پس از مدت‌ها که زنجیره فساد قطع شده بود، اعلام کشف بزرگ‌ترین فساد ارزی کشور، افکار عمومی را دچار حیرت و نگرانی نمود؛ به ویژه اینکه برخی جریانات سیاسی، چهره ضد فساد آقای رئیسی را هدف قرار دادند؛ اما در این میان یک نکته طلایی وجود دارد که باید به آن پرداخته شود.
فساد بزرگ مدیر مجموعه کارخانجات چای دبش، بازتاب بسیاری در میان رسانه‌ها و افکار عمومی داشته است. اصلاح‌طلبان که همچنان با سوژه حجاب در حال گرم نمودن خود برای ورود به گود انتخابات بودند، بلافاصله به این مسئله جدید پرداخته و ترجیح دادند برای مدتی هر چند کوتاه، دو قطبی‌سازی در مورد حجاب را که در بیانیه اخیر جبهه اصلاحات بدان پرداخته شده بود، کنار بگذارند.
آن‌ها با یورش به دولت آقای رئیسی در تلاش هستند تا مهم‌ترین شاخصه رئیس دولت سیزدهم -که فساد ستیزی بوده است- را تبدیل به نمادی برای دروغ‌گویی کنند؛ اما اعلام برخی جزئیات از جمله زمان تخصیص ارز و برگزیدن شرکت دبش در زمان دولت پیشین با وجود اینکه ده‌ها شرکت دیگر نیز توانایی حضور در عرصه واردات را داشته‌اند و انحصاری نمودن واردات چای برای این شرکت، نشان داد که متأسفانه این فساد بزرگ نه به مرور زمان بلکه از همان ابتدا و با دستور مستقیم مقامات دولت روحانی شکل گرفته است.
هر چند در این میان انتقاداتی به قوه قضائیه به خاطر نپرداختن به مقوله مهم پیشگیری وجود دارد و این قوه باید پاسخ دهد که چرا بر روند رانت‌آور و فسادزای تخصیص ارز، نظارت کاملی وجود نداشته است؛ اما در این میان یک نکته طلایی و راهگشا وجود دارد.
طبق اطلاع‌رسانی صورت گرفته، مسئولین شرکت دبش با فریب و سوءاستفاده، تمامی چشم‌های نظارتی گمرک و وزارتخانه‌های مربوطه را بسته و تمامی پروتکل‌های ورود کالا و توزیع را نادیده گرفته‌اند؛ اما تنها عاملی که باعث افشای فساد پنهان آن‌ها شده است، گزارشات مردمی و هشدارهای بخش خصوصی مبنی بر مشکوک بودن برخی فرایندها بوده است که در نهایت باعث تمرکز نهادهای نظارتی شده و توسط آن‌ها ابعاد فساد ارزی آشکار می‌شود.
بنابراین لزوم مشارکت دادن مردم در حوزه‌های نظارتی، کاری بزرگ است که باید به آن پرداخته شود. مردم به عنوان صاحبان اصلی انقلاب، می‌توانند بیشترین حفاظت را از منافع خود داشته باشند. نظارت کار بزرگی است که قطعاً دولت که در پی کوچک‌سازی خود و کاهش هزینه‌های سرسام‌آور اجرایی است و همچنین قوه قضائیه با بودجه محدود و اندک، نمی‌تواند عهده‌دار آن شود.
بنیان‌گذار انقلاب اسلامی که در ژرف‌بینی و آینده‌نگری یکی از نوادر دوران ما بوده‌اند نیز با توجه به همین نکته، یک سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی تذکر داده و می‌فرمایند:
«باید شماها توجه داشته باشید که نگاه نکنید، هی به اینکه اداره چه می‌کند، دولت چه می‌کند. آن‌ها مشغول‌اند، منتها نمی‌توانند آن‌قدری که ایران احتیاج دارد، آن‌ها عمل کنند. ایران مال خود شماست و خود شما باید او را بسازید».[۱]
آری! هر چند جناب آقای رئیسی با تشکیل دادن معاونت مردمی‌سازی دولت، نشان داد که درک درستی از این مسئله دارد؛ ولی واقعیت این است که هنوز سازوکارهای دخالت مردم در امور روشن نشده و مشخص نیست که این معاونت در طی یک سال گذشته چه دستاوردهایی داشته است.
پی‌نوشت:
[1]. پرتال امام خمینی، B2n.ir/y70309.