عُتُلٍّ بَعْدَ ذلِكَ زَنيمٍ؛ علاوه بر اينها كينه توز و پرخور و خشن و بدنام است! قلم/13
برخی شبهه کرده اند که در قرآن کریم به کفار توهین شده و از آنها با نام زنازاده تعبیر شده است.
پاسخ:
مفهوم آیه این نیست.
آیات 8 تا 16 سوره قلم به تشریح صفات تکذیب کنندگان پیامبر(صلی اله علیه و اله) پرداخته و از پیامبر می خواهد که هرگز از چنین افرادی نباید متابعت کرد هر چند دارای مال فراوان یا فرزندان زیاد باشد.
واژه «زنیم»
کسی كه اصل و نسبى نداشته باشد.
کسی كه به لئامت و پستى مشهور باشد
کسی كه در شرارت علامتى داشته باشد، كه با آن شناخته شود
کسی كه از زنا متولد شده، و خود را به قومى ملحق كرده باشد، و در واقع از آن قوم و دودمان نباشد
توجه به بعضی از ظرافت های معانی در ترجمه باید لحاظ شود. اینکه به کسی بگوییم اصل و نَسَبَت مشخص نیست خیلی فرق دارد با اینکه به او بگوییم زنا زاده و عدم توجه به این تفاوت موجب می شود که آیه اشتباه فهمیده شود.اگر به دیگری نسبت داده شود که زنا زاده است در واقع به پدر و مادر او تهمت زنا زده شده است که نیاز به چهار شاهد دارد ولی اگر کسی اصل و نسبش مشخص نباشد و پدر و مادر مشخصی نداشته باشد این یک واقعیت خارجی است و توهین به کسی محسوب نمی شود.
وقتی گفتار و اشعار اعراب را که مربوط به زمان صدر اسلام و حتی قبل از آن یعنی زمان جاهلیت است را مورد بررسی قرار می دهیم متوجه این واقعیت می شویم که کفار خود نیز از این تعابیر و تشبیهات بسیار استفاده کرده اند، بدون این که قصد توهین و بی احترامی داشته باشند.
بنابراین قضاوت در باره بی ادبی و توهین بودن لفظی، باید با توجه به فرهنگ و فضای همان جامعه باشد و نمی توان برای هر فضا و هر فرهنگی، یک حکم ثابت و واحد صادر نمود و این گونه تعبیر آوردن در کلام و ادبیات عرب و در عرف و گویش مخاطبین، امری کاملا عادی و معمولی بوده است و از آن بطور معمول استفاده می شده و اکنون نیز استفاده می شود بدون این که قصد توهین و بی ادبی در کار باشد. تعابیر قرآن نیز، متناسب با فرهنگ آن زمان، برای تحقیر و یا طعنه زدن بوده، و بی ادبی محسوب نمی شده است.