«مردمی‌بودن» یکی از خصلت‌های درونی و عجین شده با وجود شهید آیت‌الله رئیسی بود. وی هیچ‌گاه نمی‌توانست به مردم بی‌اعتنا باشد؛ چراکه سال‌ها خود را این‌چنین تربیت کرده بود و بر آن مداومت داشت.
مردمی‌بودن | «زیارت» یکی از سنت‌های بشری است که به خاطر پشتوانه عقلانی و هم‌راستایی با فطرت بشری، در بسیاری از کشورها قدمتی دیرینه و کهن دارد. به ویژه ایرانیان که به عنوان تمدن پیشرو، همیشه برای اماکن زیارتی و مقابر بزرگان خود اهمیت خاصی قائل بوده‌اند. به نقل از مسعودی، ایرانیان قدیم با هدایای گران‌قیمت بسیار، به زیارت کعبه می‌رفتند، زمزمه آنان بر سر چاه آن، سبب شد که آنجا «زمزم» نام گیرد.[۱]
پس از گرویدن مردم ایران به تشیع که مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام را با طبع فطری خود، مناسب‌تر می‌دیدند، زیارت اهمیتی مضاعف یافت؛ چراکه نه تنها در شریعت اسلام، منعی از آن وجود نداشت؛ بلکه اهل‌بیت علیهم‌السلام نیز با تأکید بر اهمیت این پدیده عبادی، فرهنگی و سیاسی، باعث گردیدند زیارت به عنوان جزئی از سبک زندگی در میان شیعیان متداول شود تا جایی که برای آن آداب زیادی در نظر گرفته شد و تبدیل به یک فرهنگ عمومی شد.
این سنت تثبیت‌شده و تاریخی به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، اثری ژرف و عمیق بر روحیات اجتماعی مردم گذاشته است تا جایی که امروزه توریسم زیارتی در صدر سفرهای ایرانیان قرار دارد. فزونی یافتن ارزش زیارت و گرایش شدید به آن، هرچند دارای نتایج بزرگی در نوع زیست شیعیان بوده است؛ اما گاه با برخی غفلت‌ها و کوتاهی‌ها، همراه بوده است؛ همانند اینکه برخی چنین تصور کرده‌اند که برخی از اعمال حتی اگر واجبی همانند رفع گرفتاری مؤمنین و هم‌کیشان باشد، یارای برابری با ثواب و فضیلت زیارت را ندار‌ند. یک برداشت اشتباه که باعث تذکر معصومین علیهم‌السلام گردیده است.
به عنوان نمونه ابان بن تغلب می‌گوید:
«با امام صادق علیه‌السلام طواف می‌کردم، مردى از اصحاب به من برخورد و درخواست كرد همراه او بروم كه حاجتى دارد، او به من اشاره كرد و من كراهت داشتم که امام صادق علیه‌السلام را رها كنم و با او بروم، باز در ميان طواف به من اشاره كرد و امام صادق علیه‌السلام او را ديد، به من فرمود: اى ابان اين شخص تو را می‌خواهد؟ عرض کردم: آرى. فرمود: او كيست؟ گفتم: مردى از اصحاب ماست، فرمود: او مذهب و عقيده تو را دارد؟ عرض کردم: آرى. فرمود: پس نزدش برو، عرض کردم: طواف را بشكنم؟ فرمود: آرى. گفتم: اگرچه طواف واجب باشد؟ فرمود: آرى، ابان گويد: همراه او رفتم و سپس خدمت حضرت رسيدم و پرسيدم حق مؤمن را بر مؤمن به من خبر ده، فرمود: اى ابان اين موضوع را كنار گذار و طلب مكن»[۲]
این روایت به خوبی آشکار می‌کند که حتی اگر همراه امام زمان خویش در بهترین مکان روی زمین یعنی کعبه، آن‌هم در حال طواف باشید، توجه به مردم و برادر دینی اولویت داشته و باید نسبت به آن اقدام کنید.
این نگاه انسانی و برآمده از کرامت داشتن انسان در منابع دینی، آموزه ارزشمندی است که شهید خدمت آیت‌الله ابراهیم رئیسی هم آن را سرلوحه سیاست‌ورزی خود قرار داده بود. در چند روز گذشته، کلیپی انتشار یافته است که در آن، آن شهید به عنوان تولیت حرم، برای غبارروبی داخل ضریح، میزبان شهید سلیمانی بوده است. در انتهای وقت در نظر گرفته‌شده، شهید سلیمانی درخواست می‌کند که اگر ممکن است دو رکعت نماز دیگر بخواند. شهید رئیسی می‌گوید می‌خواهیم درها را باز کنیم مردم بیایند. مردم پشت در مانده‌اند.[۳]
بی‌گمان اینکه یک شخص در ملکوتی‌ترین حالت و در جوار قبر علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام، به یاد مردم بوده و متذکر آن شوند، نشان می‌دهد مردمی‌بودن وی نمایشی نبوده و آن آیت اخلاص و صفا، از عمق وجود به مردم باور داشته است تا جایی که در هیچ حالتی حتی زیارت قبر یک امام از نزدیک نیز نمی‌توانسته خصلت مردمی‌بودن خود را کنار بگذارد.
از این روی باید در انتخابات پیش رو، مواظب بود تا کسانی با ژست گرفتن و ظاهرسازی و طراحی سناریوهای نمایشی، خود را شایسته صفت عالی و ممتاز «مردمی‌بودن» ندانند و با گذاشتن خود در کنار شهید رئیسی، زیست خود را با زندگی مردمی شهید آیت‌الله رئیسی مقایسه نکنند که بی‌شک در این صورت، جفایی بزرگ در حق آن شهید مظلوم صورت گرفته است.
پی‌نوشت:
[۱]. مسعودی، مروج‌الذهب (بیروت)، ج۱، ص۲۸۳ـ ۲۸۴.
[۲]. الکافي، جلد ۲ , صفحه ۱۷۱
[۳]. ساعد نیوز، B2n.ir/p46735