پاسداری از کرامت انسان و رعایت حقوق شریعت اسلامی در مسئله حجاب، دو نکته مهمی است که حکمرانی جمهوری اسلامی باید به آنها توجه ویژه کند. این مهم صرفا با اعتمادسازی مردمی از مسیر عمل فراگیر به قانون پدید خواهد آمد.
هدف اصلی از تأسیس حکومت جمهوری اسلامی در ایران، زنده نگاه داشتن تعالیم و جلوههای اسلامی در سطح جامعه و میان آحاد مردم بود. به شهادت بسیاری از افراد دلسوز و عالمان اسلامشناس، جمهوری اسلامی در رسیدن به این هدف موفق بوده و توانسته رضایت دینداران را جلب کند.
یکی از چالشهایی که جمهوری اسلامی با آن روبهرو شده، جریان حجاب و پوشش بانوان است. گرچه اصل این مسئله تازگی ندارد، اما امروز تمرکز دشمن بر روی آن قرار گرفته تا بتواند از این رهگذر، اعتراضهای مدنی و شورشهای خیابانی را ایجاد کند.
بیتردید دلسوزان انقلابی و متدین همواره در اندیشه چارهجویی نسبت به مقوله حجاب در سطح جامعه بوده و هستند. داشتن حجاب برای زنان، نوعی از یک رفتار ویژه بهشمار میآید که در ظاهر، آزادی آنان را محدود میکند، بنابراین پیش از الزام هر زن به حجاب، ضروری است که باورها و بنیادهای اعتقادی او مورد واکاوی و ترمیم قرار گیرد.
با اینحال به نظر میرسد رویکرد حکمرانی فرهنگی در جمهوری اسلامی به جریان حجاب و پوشش بانوان، دوگانه است؛ از یک سو بر قوانین پوشش و لوایح مربوط به حجاب تأکید میشود و از سوی دیگر نسبت به زنان ورزشکار و بازیگر که از منظر قانون شریعت اسلامی، حجاب و پوشش صحیح ندارند، حمایت شده و در برابر دیدگان عمومی مورد تشویق قرار میگیرند. همچنین رسانه ملی در روزهای خاصی از سال، با بانوان بدپوشش مصاحبه میکند. مخاطب از این رفتار دوگانه بهگونهای ناخودآگاه برداشت میکند که حاکمیت در ایران نسبت به این نوع پوشش، اعتراضی ندارد.
در این میان، مبلغان دینی و فعالان فرهنگی بر اساس وظیفه دینی و اجتماعی، به ترویج فرهنگ عفاف و حجاب اقدام میکنند، ولی عوامل بازدارنده در سطح جامعه، باعث خنثی و بیتأثیر شدن بیشتر این فعالیتها میگردد. فعالیتهایی همچون «گشت ارشاد»، «جریمههای نقدی» و «حجاببان» در جای خود بسیار صحیح و قابل تقدیر است، مشروط بر آنکه بانیان اینگونه پیشنهادات بتوانند از این طریق، اعتماد توده مردم را به خود جلب کنند.
اگر قرار است مسائل فرهنگی بهویژه حجاب در سطح جامعه ایران به شکلی مسالمتآمیز به نتیجه برسد، لازم است در گام نخست، اعتمادسازی صورت گیرد. لازم است که مردم بدانند که قانون برای همه بهطور یکسان اجرا میشود. اجرای قانون فقط مخصوص قشر خاصی از جامعه نیست و افراد دارای مسئولیت و سلبریتیها را نیز شامل میشود. اینجاست که خود به خود، یکپارچگی در عمل به قانون مشاهده خواهد شد.
به هر روی، مسئله حجاب و پوشش بانوان در جمهوری اسلامی از دو جهت بسیار اهمیت دارد:
نخست، رعایت قانون اسلام در مورد حجاب بانوان؛
دیگر، رعایت کرامت و حقوق شهروندی بانوان.
پس باید تدابیر فرهنگی و اجتماعی بهگونهای سامان پیدا کند که یکی از این دو جهت، فدای دیگر نشود.