پسر 7 ساله‌ام خیلی مضطرب و خجالتیه

14:16 - 1403/03/31

سلام
وقتتون بخیر.
سوالم در مورد خجالت و اضطراب بچه‌هاست. میشه راهنمایی کنید؟
2 فرزند دارم اولی پسر 7 ساله و دومی دختر 5 ساله. پسرم خیلی مضطرب و خجالتیه و به شدت استعداد نقاشی خوبی داره؛ ولی بابت همین خجالت کشیدن‌ کلاس نمیره.
برای رفع این مشکل باید چیکار کنم؟
مادر 35 ساله، مهندس و خانه‌دار.
پدر 42 ساله، کارشناسی ارشد و کارمند.
تفاهم والدین: حدود 50درصد.
در رابطه با این موضوع تا به حال مشاوره نرفتیم و کار خاصی نکردم. فقط جاهایی که تمایل نداره بره، تا حد امکان نمی‌برمش؛ ولی عذاب وجدان می‌گیرم که اینطوری هیچ پیشرفتی نمی‌کنه.

 

----------------
کاربران محترم مي‌توانيد در همين بحث و يا مباحث ديگر انجمن نيز شرکت داشته باشيد: https://btid.org/fa/forums
همچنين مي‌توانيد سوالات جديد خود را از طريق اين آدرس ارسال کنيد: https://btid.org/fa/node/add/forum
تمامي کاربران مي‌توانند با عضويت در سايت نظرات و سوالاتي که ارسال ميکنند را به عنوان يک رزومه فعاليتي براي خود محفوظ نگه‌دارند و به آن استناد کنند و همچنين در مرور زمان نظراتشان جهت نمايش، ديگر منتظر تاييد مسئولين انجمن نيز نباشد؛ براي عضويت در سايت به آدرس مقابل مراجعه فرمائيد:  https://btid.org/fa/user/register

انجمن‌ها: 
http://btid.org/node/306873
تصویر ابراهیمی راد

با سلام و ادب واحترام خدمت شما کاربر ارجمند.
از حسن اعتمادتان سپاسگزارم.
با توجه به موضوع سوال شما در دو زمینه اضطراب و خجالتی اگر چه به هم مربوط هستند و خجالتی بودن می تواند ناشی از اضطراب های درونی کودک تان باشد اما به هر کدام به طور جداگانه اشاره ای خواهم داشت.
در وحله اول باید ریشه یابی بشود تا دلایل احتمالی اضطراب در او را کشف نماییم. دلایل زیادی می تواند در بروز اضطراب و استرس کودکان نقش داشته باشد از قبیل: اختلافات خانوادگی، دوران بارداری، وراثت و عوامل محیطی. هر کدام از این موارد باشد متناسب با آن راهکارهای جداگانه ای دارند.
رفتارهای خجالتی در کودکان و نوجوانان که یا ناشی از شرایط محیطی است یا ناشی از وراثت لطفا در ابتدا به سوالات زیر پاسخ بدهید.
قطعاً تخصص مشاور زمانی می تواند منجر به نتیجه مطلوب ودر نتیجه ارائه راهکارهای متناسب برای شما کاربر ارجمند منجر شود که آگاهی و شناخت بیشتری نسبت به شرایط محیطی و رفتاری فرزند دلبندتان داشته باشد.

1. آیا شما یا همسرتان چنین خصوصیتی درکودکی و نوجوانی خودتان داشته اید یا خیر؟
2. روابط بچه های شما باهم چگونه است ؟
3. آیا روابط شما با همسرتان در خانه ایده‌ئال است به طوری که فرزندلنتان احساس امنیت روانی داشته باشند؟

خجالتی یا کمرو بودن هر فرد ناشی از احساس ناخوشایند او در مورد خود است. نوعی ترس در برابر قضاوت دیگران که می‌تواند توانایی فرد را برای انجام کاری یا گفتن هر چیزی مهار کند. حتی می‌تواند از ایجاد روابط سالم نیز جلوگیری کند.

خجالتی بودن  در کودکان و نوجوانان در سنین اولیه به دلیل عدم شناخت محیط اطراف خودش تا حدودی طبیعی است اما نباید هم بی تفاوت بود چرا که اگر به موقع شناسایی و درمان نگردد همه دوران زندگی  او با مشکلات رفتاری و نارضایتی موجه شده و زندگی اش  مختل می شود.

از جمله دلایلی که با خجالتی بودن فرد ارتباط مستقیم دارد می توان به عزت نفس پایین، اضطراب اجتماعی فرد از جامعه و افراد اشاره نمود . همان طور که اشاره شد این رفتار در نوزادان و کودکان خردسال طبیعی است که از تعامل اجتماعی اجتناب کنند اما زمانی نگران‌کننده می‌شود که در سنین نوجوانی و بزرگسالی نیز بروز کند.

