با وجود هزینه‌های گزاف و سرسام‌آور در زمینه تبلیغات، حاکمان ستمگر تاریخ در جذب قلوب مردم ناکام مانده‌اند. پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله با اخلاق نیکو و نرم‌خویی خویش، راز جذب دل‌ها را به ما آموخته است. این محبت به ساحت ایشان ماندگار بوده و در جای‌جای جهان رو به گسترش است.
انسان‌ها به دست آوردن ثروت، قدرت، لذت و بسیاری از کمالات را می‌خواهند و در راه دستیابی به آن کوشش می‌کنند. گاهی ثروت ممکن است یک قطعه جواهر باشد، گاهی تسلط بر زمین‌های بیشتر، و گاهی سلطه بر انسان‌ها، دارایی و ثروت افراد.
در طول تاریخ، کشورهای قدرتمند با حمله به مناطق مختلف جهان، بر زمین‌ها و بردگان خود افزوده‌اند. در این میان امپراتوری انگلستان که خودشان با نام بریتانیای کبیر از آن یاد می‌کنند، یک نمونه بارز و مثال‌زدنی است. امپراتوری که از لحاظ وسعت به گونه‌ای بود که گفته می‌شد خورشید در آن غروب نمی‌کند و ثروت بسیاری از مردم جهان را به تاراج برده یا آن‌ها را به بردگی می‌گرفت.
از مواردی که انسان‌ها و حکومت‌ها به‌شدت به دنبال آن هستند، تسلط بر قلب‌ها و کسب محبوبیت است. اگر کلماتی مانند تسخیر قلب و به دست آوردن دل را در مرورگرها جستجو کنید، با انبوهی از مباحث روان‌شناختی، حرز و دعا، طلسم و... مواجه می‌شوید. در بعد اجتماعی نیز حکومت‌ها ثروت هنگفتی را برای توجیه رسانه‌ای خویش و کسب مقبولیت عمومی هزینه می‌کنند. انبوه رسانه‌های دیداری و شنیداری در جهان و تولیدات پرهزینه این رسانه‌ها گواه این مطلب است.
از معجزات اخلاق نبوی جذب قلوب مردم زمان جاهلیت است؛ قومی که خداوند از ایشان با تعبیر لجوج یاد می‌کند؛[1] قومی که قبل از نبی مکرم اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله بیم‌دهنده‌ای برایشان فرستاده نشده است.[2] خداوند متعال راز این موفقیت را نرم‌خویی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله معرفی می‌فرماید و درباره ایشان از تعبیر "دارای اخلاق عظیم"[3] یاد می‌کند.
اخلاق عظیم نبوی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سیره ایشان چنان اثر عمیقی در قلب‌های مسلمانان گذاشته است که گرایش به اسلام در جهان رو به افزایش است و حتی در انگلستان به مناسبت سالروز ولادت ایشان هزاران نفر تجمع نموده و جشن می‌گیرند.[4] این در حالی است که با وجود اینکه انگلستان یکی از عظیم‌ترین و قدرتمندترین بنگاه‌های خبررسانی و تبلیغاتی را در اختیار دارد، چندی پیش مراسم فوت ملکه الیزابت در محدودیت شدید و تحت تدابیر مختلف امنیتی انجام شد و بسیاری از مردم کشورهای تحت ظلم از خبر فوت او ابراز شادی کردند.[5]
استفاده از ابزار تبلیغاتی برای تسلط بر قلب‌ها به‌خودی‌خود امری نامشروع نیست، ولی نگاهی به این واقعه در انگلستان، نشان‌دهنده فاصله عمیق بین اخلاق نیکو و نرم‌خویی واقعی با تبلیغاتِ توخالی و پررنگ و لعاب است. اثر اخلاق، ماندگار و عمیق، ولی اثر هیجاناتِ تبلیغاتِ صرف، زودگذر و سطحی است. اگر مسلمانان و حاکمان کشورهای اسلامی می‌خواهند به حکومت قلب‌ها برسند، راه از طرف خداوند تعیین‌شده است. قرآن کریم پیامبر رحمت را اسوه نیکو معرفی می‌کند. مطالعه سیره اخلاقی نبوی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و عمل به آن در امور فردی و اجتماعی، باطل‌السحر اساسی در برابر تبلیغات منفی دشمنان بر ضد اسلام است. یادآوری این نکته نیز لازم است که تأکید بر اصل و اساس بودن اخلاق، اهمیت کار رسانه‌ای متعهد به حقیقت را نفی نمی‌کند.
تسلط بر قلب‌ها نیاز به قدرتی معنوی دارد که با قدرت مادی که تسلط بر خاک کشورها، ثروت ملت‌ها و بدن بردگان است، قابل قیاس نیست. یکی از معجزات ماندگار پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فتح قلوب آزادمردان جهان است.
پی‌نوشت:
[1]. قرآن کریم، سوره مریم، آیه97.
[2]. قرآن کریم، سوره سجده، آیه3.
[3].قرآن کریم، سوره آل‌عمران، آیه159.
[4]. خبرگزاری بین‌المللی قرآن، برگزاری جشن سالروز میلاد پیامبر(ص) در لستر انگلیس: https://iqna.ir/00H9tn.
[5]. خبرگزاری مهر، جشن روی آنتن زنده شبکه تلویزیون آرژانتینی پس از مرگ ملکه انگلیس: yun.ir/gif8tc.