چکیده: هفدهم دی سالروز اجرای طرح استعماری «کشف حجاب»، توسط رضاخان است
هفدهم دی سالروز اجرای طرح استعماری «کشف حجاب»، توسط رضاخان است، و رضاخان مدعي بود كه وقتي مردم، لباس متحدالشكلی بپوشند، و مردان كلاه پهلوي به سر گذارند و مانند غربیها پالتو به تن کنند، و به تقيّدات ديني بیتوجهی کنند متمدن خواهند شد.
این نقشه از طرف فرانسویها بود، که برای اجرای آن باید ابتدا به دربار رضاخان نفوذ میکردند. آنها با رفت و آمد به دربار رضاخان، او را متقاعد کردند که اگر میخواهند به تمدن برسند، باید با حجاب مبارزه کند. آنان خواستار متمدن شدن جامعه ايران، به معناي رشد در پهنه دانش و فنآوري و فرهنگ نبودند، بلكه ايجاد فرهنگ مصرفي و فاسد غربی از طريق تحقير ارزشهاي ملّي و مذهبي مدنظرشان بود.
غرب برای نفوذ در کشورهای اسلامی، برنامهریزی کرد که، در کشورهای مسلمان، دست نشاندههای خود را به قدرت برساند و مانند مترسکی در اختیار بگیرد.
برای این کار قرار شد «امان اللَّه خان» در افغانستان، «مصطفی کمال آتاتورک» در ترکیه و «رضاخان پهلوی» در ایران با مظاهر اسلام، مخالفت و مبارزه کنند.
استعمار و فرهنگ غرب دریافته بودند که مستقیماً نمیتوانند مسأله کشف حجاب را مطرح کنند، چون مردم با این تصمیم شیطانی مبارزه خواهند کرد، لذا بهتر دیدند ابتدا از تغییر لباس مردان شروع کنند، تا مقدمات کار را فراهم نمایند، و حساسیت و مقاومت دینی را پایین بیاورند. همچنین این کار دو نتیجه داشت؛ اول این که فکر و بینش مردم را نسبت به تغییرات عمده که جزء آداب و رسوم اجتماعی به شمار میرفت را آماده این تغییر کنند، و دوم نحوه عکسالعمل مردم را بسنجند و حساسیت مردم را محک بزنند.
بعد از تست کردن جو جامعه رضاشاه اقدام به تغییر لباس و کلاه پهلوی و متحدالشکل کردن لباس مردان، کرد که منجر به تغییر لباس اسلامی و کشف حجاب بانوان شد. وی این عمل شنیع را از خانواده خویش آغاز کرد و سپس به کل جامعه سرایت داد.
در پی این اقدام رضاخان مأموران حکومتی، در اتوبوس زنان با حجاب را راه نميدادند و در خیابانها مأموران زنهايي را كه چادر داشتند را با نهايت بيرحمي کتک میزدند.
حتي بعضي از مأموران زنهايي را كه پارچه روي سر انداخته بودند، اگر چه چادر معمولي نبود از سر آنها كشيده و پاره پاره ميكردند و اگر زن فرار ميكرد او را تا توي خانهاش تعقيب ميكردند و اتاق زنها و صندوق لباس آنها را تفتيش كرده، اگر چادر از هر قبيل ميديدند پاره پاره ميكردند يا به غنيمت ميبردند.
تصويب و قانون كشف حجاب، جامعه روحانيت را با محدوديت مواجه كرد، اعتراضات علماء و روحانيون و مخالفتهاي گستردهي مردمي را نيز در سراسر كشور و در شهرهايي نظير قم، اصفهان و شيراز در پيداشت كه مهمترين نمونه آن، قيام مسجد گوهر شاد مشهد بود.
______________________________
پینوشت:
[1]. خاطرات صدرالاشراف، ص 305