بیشتر مصیبت برای والدین زمانی است که بچه خجالتی وارد مدرسه بشود و زمانی که بچه‌های دیگر با آن‌ها صحبت می‌کنند، نمی‌توانند صحبت کنند. ممکن است پشت والدین خود پنهان شوند یا از شرکت در بازی‌ها اجتناب کنند. انان ممکن است از پاسخگویی به سوالات در کلاس اجتناب کرده  و در دوست‌یابی مشکل داشته باشد. ترجیح دهد بنشیند و بازی دیگران را تماشا کند یا از انجام فعالیت‌های جدید اجتناب کند.

یکی از اولین نشانه‌های خجالتی بودن کودک که می‌تواند باعث نگرانی شود، این است که او هرگز نمی‌خواهد والدین خود را ترک کند. معمولا کودکانی‌که در تحصیلات خود ضعیف عمل می‌کنند یا برای دوست‌یابی مشکل دارند، باید از نظر کمرویی مورد ارزیابی قرار گیرند.

کناره‌گیری از فعالیت‌های اجتماعی، اضطراب و افسردگی می‌تواند ناشی از کمرویی باشد. کودکانی‌که مدام مورد تمسخر قرار می‌گیرند، ممکن است رفتارهای خشونت‌آمیزی برای جبران کمرویی از خود نشان دهند.

 ازدیگر علل رایج خجالتی بودن کودک می‌توان به عوامل ژنتیکی، نوع شخصیت، روابط خانوادگی، انتقاد بیش از حد و ترس از شکست در آنان اشاره نمود.
 

حال سوال این است که با کودک و نوجوان خجالتی چگونه باید رفتار کنیم و راه حل چیست؟

کودکان باید یاد بگیرند که در هنگام ارتباط با دیگران اعتماد به نفس بیشتری داشته باشند و راحت‌تر رفتار کنند. با تکنیک‌هایی زیر شما می توانید به روند درمان فرزند خود کمک کنید؟

1.به کودک خود حق مشورت دادن و مسئولیت در خانه بدهید.
یک برنامه را طراحی نموده که هر شب یک نفر از اعضای خانواده یک قصه کوچک را از رو بخواند و در مورد آن نظر خود را بیان کند. ممکن است چیزی به ذهن او نیاید اما هر چیزی که به زبان آورد او را تشویق و تحسین کنید.هر از گاهی از او بخواهید که امروز چطور گذشت و گزارش دهد. ممکن است از شرایط خودش یا دوستانش یا وقایع مدرسه بگوی هیچ اشکالی ندارد.

2 . داد زن و استفاده از الفاظ رکیک ممنوع..... بشدت اعتمادبنفس و در نتیجه عزت نفس کودک خود را تخریب می کنید.
در واقع به کودک خود زمان دهید تا احساس راحتی کند. حواستان باشد او را مجبور به هیچ کاری نکنید و از او بخواهید اگر غذایی باب میلش نیست بتواند راحت بگوید این غذا را دوست ندارم، 

3. حمایت عاطفی و امنیت روانی فردی و اجتماعی برای کودکتان  داشته باشید.

وجود و حضور والدین بزرگ‌ترین منبع عاطفی و احساسی و بزرگ ترین کوه زندگی فرزندان به حساب می آیند بنابراین در شرایط مختلف فردی، خانوادگی و اجتماعی مانند گروه‌های  دوستان و هم کلاسی ها یا هم بازی های او یا گروه‌های والدین، ​​در کنار فرزند خود بمانید و او را برای کاوش بیشتر تشویق کنید. 

بنابراین به عنوان والدین امنیت روانی و عاطفی کودک خود را تامین نمایید. بکار بردن الفاظ و توصیفات عاطفی و حرفهای
عاشقانه، مثلاً گل پسرم، مرد خونه ام... به آنان احساس ارزشمندی و مورد توجه و تحسین بودن می دهد.

مادر خانواده باید به عنوان سمبل امنیت خانواده بعلت فشارهای عصبی روزانه کانون توجه اعضای خانواده است . در آغوش گرفتن به فرزندان احساس امنیت بیشتری می دهد و بوسیدن های مکرر به آنان احساس ارزشمندی می دهد.

4. از دادن آرامش بیش از حد به فرزند خود اجتناب کنید. 
زیرا این پیام را می‌دهد که شما نیز فکر می‌کنید وضعیت ترسناک است. توجه اضافی ممکن است به طور تصادفی رفتار خجالتی فرزند شما را تشویق کرده و بیشتر کند.

5. الگو باشید
سعی کنید رفتارهای اجتماعی خود را با اعتماد به نفس کافی نشان دهید تا فرزند از شما یاد بگیرد. به عنوان مثال، وقتی شخصی به شما سلام می‌کند همیشه محکم و با احترام سلام کنید.

6. اگر کسی می‌گوید که فرزند شما خجالتی است، عبارت او را به آرامی در مقابل فرزند خود تصحیح کنید. اجازه ندهید دیگران به فرزند شما برچسب خجالتی بودن بزنند. این کار نشان می‌دهد که شما احساس کودک خود را درک می‌کنید و حتی می‌توانید با این وضعیت کنار بیاید.

