در هیچ کجای تاریخ ذکر نشده که امیرالمومنین(علیه‌السلام) به شخصی فحش داده باشد.
مولای متقیان امام علی(علیه‌السلام) خورشید فروزانی است که در طول تاریخ می‌درخشد، به گونه‌ای که هر کس با شیوه و مرام ایشان آشنا شده، در مقابل عظمت ایشان سر تسلیم فرود آورده و لب به تحسین گشوده است، ولی متأسفانه برخی از دیو صفتان تلاش کرده‌اند به نحوی در مقابل این کوه عظمت انسانی ایستاده و از نزدیک شدن دیگران به آن جلوگیری کنند. این افراد در این مسیر از هر تزویر و حیله‌ای بهره می‌برند؛ به عنوان نمونه به یک مورد اشاره می‌کنیم:
برخی افراد مدعی شده‌اند که امیرالمومنین(علیه‌السلام) فرد بی‌ادبی بوده است. (نعوذبالله) این اشخاص برای ادعای خویش از نامه‌ای یاد می‌کنند که «ابن ابی الحدید معتزلی» آن را در شرح نهج البلاغه خویش از حضرت بیان کرده است، در این نامه که به ابوموسی اشعری والی کوفه نگارش شده، چنین آمده: «از بنده خدا علی(ع) به عبدالله بن قیس: اما بعد ای بافنده زاده، ای آن که آلت پدر خویش را گاز گرفته است...». [1]
این سخن در حالی از ابن ابی الحدید نقل شده که وی بدون سند آن را از «ابو مخنف» نقل می‌‌کند، و با توجه به این‌که او در سال 586 ق زندگی می‌کرده و ابومخنف در سال 157 ق درگذشته است، فاصله‌ای حدود چهارصد سال بین این دو وجود دارد که این نکته می‌تواند حکایت کننده از نادرستی و جعلی بودن این روایت باشد.
علاوه بر نداشتن سند، آن‌چه بیشتر از همه آن را به چالش می‌کشد، این است که هیچ یک از منابع روایی شیعه یا اهل سنت قبل از ابن ابی‌الحدید، این روایت را نقل نکرده است، یعنی اولین بار توسط او در قرن ششم نقل شده است که گویای ضعف شدید سندی است و همانطور هم که بیان شد اصلا به ناقلان آن هم اشاره نشده است، اگر هم در کتب بعدی بیان شده، آن‌ها نیز با همان سندی نقل کرده‌اند که ابن ابی الحدید آورده است که نشان می‌دهد آن‌ها نیز از او گرفته‌اند، لذا خبر واحد بوده و مورد اعتنا نمی‌باشد.
علاوه بر ضعف سندی این روایت، قرائنی وجود دارد که حکایت کننده از جعلی بودن این قسمت از نامه است. زیرا بنا بر روایات صحیحی که اهل سنت نقل کرده‌اند، این جمله از سوی خلیفه سوم به صحابه پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) گفته شده است[2]، به همین خاطر این احتمال وجود دارد که بنی‌امیه برای پاک کرده چهره خلیفه سوم و همچنین پایین آوردن مقام و مرتبه امیرالمومنین(علیه‌السلام) این الفاظ و سخنان زشت را به حضرت نسبت داده باشند.
یکی دیگر از قراین و شواهد دروغ بودن روایت مذکور، این است که در حادثه دیگری که در نهج البلاغه نیز بیان شده، زمانی که ابوموسی اشعری در مقابل جضرت می‌ایستد، ایشان خطاب به او می‌فرماید: «لعنت خدا و لعنت کنندگان بر تو باد ای بافنده پسر بافنده، ای منافق فرزند کافر! سوگند به خدا، تو يك بار در زمان كفر و بار ديگر در حكومت اسلام، اسير شدى.»[3] و لفظ مذکور در شبهه را در مورد وی به کار نمی‌برد، بلکه نه تنها در این حادثه، بلکه در هیچ جای تاریخ، این لفظ از سوی حضرت و فرزندان ایشان، در مورد شحص دیگری به کاز نرفته است.
بنابراین این‌که امیرالمومنین(علیه‌السلام) بی‌ادب بوده و به ابوموسی فرموده باشد: کسی که آلت پدرش را گاز گرفته، از دروغ‌هایی است که به ایسان نسبت داده‌اند و سند درستی ندارد و تنها در یک کتاب، آن هم بدون این‌که ناقلانش معلوم باشد، نقل شده که دال بر ضعف روایت است.
_______________________________
پی‌نوشت
[1]. شرح نهج البلاغة، ابن أبي الحديد، عبد الحميد بن هبة الله، مكتبة آية الله المرعشي النجفي، 1404 ق، ج14، ص10.
[2]. برای مطالعه در این زمینه به این قسمت و این قسمت مراجعه کنید.
[3]. نهج البلاغة، سید رضی، هجرت، 1414 ق، ص61.
شبهه: امیرالمومنین(علیه‌السلام) فرد بی‌ادبی بوده است. چراکه به ابوموسی اشعری والی کوفه می‌گوید: «ای بافنده زاده، ای آن که آلت پدر خویش را گاز گرفته است...».
پاسخ: سخنی که ابن ابی الحدید در کتاب خویش نقل کرده، به این مضمون که امام علی(علیه‌السلام) به ابوموسی اشعری فحش داده است از جهت سندی صحیح نیست. زیرا در هیچ کتابی جز شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید نقل نشده است و در این کتاب نیز سند درستی ندارد.