائط بحرانی ای كه امامان شیعه در زمان عباسیان با آن روبرو بودند، آنان را واداشت تا ابزاری جدید برای برقراری ارتباط با پیروان خود جستجو كنند. این ابزار چیزی جز شبكه ارتباطی وكالت و تعیین نمایندگان و كارگزاران در مناطق مختلف توسط امام نبود.

اختلاف آراء موجود در میان گروه‌های شیعه، كار هدایت آنها را برای امامان ـ علیهم السلام ـ دشوار می‌ساخت. پراكندگی شیعه در بلاد مختلف و این كه گاه و بیگاه تحت تأثیر پاره‌ای از آرای دیگران قرار می‌گرفتند. مزید بر علت شده بود.

امام هادی علاوه بر فعالیتهای فرهنگی در برابر مكاتب كلامی منحرف، راویان و محدثان و بزرگانی از شیعه را تربیت كرد و علوم و معارف اسلامی را به آنان آموزش داد و آنان این میراث بزرگ فرهنگی را به نسل‌های بعدی منتقل كردند.

رساله مجموعه معارف است كه امام هادی ـ علیه السلام ـ در پاسخ به مردم اهواز كه از آن حضرت از جبر و تفویض پرسیدند، مرقوم فرمودند.

حضرت هادی - علیه السلام - در زمان متوكل، فعالیت‌های خود را به صورت سرّی انجام می داد و در مناسبات خویش با شیعیان نهایت درجه پنهان‌كاری را رعایت می‌كرد.

همه پیروان امام جواد - علیه السلام - به استثنای افراد معدودی، به امامت امام هادی - علیه السلام - گردن نهادند.

نردبانی گذاشتند امام ـ علیه السلام ـ داخل قفس و محل نگهداری حیوانات درنده شدند و در گوشه ای نشستند، شیران خدمت آن بزرگوار آمدند، از روی خضوع سر خود را در جلوی آن حضرت بر زمین نهادند آن حضرت دست بر سر آنها مالید و امر كرد كه كنار روند تمام به كناری رفتند و اطاعت آن جناب را می نمودند.