هر چند در مورد این دو واژه در فلسفه و کلام مباحث زیادی مطرح شده است ولی خلاصه آن این است.
معنای ازلی بودن یعنی نداشتن آغاز، چه آغاز زمانی و چه آغاز مکانی. خدا را ازلی می دانیم یعنی اینکه خدا آغازی ندارد نه زمانی و نه مکانی.(هو الاول) از طرفی ابدی است یعنی پایانی ندارد.(هو الاخر) که روی هم این دو صفت را سرمدی گویند.[1]
اما قدیم در مقابل حادث است. حادث یعنی بودن شیء است پس از نبود آن، یعنی اگر شئ نباشد سپس به وجود بیاید به آن حادث گویند ولی قدیم در مقابل آن است؛ یعنی مسبوق به عدم نیست. البته قدیم نسبت به ازلی عام است زیرا قدیم گاهی زمانی است و گاهی ذاتی.
آفرینش عالم قدیم زمانی است. یعنی مسبوق به عدم است ولی خدا قدیم ذاتی است یعنی حتی مسبوق به عدم نیست.
بر اين پايه، «قديم»، گاه درباره موجودى به كار مى رود كه هستى آن، آغازى ندارد و موجودى هميشگى است، که مصداق آن خداوند است. و گاه درباره موجودى به كار مى رود كه زمان آن، گذشته است. که مصداق آن عالَم است.
ولی ازلی بودن فقط در مورد خدا به کار می رود و آن اینکه مسبوق به هیچ زمانی نیست. بر این اساس گاهی بجای ازلی در مورد خدا قدیم به کار می رود اینجا قدیم به معنای قدیم ذاتی است.
با عرض سلام و ادب و احترام خدمت شما کاربر محترم!
هر چند در مورد این دو واژه در فلسفه و کلام مباحث زیادی مطرح شده است ولی خلاصه آن این است.
معنای ازلی بودن یعنی نداشتن آغاز، چه آغاز زمانی و چه آغاز مکانی. خدا را ازلی می دانیم یعنی اینکه خدا آغازی ندارد نه زمانی و نه مکانی.(هو الاول) از طرفی ابدی است یعنی پایانی ندارد.(هو الاخر) که روی هم این دو صفت را سرمدی گویند.[1]
اما قدیم در مقابل حادث است. حادث یعنی بودن شیء است پس از نبود آن، یعنی اگر شئ نباشد سپس به وجود بیاید به آن حادث گویند ولی قدیم در مقابل آن است؛ یعنی مسبوق به عدم نیست. البته قدیم نسبت به ازلی عام است زیرا قدیم گاهی زمانی است و گاهی ذاتی.
آفرینش عالم قدیم زمانی است. یعنی مسبوق به عدم است ولی خدا قدیم ذاتی است یعنی حتی مسبوق به عدم نیست.
بر اين پايه، «قديم»، گاه درباره موجودى به كار مى رود كه هستى آن، آغازى ندارد و موجودى هميشگى است، که مصداق آن خداوند است. و گاه درباره موجودى به كار مى رود كه زمان آن، گذشته است. که مصداق آن عالَم است.
ولی ازلی بودن فقط در مورد خدا به کار می رود و آن اینکه مسبوق به هیچ زمانی نیست. بر این اساس گاهی بجای ازلی در مورد خدا قدیم به کار می رود اینجا قدیم به معنای قدیم ذاتی است.
پس قدیم از نظر معنایی عام تر از معنای ازلی است.
در صورت ابهام باز در خدمت هستیم.
برای مطالعه بیشتر به لینک زیر مراجعه کنید.
https://btid.org/fa/news/112857
https://btid.org/fa/news/182456
پی نوشت
[1]سوره حدید، آیه3.