مجموع متون دینی، پوشیدن چادر مشکی را برای زنان، نه تنها نهی نکرده است؛ بلکه آن را امری پسندیده و بایسته برای حفظ شخصیت و کرامت زنان دانسته است.
بهترین رنگ برای چادر | در مجموع روایات و متون دینی، برای برخی رنگها، ارزشگذاری شده است و برخی از آنها را مایه شادی و نشاط میداند؛[1] ولی باید دانست که هر رنگی در مکان و زمان مناسب، دارای آثار مثبت و پسندیدهای است که گاهی به آن نیز سفارش میشود.[2]
رنگ سیاه و جایگاه آن در حجاب
رنگ سیاه از جمله رنگهایی است که در متون روایی آمده است و استفاده از آن، در برخی موارد منع شده است، مانند پوشیدن لباس مشکی در نماز، این امر هیچ ربطی به روایات ازدواج ندارد؛ زیرا برخی با استناد به روایت منسوب به پیامبر صلیاللهعلیهوآله و قیاس آن با چادر مشکی، در صدد زشت جلوه دادن چادر مشکی برآمدهاند؛ در حالیکه این قیاس معالفارق و غلط است: «تَخَيَّرُوا لِنُطَفِكُمْ وَ اجْتَنِبُوا هَذَا السَّوَادَ فَإِنَّهُ لَوْنٍ مُشَوَّهُ»؛[3] «براى نطفههاى خود جاى مناسب انتخاب كنيد و از سياهان بپرهيزيد كه سياهى رنگ زشتى است». این روایت از دو جهت مردود است:
یک. این روایت از نظر سندی ضعیف و مردود است؛
دو. مفاد این روایت با کلیات اسلام، آموزههای قرآن و سنت، مخالف است.
چادر مشکی در جامعه
بهطور کلی پوشیدن لباس با رنگ مشکی در اسلام نهی شده است. این امر در چند مورد، استثناء میشود. پیامبر صلیاللهعلیهوآله فرمود: «يُكْرَهُ اَلسَّوَادُ إِلاَّ فِي ثَلاَثَةٍ اَلْعِمَامَةِ وَ اَلْخُفِّ وَ اَلْكِسَاءِ»؛[4] «سياهپوشی مکروه است[خوب نيست] به جز در سه مورد: عمامه، كفش و عبا»؛ بنابراین هر قانون عامی، تبصرههایی را دارد.
بیتردید چادر مشکی برای زنان، همچون عبای مشکی برای مردان از مواردی است که از قاعده کلی استثناء شده است و نه تنها کراهت ندارد؛ بلکه دارای حسن و زیبایی برای زنان جامعه است؛ زیرا برای رنگ مشکی به خصوص برای چادر معانی جالبی در روانشناسی مطرح کردهاند.[5]
مرحوم صاحب جواهر میفرماید: بر اساس تصریح کتابهای متعددی از علمای امامیه، کراهت پوشش سیاه، مختص مردان است و شامل زنان نمیشود؛ زیرا شارع مقدس پوشش غلیظتر و بیشتری برای زنان، هنگام مواجهه با نامحرم قرار داده است که آن در رنگ مشکی محقق میشود.[6]
بنابراین این قیاسی بیجا است (هرچند که اصل روایت و قیاس مردود است) و پوشش چادر مشکی نیز در اسلام؛ نه تنها نهی نشده است؛ بلکه پسندیده هم هست.
پینوشت:
[1]. بقره: 69.
[2]. صالحی، سیدعباس، پژوهشهای قرآنی، دفتر تبلیغات، ج42، ص15.
[3]. پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحة، همراه با ترجمه، دنیای دانش، ص381.
[4]. کلینی، محمدبن یعقوب، کافی، اسلامیه، ج6، ص449.
[5]. معانی رنگ مشکی.
[6]. نجفی، محمدحسن، داراحیاءالتراث، ج8، ص235.