7. فرزند خود را تشویق کنید در مورد دلایل کمرویی خود صحبت کند. اینکه از چه چیزی می‌ترسد؟ در مورد زمان‌هایی که در زندگی خود خجالتی بوده‌اید و چگونه بر آن‌ها غلبه کرده‌اید با فرزند خود صحبت کنید. از آنجایی‌که کودکان خردسال اغلب والدین خود را بی‌نقص می‌بینند، اعتراف به خجالتی بودن شما می‌تواند باعث شود که کودک احساس بهتری داشته باشد و اضطراب کلی او کاهش یابد.

8. فرزند خود را عمداً وارد موقعیت‌های جدید کنید. ابتدا تغییرات کوچکی در رفتار او را دنبال کرده و به تدریج آن‌ها تقویت کنید. به عنوان مثال، اگر به کسی که به تازگی با او آشنا شده است سلام کرد، به او پاداش دهید. همیشه حامی او باشید.

اجازه دهید فرزند شما کاری را که از انجام آن هراس دارد، در مقابل شما انجام دهد. او را به خاطر مهارت‌هایی که به دست آورده است تحسین کنید.

9. کودک خجالتی خود را به همبازی شدن تشویق کنید.
اگر فرزند شما به خانه یکی از دوستانش دعوت شده است، بهتر است در ابتدا با او باشید تا احساس راحتی بیشتری کند. شما می‌توانید به تدریج زمانی را که با او در خانه دوستانش می‌گذرانید، کاهش دهید.

10. کودک خود را به انجام برخی از فعالیت‌های فوق‌برنامه تشویق کنید. سعی کنید مواردی مانند ورزش یا شعرخوانی‌های گروهی را پیدا کنید که رفتار اجتماعی کودک خجالتی را تقویت می‌کنند.

11. از مقایسه‌های کودک خجالتی با خواهر، برادر یا دوستانش خودداری کنید.
در خصوص اضطراب کودک هفت سال تان لازم است تا بدانید والدین به طور نگران کننده ای از اضطراب کودکان بی اطلاع هستند. کودکان ممکن است از ناراحتی خود بابت بیان اضطراب احساس شرم کنند ویا ممکن است والدین آنقدر مشغول باشند که نتوانند به لحظاتی که فرزندانشان به دنبال راهی برای خروج از نگرانی یا اضطراب هستند، توجه کامل داشته باشند.

زمانی که کودک تلفن همراه را در دست دارد، شنیدن این احساس به احتمال زیاد ممکن نخواهد بود. گاهی اوقات والدین احساسات کودکان را نادیده می گیرند و از اطمینان دادن به کودک نگران و گفتن جملات اطمینان بخش یا مفید مانند این جمله که “چیزی برای نگرانی وجود ندارد”، امتناع می‌کنند.

پیشنهادات و راهکارها به والدین در برخورد با کودک مضطرب

1. به نگرانی ها گوش دهید.
احساسات کودکان را نادیده نگیرید. حتی احساس شنیده شدن نگرانی هایشان برای آنها آرامش بخش است.
 

2. سواد عاطفی را تشویق کنید.
به کودکان اضطراب را به روشی متناسب با سن آنها آموزش دهید. به عنوان مثال، به آنها بیاموزید که اضطراب با علائم فیزیکی (برانگیختگی و عصبانیت) و مسیر ذهنی نگران کننده ظاهر می شود. آنها متوجه می شوند که هشدارهای کاذب می‌تواند مفهوم مفیدی داشته باشند.
 

3. کودکان را از اخبار منفی دور کنید.
قرار گرفتن کودکان در معرض اخبار بلایا و رویدادهای فاجعه آمیز را محدود کنید. در نهایت کودکان ظرفیت شناختی برای مدیریت چنین اطلاعاتی را توسعه خواهند داد، اما تکرار مداوم احساس تهدید را تشدید می کند.
4. برای روابط وقت بگذارید
اضطراب زمانی حاصل می شود که کودکان احساس امنیت نمی کنند. روابط از هر نوع (با والدین، با سایر اعضای خانواده، با همسالان، با معلمان) پادزهر طبیعی برای اضطراب هستند.

5. بازی و فعالیت بدنی را تشویق کنید.
تنش فیزیکی که اضطراب ایجاد می کند اغلب می تواند با بازی و ورزش از بین برود. اطمینان از اینکه کودکان فرصت‌های منظمی برای چنین فعالیت‌هایی دارند، ابزارهای مهمی برای کنترل هیجان، احساسات و مدیریت سلامت روان در اختیار آنها قرار می‌دهد.
6. مهارت های مقابله‌ای را آموزش دهید.
مهارت های خاصی را برای از بین بردن ناراحتی ایجاد شده توسط اضطراب ارائه دهید. به کودکان تنفس عمیق را آموزش دهید که می‌تواند اعصاب هشدار دهنده را تحت الشعاع قرار می دهد.

7. پذیرش را آموزش دهید.
به فرزندان خود کمک کنید تا با ناراحتی های ناشی از اضطراب روبرو شوند تا بدانند که آنها را نابود نمی کند، نه اینکه به آنها اجازه دهید از موقعیت هایی که باعث نگرانی می شود اجتناب کنند.
چنانچه باز هم در این زمینه سوالی داشتید می توانید در ادامه همین پست ارسال نمایید
موفق باشید