مسلماً یکی از مهمترین چیزهایی که تاثیرات بسیار مهمی در سعادت و یا شقاوت دنیوی و اخروی انسانها دارد، افرادی هستند که انسان با آنها همنشینی و نشست و برخاست دارد. به خاطر همین است که اگر یک وجه مثبتی در اخلاق و رفتار و کردار شخصی میبینند به او میگویند: «کمال همنشین در تو اثر کرد».
مقدمه: همنشینی با دیگران توسط انسانها از ذات اجتماعی بودن آنها که خداوند متعال این خصوصیت را در وجود انسانها نهادینه کرده است، نشأت میگیرد، بنابراین این انسانهایی که با آنها همنشین هست و با آنها نشست و برخاست دارد تاثیر بسزایی در سعادت و یا شقاوت دنیوی و اخروی او دارد. به طور مثال یکی از مهمترین عوامل اعتیاد در جوانان، افراد معتادی هستند که با آنها همنشین هست. اما ملاک همنشین شدن با انسانها چه چیزی است که انسان باید بر مبنای آن ملاکها شخص یا اشخاص خاصی را برای همنشینی و نشست و برخاست انتخاب کند؟
خداوند متعال فطرت انسان را به گونهای خلق کرده است که همواره کمال طلب است، و این کمال طلبی در زمینههای گوناگونی از جمله همنشینهایی که برای خود برمیگزیند، خود را نشان میدهد، یعنی انسان همواره میخواهد با کسانی لف و نشر و همنشینی داشته باشد که دارای کمالات مادی و معنوی باشند چرا که با همنشینی با انسانهای با کمالات است که میتواند خود نیز به کمال برسد.
مهمترین ملاکی که انسان برای همنشینی با دیگران باید در نظر بگیرد این است که کسی را برای همنشینی برگزیند که این همنشینی و لف و نشر با او موجبات تقرب به خداوند متعال و نائل شدن او به سعادتهای دنیوی و اخروی او را فراهم آورد. و فقط با همنشینی با اهل بیت نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم است که میتوان به تقرب به خداوند متعال و نائل شدن به سعادتهای دنیوی و اخروی دست یافت. این همنشینی با اهل بیت علیهم السلام است که موجب عشق ورزیدن به آنها میشود و این عشق ورزیدن به اهل بیت علیهم السلام است که موجبات عشق به ذات مقدس خداوند متعال را فراهم میآورد. پس هرگونه همراهی با آن بزرگواران و عشق ورزی و محبت ورزی به وجود مقدسشان در حقیقت، عشق ورزی و محبت ورزی و همنشینی با خداوند متعال است.
این دوستی و محبت و همنشینی با اهل بیت نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم است که موجبات کمالات دنیوی و اخروی انسانها را فراهم میآورد و یکی از مهمترین پرسشهایی که در روز قیامت از انسانها میشود در مورد همنشینی و دوستی و محبت به اهل بیت علیهم السلام است، چنانچه حضرت امام علی علیه السلام از نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم چنین نقل میفرمایند:«لاَ تَزُولُ قَدَمَا عَبْدٍ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ حَتَّى يُسْأَلَ عَنْ أَرْبَعٍ عَنْ عُمُرِهِ فِيمَا أَفْنَاهُ وَ عَنْ شَبَابِهِ فِيمَا أَبْلاَهُ وَ عَنْ مَالِهِ مِنْ أَيْنَ اِكْتَسَبَهُ وَ فِيمَا أَنْفَقَهُ وَ عَنْ حُبِّنَا أَهْلَ اَلْبَيْتِ»[۱]«در روز قیامت، بندهای گام برندارد تا از چهار چیز پرسش شود: از عمرش که در چه راهی گذرانده و از جوانیاش که در چه چیزی به سر رسانده و از مالش که از کجا آورده و از دوستی و محبت ما اهل بیت (علیهم السلام)».
نتیجهگیری: خداوند متعال فطرت انسان را به گونهای خلق کرده است که حتماً باید دوست و همنشینی داشته باشد و این خاستگاه فطری انسان، نشأت گرفته از اجتماعی بودن انسانها است. بنابراین یکی از مهمترین مواردی که موجبات سعادت و یا شقاوت دنیوی و اخروی انسانها را فراهم میآورد شخص یا اشخاصی است که انسان به عنوان همنشین خود برمیگزیند و با آنان لف و نشر و نشست و برخاست دارد. خداوند متعال احسان را به گونهای خلق کرده است که همواره کمال طلب است و همیشه به دنبال انسانهایی است که دارای کمالات مادی و معنوی هستند. مسلماً اهل بیت نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم با کمالاتترین انسانهایی هستند که خداوند متعال بر تمامی انسانها منت نهاده است و وجود مبارک آنان را به انسانها عطا کرده است. پس همنشینی انسانها با اهل بیت نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم هست که انسانها را به سعادتها و کمالهای دنیوی و اخروی نائل میگرداند، و همنشینی با این بزرگواران آنقدر مهم هست که یکی از مهمترین سوالهایی که در روز قیامت خداوند متعال از انسانها میپرسد در مورد دوستی و محبت و همنشینی با این بزرگواران است.
پی نوشت
[۱] الخصال، جلد ۱، صفحه ۲۵۳