چکیده: اگر موجب وهن مذهب نباشد، یعنی دیگران سوء استفاده نکنند علیه مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام، اشکالی ندارد. ولی به طور کلی توصیه این است که از اینگونه اعمال در عزاداری ها پرهیز کنند.
حضرت موسی (علیه السلام) در مناجات با خداوند متعال عرض کرد: بار الها، چرا امت محمد (صلی الله علیه و آله) را بر سایر امم ترجیح داده ای؟ خطاب رسید: به ده خصلت آنها را فضیلت دادم.
نماز، زکات، روزه، حج، جهاد، جمعه، جماعت، قرآن، علم و عاشورا.
موسی (علیه السلام) عرض کرد: بار الها، «عاشورا» چیست؟
خطاب الهی رسید: گریه و تباکی بر سبط محمد (صلی الله علیه و آله) و مرثیه و عزا بر مصائب فرزند مصطفی (صلی الله علیه و آله) تا آنجا که فرمود: «به عزت و جلالم سوگند، هر بنده ای که در روز عاشورا بر حسین بن علی (علیه السلام) بگیرد و قطره ای اشک از چشمش جاری شود، ثواب صد شهید برای او نوشته می شود.» [1]
کم نیستند از این قبیل روایات که فضیلت مجالس عزاداری و گریه بر سیدالشهداء را بیان می کنند. مرحوم ابن قولویه قمی در کتاب کامل الزیارات این احادیث را جمع آوری کرده است.
مسئله دیگر آنکه، هرچه قدر به عاشورای حسینی نزدیک می شویم، مراسمات عزاداری هم از حزن و شور بیشتری برخوردار می شوند، در این میان باید توجه این داشت که عزاداری به شکل سنتی برگزار شود، همانگونه که بزرگان بدان سفارش کرده اند.
به عنوان مثال رهبر انقلاب می فرماید: برخی کارهاست که پرداختن به آنها، مردم را به خدا و دین نزدیک می‌کند. یکی از آن کارها، همین عزاداری های سنّتی است که باعث تقرّبِ بیشترِ مردم به دین می‌شود. [2]
یک از کارهایی که ممکن است عزاداری را از شکل سنتی خارج کند، هروله کردن در هنگام سینه زنی است.
اما اینکه آیا از لحاظ شرعی هم دارای اشکال است یا نه؟
نظرات مراجع عظام تقلید را بدین شرح بیان می کنیم:
هروله در عزاداری
حجه الاسلام فلاح زاده نظر مقام معظم رهبری را اینگونه بیان می کنند:
اگر موجب وهن مذهب نباشد، یعنی دیگران سوء استفاده نکنند علیه مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام، اشکالی ندارد.
ولی به طور کلی توصیه این است که از اینگونه اعمال در عزاداری ها پرهیز کنند.[3]
آیت الله سیستانی:
در حد خود اشکال ندارد.[4]
آیت الله مکارم:
انجام چنین حرکاتی در شان عزاداری سید الشهدا (علیه السلام) که از افضل قربات محسوب می شود نیست.[5]
آیت الله صافی:
گاه مي‌شود كه اشخاص مصيبت زده از شدّت تأثر از جا بر مي‌خيزند و مي‌روند و مي‌آيند و خود را مي‌زنند و فرياد مي‌كنند؛ اگر كسي در مصيبت حضرت سيد الشهدا سلام الله عليه كه اعظم مصائب است واقعاً چنين حالي پيدا كند يا مثل تباكي چنين حالي را دارد نمي‌توان اين حالات را اهانت دانست.
در اين موارد سليقه‌ها مختلف است؛ بحسب ازمنه و امكنه فرق پيدا مي‌كند و عرف عام را بايد ملاك دانست.[6]
آیت الله جوادی آملی:
هروله ذاتاً اشكال ندارد، ولي اگر موجب وهن عزاداري شود، اشكال دارد.[7]
- - - - - - - - -
پی نوشت
[1] مستدرک الوسائل، میرزا حسین نوری (محدث نوری)، ج10، ص319
[2] سایت دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب
[3] سایت دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب
[4] سایت آیت الله سیستانی
[5] سایت آیت الله مکارم
[6] سایت آیت الله صافی
[7] سایت آیت الله جوادی