خداخواهی در فطرت و سرشت همه انسان ها نهاده شده و هیچ کس خود را بی نیاز از خدا و عبادت او نمی داند؛ جهالت انسان باعث می شود، در تشخیص راه دچار اشتباه شده و غیر خدا را بردگی کند.
خداخواهی و خداجویی در فطرت همه انسان‌ها وجود دارد و انسان بر اساس فطرت به دنبال خدا می‌گردد؛ قرآن‌کریم می‌فرماید: «فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا، فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا؛[1] به یکتا‌پرستی روی به دین آور فطرتی است که خدا همه را بدان فطرت، بیافریده است.»
نیاز به پرستش خالق و کُرنش در برابر خدا در سرشت آدمیان است و به دنبال خدای خویش می گردند. انسان می‌داند که آفریده شده و آفرینش او و تمام هستیُ خالق توانایی دارد و به دنبال خالق خویش می‌گردد، تا سر تعظیم در برابر او فرود آورد؛ اما هوی و هوس و شیاطین و انسان هایِ گمراه سعی می‌کنند تا او را گمراه کنند.
در طول تاریخ، نمرودها و فرعون ها خود را خدای مردم معرفی می کردند و عده دیگری به پرستش خورشید و ماه و بت های دست ساز خویش مشغول می‌شدند. هزاران پیامبر از طرف خدا مأمور به هدایت انسان شدند، تا راه و بی‌راهه را نشان مردم بدهند و خداوند یکتای حی و قیوم و دانا و توانا را نشان مردم بدهند.
پرستش خدایان متعدد، دلیل این فطرت خداجویی در انسان است؛ اما جهالت انسان باعث می شود، حقیقت را نبیند.
زمانی که حضرت موسی علیه السلام بنی اسرائیل را از دست فرعون نجات داد و از خطر رهایی پیدا کردند، قرآن کریم می‌فرماید: «فَأَتَوْا عَلَىٰ قَوْمٍ يَعْكُفُونَ عَلَىٰ أَصْنَامٍ لَهُمْ، قَالُوا يَا مُوسَى اجْعَلْ لَنَا إِلَٰهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ؛[2] تا به قومى رسيدند كه بر [پرستش] بت‌هاى خويش همت مى‌گماشتند. گفتند: «اى موسى، همان گونه كه براى آنان خدايانى است، براى ما [نيز] خدايى قرار ده.»
حضرت موسی علیه السلام در پاسخ فرمود: شما مردمى بى‌خرد هستيد.[3] حضرت موسی علیه‌السلام از طرف خدا مأمور شد، تا آنان را از جهالت و تاریکی نجات دهد[4] تاریکی و ضلالتی که فرعونیان ایجاد کرده بودند و مردم را به جای پرستش معبود حقیقی به پرستش خود و خدایان ساختگی وادار می‌کردند.
آنان که خود را بی خدا معرفی می‌کنند، تنها خیال می‌کنند که آزاد هستند؛ چراکه در اسارت و بردگی هوای نفس گرفتار شده اند و راه را بی راهه رفته اند؛ قرآن کریم در موردشان می فرماید: «أَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَٰهَهُ هَوَاهُ؛[5] آیا دیدی کسی را که هوای نفسش را معبود خود برگزیده است؟!»
انسان چاره ای جز بندگی خدای یکتا و خالق هستی ندارد و آنان که راه جهالت و نادانی پیش می‌گیرند، اسیر و برده هوای نفس و دیگران می‌شوند.
پی نوشت:
[1] روم، آیه30.
[2] اعراف، آیه138.
[3] همان.
[4] ابراهیم، آیه5.
[5] فرقان، آیه43.